Ανερυθρίαστος και ανενδοίαστος, ξανά [Χριστόδουλος και κάθαρση, α΄]

Τα Νέα, 5 Μαρτίου 2005

Aλλ’ ουαί τω ανθρώπω εκείνω δι’ ου το σκάνδαλον έρχεται. [...] συμφέρει αυτώ ίνα κρεμασθή μύλος ονικός [= μυλόπετρα] εις τον τράχηλον αυτού και καταποντισθή εν τω πελάγει της θαλάσσης (Ματθ. ιη΄ 7 και 6)

«Μακάριος, μακαριότατος μέχρις αναισθησίας» ήταν ο τίτλος επιφυλλίδας μου, πριν από ένα χρόνο και κάτι, με αφορμή συγχαρητήρια επιστολή του Χριστόδουλου προς τον επίορκο αρχιπραξικοπηματία Παττακό, όπου κατέληγα διορθώνοντάς με: «μέχρις αναισχυντίας»!

διαβάστε τη συνέχεια...

Αναίσθητος στην κριτική, ακόμα και δικών του, και δεν εννοώ μόνο θεολόγων ή συναδέλφων του ιεραρχών γενικά, αλλά και των εν Χρυσοπηγή ομοτράπεζών του, ανενδοίαστος σε όλα τα μέσα τα οποία μετέρχεται, έστω και για το επικοινωνιακό του παιχνίδι απλώς, ανερυθρίαστος και αναίσχυντος σε όσα βρήκε να ψελλίσει για να μπαλώσει τα αμπάλωτα, που επιτέλους εκτέθηκαν στην κοινή θέα. Ο που όλα τα στερητικά α –με εξαίρεση, λόγω της θέσης του, το ακίνδυνος– τα φόρεσε σαν τον πιο ακριβό του, χρυσοκέντητο χιτώνα: από το ουσιώδεστερο, το αθεολόγητος, ίσαμε το ανεκδιήγητος –αφού αυτός, που ακριβώς για τα χρυσοκέντητα τον έκραξαν από μιας αρχής και οι πέτρες, βγήκε να προτείνει τώρα, μέτρο για την «αυτοκάθαρση» της Εκκλησίας, τα λιτά άμφια!

Είπα όμως «να ψελλίσει»; Ας με διορθώσω και πάλι: να μας πετάξει κατακέφαλα, ο κεραυνός –νομίζει–, όπως τον λιβάνιζε ο ομόδοξός του ακροδεξιός Στόχος («αρχιεπίσκοπος-κεραυνός»), με τον οποίο είχε ανοιχτή αλληλογραφία –τίποτα να μην ξεχνάμε, και να τα λέμε, πάλι και πάλι, τα ίδια και τα ίδια, όσο τα ίδια λέει φυσικά και αυτός, και μάλιστα όλο και πιο επίμονα και πιο προκλητικά, από την προνομιακή του θέση, όχι μόνο όση του ορίζει ο τίτλος του, αλλά κυρίως όση υφαρπάζει η ματαιοδοξία και η αρχομανία του. Να μας πετάξει κατακέφαλα, λοιπόν, μέσα από τους ναούς, έτσι όπως τους ευτέλισε σε χειροκροτητήρια ο ανέμελος ποιμενάρχης. Αναφέρομαι στην κορόνα του, σε ώρα κηρύγματος, πως όσοι περιμένουν να παραιτηθεί «είναι βαθιά νυχτωμένοι»!

Είχε προηγηθεί η αυτάρεσκη μέχρι σιελόρροιας δήλωσή του πως «ο αρχιεπίσκοπος δεν παραιτείται· τον εξοντώνουν οι εχθροί του»: έτσι, σε τρίτο πρόσωπο, σαν να διατυπώνει ιερό νομοκάνονα ή νόμο φυσικό, πως ο αρχιεπίσκοπος, δηλαδή κάθε αρχιεπίσκοπος, δεν παραιτείται. Γιατί ξεχνά πως ίσα ίσα ο αρχιεπίσκοπος παραιτείται· ο ηγέτης, όταν ακριβώς είναι ηγέτης, υπεύθυνος δηλαδή, παραιτείται. Ο Χριστόδουλος, δούλος μάλλον μιας ιδιότυπης αγίας Τριάδας: καθρέφτης-κάμερα-μικρόφωνο, παρά εκείνου τον οποίο δηλοί το όνομά του, ο Χριστόδουλος λοιπόν, υπεράνω θεσμών και πέραν πάσης ευθύνης, αυτός ναι, δεν παραιτείται.

Όμως, ό,τι κυρίως με παρακίνησε να γράψω την επιφυλλίδα αυτή, πλάι στον ποταμό των όσων γράφονται και έρχονται στο φως όλο αυτό το διάστημα, ήταν η πλέον ιταμή αντίδραση –ιταμή όχι για θρησκευτικό ηγέτη, όχι για δημόσιο άνδρα, αλλά ακόμα και για τον τελευταίο προϊστάμενο της τελευταίας υπηρεσίας, που μέλη της, αν όχι τάχα ο ίδιος, καταγγέλθηκε πως στάθηκαν ανάξιοι του έργου τους, κι ας ήταν λόγου χάρη αυτό πρωτοκόλληση εγγράφων. Στη δίνη λοιπόν των αποκαλύψεων, έστω των καταγγελιών, βγήκε ο Ανεύθυνος να κάνει χιούμορ, την ώρα που του άπλωναν το χέρι σε κάποια εμφάνισή του, και είπε ότι θα ’πρεπε να ζητάει πλέον ποινικό μητρώο από όσους χαιρετάει. Μωραίνει Κύριος; Όχι. Αποθρασύνει. Όχι ο Κύριος, μα εμείς οι ίδιοι. Με την ανοχή μας.

Ανεύθυνος, λοιπόν, και δίχως να λογοδοτεί πουθενά, απλώς προΐσταται, και ούτε καν, γιατί, όπως είπαμε, κάθε προϊστάμενος, εάν δεν φέρει ήθος, φέρει τουλάχιστον ευθύνη, ανεύθυνος όμως αυτός, και για δικές του ενέργειες και για άλλων, ανεύθυνος και για τον Κουλουσούσα του, τον διευθυντή του ιδιαίτερου γραφείου του· και για τον Θεόκλητό του, τον στενότερο συνεργάτη και συμπαραθεριστή και πρώην εκπρόσωπό του· και για τον Επιφάνιό του, τον μέχρι χτες εκπρόσωπό του. Μεγάλη παρένθεση για τον τελευταίο, επιτρέψτε μου: εκείνον τον φωτοτυπία τού προϊστάμενου του σε αλαζονεία και αμετροέπεια, που έβγαινε και πριν στα κανάλια και απαιτούσε: «είμαι εκπρόσωπος Τύπου του μακαριοτάτου», και βγήκε και τις προάλλες και προκαλούσε: «προσέξτε, για να τα εμπεδώσετε!», ο νεαρός με το μοντέρνο κουρεματάκι και την ακόμα πιο μοντέρνα γλώσσα, που σε επίπεδο γυμνασιακών γαργαλιστικών αστείων έγραφε π.χ., για να μείνουμε στο κλίμα των ημερών, πως την ομοφυλοφιλία τη θεωρεί «τόσο φυσιολογική όσο φυσικό είναι να βάζει κανείς βενζίνη στο αυτοκίνητό του από την εξάτμιση και όχι από το ρεζερβουάρ» (από ολοσέλιδη επιστολή του στα Νέα, 16.4.2004, απάντηση σε κριτική του Η. Κανέλλη για κάποιο πόνημά του).

Πικρό το ποτήρι που θα ήπιε ο νεαρός, όταν ξαναβγήκαν τα προκλητικώς καταχωνιασμένα τού Αττικής, άλλου από τον κύκλο του Ανεύθυνου, ο οποίος μάλιστα Αττικής γράφεται πως πήρε προίκα την πλουσιότατη μητρόπολή του χάρη σε πλαστογραφημένα ψηφοδέλτια. Άλλο όμως ήθελα να πω. Με την ευκαιρία κυρίως των ροζ σκανδάλων, γέμισαν τα κανάλια από κάθε λογής τιμητές της δημόσιας ηθικής, μια εύλογη πάντως αντίδραση στην πάγια αντίστοιχη θέση της Εκκλησίας (πρόσφατος ήταν ο οβολός του μακαριοτάτου με τα περί «κουσουριού»), και περίσσεψαν η ομοφοβία και ο ρατσισμός. Αλλά το σακάκι το οποίο πετούσε στον αέρα έμπλεος ιερής οργής ο αδελφός Καρατζαφέρης προκάλεσε με τη σειρά του μια αντίδραση που φτάνει στη συγκατάβαση και στην κατανόηση απέναντι στους «αμαρτωλούς», που «άνθρωποι είναι κι αυτοί, με ανθρώπινες αδυναμίες»: εδώ λοιπόν ήθελα να σημειώσω πως οι οσοδήποτε εύλογα «αδύναμοι» ιερωμένοι δεν είναι νοητό να κρίνονται με τα δικά μας μέτρα, με τις δικές μας λ.χ. «ελαστικές» και «ορθολογικές» απόψεις περί ηθικής, αλλά αυστηρώς με τα δικά τους. Και όχι απλώς για τον ομοφυλόφιλο έρωτα, αλλά και για τον ετεροφυλόφιλο, με τα δικά τους μέτρα πρέπει να κρίνονται, με τα μέτρα δηλαδή με τα οποία καταδικάζουν αυτοί τους άλλους, όχι στην αιώνια πυρά –αυτό είναι δικός τους λογαριασμός, εννοώ όσων πιστεύουν σ’ αυτήν– αλλά στην επίγεια, εκεί όπου καίγονται μέσα στα κάθε λογής συμπλέγματα και τελικά στις ψυχικές ασθένειες, όσοι από πίστη αγνή έχαψαν τα κηρύγματα του πνευματικού τους και έχασαν τη ζωή τους.

Πρέπει λοιπόν να ξεκαθαρίσουμε την κριτική μας στάση και τους στόχους μας πρώτα από την ηθικολογία, αλλά και από την αντίδραση στην ηθικολογία· πρέπει από την άλλη να σταθούμε απέναντι στην μπακαλική και στον αμοραλισμό, που διατείνεται αίφνης πως σ’ όλους τους χώρους (ώστε χώρος και η Εκκλησία;) και σ’ όλα τα επαγγέλματα (ώστε επάγγελμα και η Εκκλησία;) υπάρχουν και μερικοί κακοί, νά, στους δικαστικούς καληώρα, και στους δημοσιογράφους. Και οπωσδήποτε πρέπει να αφήσουμε τα ροζ στους κίτρινους, Τύπο και λειτουργούς του, και να εστιάσουμε στο στόχο μας, που έφτασε να μοιάζει μαξιμαλιστικός ενώ έπρεπε να είναι ό,τι πιο αυτονόητο: στο χωρισμό εκκλησίας-κράτους. Που δεν νοείται να βασιστεί σε δημοψήφισμα, όπως πρότεινε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, δικαιώνοντας δηλαδή τον Χριστόδουλο που ζητούσε δημοψήφισμα για τις ταυτότητες. («Το σκέφτεσαι, [...] οι Γιακωβίνοι να είχαν κάνει δημοψήφισμα πριν από τη Γαλλική Επανάσταση, να ψηφίσει ο λαός ποιοι θέλουν να γίνει επανάσταση και ποιοι δεν θέλουν;» έγραφε ο Διόδωρος Κυψελιώτης στο Βήμα της 20/2!)

Και επιτέλους, αν το ΠΑΣΟΚ με τον σημερινό αρχηγό του, γιο εκείνου που γονατίζοντας μπροστά στην Παναγία τη Σουμελά άνοιγε ένα σοσιαλιστικό κόμμα στη θρησκεία και προπαντός στη θρησκοληψία, καιρό μετά τα καμώματα της νεοορθοδοξίας, αν λοιπόν το ΠΑΣΟΚ προτείνει δημοψήφισμα, από πότε η Αριστερά, εμείς οι αριστεροί, εννοώ, δεν βάλλουμε, κατά της Εκκλησίας; Πώς και γιατί διστάζουμε δηλαδή –όσοι τουλάχιστον δεν ψηφολογούμε, λόγω επαγγέλματος– να βάλλουμε ανοιχτά κατά της Εκκλησίας, έτσι όπως ψυχαναγκαστικά σχεδόν προλογίζεται κάθε κριτικός λόγος σήμερα, υπό το φόβητρο της μέχρι χτες υψηλότατης δημοτικότητας του Ανευθύνου και των ψήφων που καθοδηγεί;