Ο στοιχηματισμός και η φιλαναγνωσία - Ο Σαίξπηρ στην ιταλική σκηνή - Ο αγιασμός
Τα Νέα, 23 Ιουλίου 2011
Συχνά φτιάχνονται λέξεις από εκζήτηση ή, το χειρότερο εντέλει, από την αγωνία πως δεν μας φτάνουν οι υπάρχουσες, δεν μας φτάνει κυρίως η νεοελληνική γλώσσα
Ο στοιχηματισμός και η φιλαναγνωσία
Τώρα που «ανακαλύψαμε» τα στημένα παιχνίδια στο ποδόσφαιρο, ανακαλύψαμε, χωρίς εισαγωγικά, και τον «στοιχηματισμό», μια λέξη σαφώς αναγνωρίσιμη, που ωστόσο δεν δηλώνει τίποτα περισσότερο από το στοίχημα.
Είπα «ανακαλύψαμε», στον πληθυντικό, γιατί ρώτησα πράγματι πολλούς, σχετικούς και άσχετους, μόνο ένας έτυχε να την ξέρει τη λέξη, που κυκλοφορεί, πάντως όχι ευρέως, στα ενδότερα του αθλητικού χώρου. Όντως, ψάχνω στο ίντερνετ, και νά ο «Υπεύθυνος στοιχηματισμός», περάστε κόσμε, και πλάι του ο «παράνομος στοιχηματισμός», μακριά, φράσεις που, ας μου επιτραπεί να επιμείνω, δεν λένε τίποτα παραπάνω από το «υπεύθυνο» και το «παράνομο στοίχημα».
διαβάστε τη συνέχεια...
Οπωσδήποτε είναι νόμιμη η παραγωγή, από ρήματα δηλαδή σε -ίζω έχουμε συχνά ουσιαστικά σε -ισμός: αναθεματισμός, κιτρινισμός, σκέφτομαι όμως αν τάχα μας λείπει και ο «αλωνισμός», ο «ασπρισμός», ή ο «νανουρισμός».
Στα λεξικά βεβαίως δεν υπάρχει ο «στοιχηματισμός», χωρίς πάντως αυτό να είναι απόλυτο κριτήριο –εξίσου όπως δεν είναι απόλυτο κριτήριο το αν υπάρχει κάποια λέξη στο λεξικό, όταν κατά τα άλλα είναι αυστηρά εξειδικευμένη ή σπάνια, οπότε το ίδιο σπάνια προάγει την επικοινωνία.
Αλλού τα πράγματα είναι, κατά τη γνώμη μου, πιο κραυγαλέα, τουλάχιστον σαν δηλωτικά π.χ. εκζήτησης.
Η εκδημία, που υπήρχε σε χρήση σχεδόν αποκλειστικά στην εκκλησιαστική γλώσσα, βγήκε στο μεϊντάνι με το θάνατο του Χριστόδουλου, και από τότε νά σου την κάθε τόσο, π.χ. στα τόσα «χρόνια από την εκδημία του Μάνου Χατζιδάκι» κ.ά. Όμως η εκδημία, μαζί με το επίσης εκκλησιαστικό απεδήμησεν εις Κύριον, έφερε και την αποδημία, κι έτσι ακόμα και το ΕΚΕΒΙ μιλούσε πέρσι τέτοιες μέρες για την «αποδημία του εκδότη Τίτου Μυλωνόπουλου».
Είπα ΕΚΕΒΙ, που καθ’ ύλην αρμόδιο τώρα φτιάχνει μαζί με το υπουργείο Πολιτισμού προγράμματα για την προώθηση της «φιλαναγνωσίας». Ούτε η φιλαναγνωσία υπάρχει στα λεξικά, υπάρχει μόνο ο φιλαναγνώστης, λέξη σπάνια κι αυτή, που, όπως είπα παραπάνω, πάλι δεν δικαιώνεται αυτομάτως μόνο και μόνο επειδή απαντά σε λεξικό. Και η φιλαναγνωσία εμένα, με το συμπάθιο, με παγώνει, παρ’ όλο το «φιλ-» μπροστά. Έχω την αίσθηση πως το οικείο μας και τόσο ζεστό αλλά προπάντων παραστατικό: «αγάπη για το διάβασμα», πιάστηκε με αποστειρωμένα γάντια, μπήκε σε σωλήνα δοκιμαστικό, αφού εννοείται αφαιρέθηκε και το μαλλιαρό «διάβασμα» (θα το ’χετε προσέξει πως όλο και περισσότεροι «αναγινώσκουν», «ανέγνωσαν» κτλ.), και έβγαλε το πομπώδες και επιδειξιομανές «φιλαναγνωσία», να μοιάζει όσο πιο λόγιο γίνεται, όσο πιο υψηλή, αφηρημένη έννοια, σε βάθρο πάνω, απρόσιτη, και όχι για τον πάσα ένα: γιά σκεφτείτε, πού «αγαπάω το διάβασμα» και πού «διακρίνομαι από φιλαναγνωσία»!
Έχουμε κι άλλα για άλλοτε, ακόμα πιο δροσιστικά για καλοκαίρι, την «ετοιμορροπία» λόγου χάρη, την «κρισιολόγηση» κ.ά.
σήματα
Ο Σαίξπηρ στην ιταλική σκηνή
Το πνεύμα των τηλεοπτικών πρωινομεσημεριανάδικων σφίγγει τον κλοιό. Έτσι, βρήκε βήμα π.χ. σε σοβαρό ραδιοφωνικό σταθμό. Και τις προάλλες, καλεσμένος ένας βασικός εκπρόσωπος αυτής της σχολής, ο Ιάσων Τριανταφυλλίδης, ορμητικός κατά πάντων, είχε λόγο, «συντριπτικό» εννοείται, και για το πώς παίζεται ο Σαίξπηρ, ενόψει της εμφάνισης του ιστορικού Ολντ Βικ στην Επίδαυρο με τον Κέβιν Σπέισι στον Ριχάρδο τον 3ο:
«Δεν παίζεται στην Επίδαυρο ο Σαίξπηρ, ο Σαίξπηρ έγραφε για ιταλική σκηνή» εμαίνετο ο μύστης, ξανά και ξανά, γιατί θα ξέχασε ότι ο Σαίξπηρ έγραφε τον 16ο και 17ο αιώνα για θιάσους που έπαιζαν σε δρόμους και σε πλατείες, και μετά στο Γκλόουμπ Θήατερ, ή θα μπέρδεψε ελισαβετιανή με ιταλική σκηνή, κυρίως αυτό που λέμε ιταλική σκηνή σήμερα, τη σκηνή του 18ου αιώνα.
Ο αγιασμός
Βουλευτής της Ν.Δ., ο γνωστός Ν. Νικολόπουλος, ανταποκρινόμενος στις ανησυχίες των καιρών, καταθέτει (20/6) ερώτηση προς τον υπουργό Άμυνας, γιατί στην τάδε Πτέρυγα Μάχης δεν «ετελέσθη ακολουθία» [ας μάθαινε πρώτα λίγα θρησκευτικά!] για το κόψιμο της πρωτοχρονιάτικης πίτας από τον στρατιωτικό ιερέα. Επίσης, γιατί σταμάτησαν τα λεωφορεία της μονάδας να πηγαίνουν όσους ήθελαν να παρακολουθήσουν «τον αγιασμό που παραδοσιακά τελείται σε όλες τις μονάδες την 1η του μηνός, αφού ουσιαστικά στον Άραξο από τότε που ανέλαβε ο σημερινός διοικητής δεν γίνεται ο μηνιαίος αγιασμός».
Ώστε οι ένοπλες δυνάμεις μας λειτουργούσαν με μηνιαίο μόνο αγιασμό, και όχι εβδομαδιαίο ή και καθημερινό;
Συχνά φτιάχνονται λέξεις από εκζήτηση ή, το χειρότερο εντέλει, από την αγωνία πως δεν μας φτάνουν οι υπάρχουσες, δεν μας φτάνει κυρίως η νεοελληνική γλώσσα Ο στοιχηματισμός και η φιλαναγνωσία
Τώρα που «ανακαλύψαμε» τα στημένα παιχνίδια στο ποδόσφαιρο, ανακαλύψαμε, χωρίς εισαγωγικά, και τον «στοιχηματισμό», μια λέξη σαφώς αναγνωρίσιμη, που ωστόσο δεν δηλώνει τίποτα περισσότερο από το στοίχημα.
Είπα «ανακαλύψαμε», στον πληθυντικό, γιατί ρώτησα πράγματι πολλούς, σχετικούς και άσχετους, μόνο ένας έτυχε να την ξέρει τη λέξη, που κυκλοφορεί, πάντως όχι ευρέως, στα ενδότερα του αθλητικού χώρου. Όντως, ψάχνω στο ίντερνετ, και νά ο «Υπεύθυνος στοιχηματισμός», περάστε κόσμε, και πλάι του ο «παράνομος στοιχηματισμός», μακριά, φράσεις που, ας μου επιτραπεί να επιμείνω, δεν λένε τίποτα παραπάνω από το «υπεύθυνο» και το «παράνομο στοίχημα».
διαβάστε τη συνέχεια...
Οπωσδήποτε είναι νόμιμη η παραγωγή, από ρήματα δηλαδή σε -ίζω έχουμε συχνά ουσιαστικά σε -ισμός: αναθεματισμός, κιτρινισμός, σκέφτομαι όμως αν τάχα μας λείπει και ο «αλωνισμός», ο «ασπρισμός», ή ο «νανουρισμός».
Στα λεξικά βεβαίως δεν υπάρχει ο «στοιχηματισμός», χωρίς πάντως αυτό να είναι απόλυτο κριτήριο –εξίσου όπως δεν είναι απόλυτο κριτήριο το αν υπάρχει κάποια λέξη στο λεξικό, όταν κατά τα άλλα είναι αυστηρά εξειδικευμένη ή σπάνια, οπότε το ίδιο σπάνια προάγει την επικοινωνία.
Αλλού τα πράγματα είναι, κατά τη γνώμη μου, πιο κραυγαλέα, τουλάχιστον σαν δηλωτικά π.χ. εκζήτησης.
Η εκδημία, που υπήρχε σε χρήση σχεδόν αποκλειστικά στην εκκλησιαστική γλώσσα, βγήκε στο μεϊντάνι με το θάνατο του Χριστόδουλου, και από τότε νά σου την κάθε τόσο, π.χ. στα τόσα «χρόνια από την εκδημία του Μάνου Χατζιδάκι» κ.ά. Όμως η εκδημία, μαζί με το επίσης εκκλησιαστικό απεδήμησεν εις Κύριον, έφερε και την αποδημία, κι έτσι ακόμα και το ΕΚΕΒΙ μιλούσε πέρσι τέτοιες μέρες για την «αποδημία του εκδότη Τίτου Μυλωνόπουλου».
Είπα ΕΚΕΒΙ, που καθ’ ύλην αρμόδιο τώρα φτιάχνει μαζί με το υπουργείο Πολιτισμού προγράμματα για την προώθηση της «φιλαναγνωσίας». Ούτε η φιλαναγνωσία υπάρχει στα λεξικά, υπάρχει μόνο ο φιλαναγνώστης, λέξη σπάνια κι αυτή, που, όπως είπα παραπάνω, πάλι δεν δικαιώνεται αυτομάτως μόνο και μόνο επειδή απαντά σε λεξικό. Και η φιλαναγνωσία εμένα, με το συμπάθιο, με παγώνει, παρ’ όλο το «φιλ-» μπροστά. Έχω την αίσθηση πως το οικείο μας και τόσο ζεστό αλλά προπάντων παραστατικό: «αγάπη για το διάβασμα», πιάστηκε με αποστειρωμένα γάντια, μπήκε σε σωλήνα δοκιμαστικό, αφού εννοείται αφαιρέθηκε και το μαλλιαρό «διάβασμα» (θα το ’χετε προσέξει πως όλο και περισσότεροι «αναγινώσκουν», «ανέγνωσαν» κτλ.), και έβγαλε το πομπώδες και επιδειξιομανές «φιλαναγνωσία», να μοιάζει όσο πιο λόγιο γίνεται, όσο πιο υψηλή, αφηρημένη έννοια, σε βάθρο πάνω, απρόσιτη, και όχι για τον πάσα ένα: γιά σκεφτείτε, πού «αγαπάω το διάβασμα» και πού «διακρίνομαι από φιλαναγνωσία»!
Έχουμε κι άλλα για άλλοτε, ακόμα πιο δροσιστικά για καλοκαίρι, την «ετοιμορροπία» λόγου χάρη, την «κρισιολόγηση» κ.ά.
σήματα
Ο Σαίξπηρ στην ιταλική σκηνή
Το πνεύμα των τηλεοπτικών πρωινομεσημεριανάδικων σφίγγει τον κλοιό. Έτσι, βρήκε βήμα π.χ. σε σοβαρό ραδιοφωνικό σταθμό. Και τις προάλλες, καλεσμένος ένας βασικός εκπρόσωπος αυτής της σχολής, ο Ιάσων Τριανταφυλλίδης, ορμητικός κατά πάντων, είχε λόγο, «συντριπτικό» εννοείται, και για το πώς παίζεται ο Σαίξπηρ, ενόψει της εμφάνισης του ιστορικού Ολντ Βικ στην Επίδαυρο με τον Κέβιν Σπέισι στον Ριχάρδο τον 3ο:
«Δεν παίζεται στην Επίδαυρο ο Σαίξπηρ, ο Σαίξπηρ έγραφε για ιταλική σκηνή» εμαίνετο ο μύστης, ξανά και ξανά, γιατί θα ξέχασε ότι ο Σαίξπηρ έγραφε τον 16ο και 17ο αιώνα για θιάσους που έπαιζαν σε δρόμους και σε πλατείες, και μετά στο Γκλόουμπ Θήατερ, ή θα μπέρδεψε ελισαβετιανή με ιταλική σκηνή, κυρίως αυτό που λέμε ιταλική σκηνή σήμερα, τη σκηνή του 18ου αιώνα.
Ο αγιασμός
Βουλευτής της Ν.Δ., ο γνωστός Ν. Νικολόπουλος, ανταποκρινόμενος στις ανησυχίες των καιρών, καταθέτει (20/6) ερώτηση προς τον υπουργό Άμυνας, γιατί στην τάδε Πτέρυγα Μάχης δεν «ετελέσθη ακολουθία» [ας μάθαινε πρώτα λίγα θρησκευτικά!] για το κόψιμο της πρωτοχρονιάτικης πίτας από τον στρατιωτικό ιερέα. Επίσης, γιατί σταμάτησαν τα λεωφορεία της μονάδας να πηγαίνουν όσους ήθελαν να παρακολουθήσουν «τον αγιασμό που παραδοσιακά τελείται σε όλες τις μονάδες την 1η του μηνός, αφού ουσιαστικά στον Άραξο από τότε που ανέλαβε ο σημερινός διοικητής δεν γίνεται ο μηνιαίος αγιασμός».
Ώστε οι ένοπλες δυνάμεις μας λειτουργούσαν με μηνιαίο μόνο αγιασμό, και όχι εβδομαδιαίο ή και καθημερινό;
