Και να ξεφαντώνουμε, βρε!

 (Εφημερίδα των συντακτών 31 Οκτ. 2020)

 

(φωτ. από ηλεπεριοδικό "Τα αιρετικά")

* Με ορθοδοξία, βρε! Και με των Ελλήνων τις κοινότητες, βρε, που φτιάχνουν άλλο γαλαξία. Αφού περιούσιος λαός, βρε, όχι παίξε γέλασε!

Γράφω με αφορμή το βιντεοκλίπ της Επιτροπής για τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης. Για το οποίο γράφτηκαν πολλά· τα περισσότερα, σχεδόν όλα όσα έτυχε να δω, για το κιτς του όλου εγχειρήματος.

Δεν έχω να προσθέσω τίποτα παραπάνω. Είναι όντως για γέλια τα γέλια ακριβώς των χορωδών, τα συνεχή τρεχαλητά –ή η «δραματοποίηση των στίχων: όταν “η Λυδία ντρέπεται” βγαίνει μπροστά μας μια Λυδία που ντρέπεται, και όταν “νά κι ο Άλκης ο μικρός μας”, τσουπ! ένας μικρός Άλκης ξεπετάγεται» όπως γράφει ο γείτονας εδώ Θωμάς Τσαλαπάτης (24/10).

Κιτς λοιπόν, που το εικονογραφεί πρώτη η πρόεδρος της Επιτροπής. Που το 2004 είχε τον ιδιοφυή Παπαϊωάννου να την ξελασπώσει· τώρα, ο θεός κι η ψυχή της. Για αρχή πάντως ακούμπησε στον Σαββόπουλο. Που μεγάλος μεν, αλλά για το πανηγυριώτικο «Ας κρατήσουν οι χοροί» δεν θα ’πρεπε να καμαρώνει: ένα αρκουδιάρικο ταρατατζούμ, κάπως σαν το γκραν σουξέ της ίδιας εποχής, το «Βρε μελαχρινάκι, με πότισες φαρμάκι», που με τις πρώτες του νότες έβαζε τους πάντες στον χορό.

* Το σουξέ όμως του Σαββόπουλου δεν είναι καθόλου αθώο· είναι (κατά το απόλυτο δικαίωμα του συνθέτη και στιχουργού) ιδεολογικό μανιφέστο, με εθνοπατριωτικές και θρησκευτικές εξάρσεις, την εποχή ακριβώς που γεννιόταν και θέριευε η νεοορθοδοξία. Μπορεί όμως άραγε να λειτουργήσει έτσι σαν «εθνικός ύμνος», όπως χαρακτηρίζεται συχνά (και κάπως έτσι σφράγιζε τη λήξη των Ολυμπιακών του 2004 ενώ τώρα εγκαινιάζει τους πανηγυρισμούς για τη 200ετία);

Ναι, ιδίως αν δεν έχουμε αίσθηση του ιδεολογικού του χαρακτήρα –ή απλούστατα δεν μας νοιάζει. Ή, εξίσου απλούστατα, δεν πολυπροσέχουμε τους στίχους, όπως συχνά σε όλα τα τραγούδια. Έτσι ανέτρεξα στο διαδίκτυο, μην τάχα αδικούσα τον συνθέτη-στιχουργό με όσους στίχους θυμόμουν δώθε κείθε, και που είχαν και έχουν σχολιαστεί κατά κόρον, π.χ. η σύναξις, οι παππούδες, των Ελλήνων οι κοινότητες κτλ.

* Και ξανάμεινα εμβρόντητος, όταν τους ξανάδα συγκεντρωμένους, έτσι όπως έβλεπα εξαιρετικές εικόνες να θολώνουν μέσα σε μια γενικά αδέξια στιχουργική, και προπαντός να διασταυρώνονται και να συνδέονται με αδιάφορες, στην καλύτερη περίπτωση, κοινοτοπίες.

Aντί για όποια άλλα σχόλια, ιδού οι αυτοσχολιαζόμενοι στίχοι:

Ας κρατήσουν οι χοροί / και θα βρούμε αλλιώτικα / στέκια επαρχιώτικα βρε / ώσπου η σύναξις αυτή / σαν χωριό αυτόνομο να ξεδιπλωθεί // Μέχρι τα ουράνια σώματα / με πομπούς και με κεραίες / φτιάχνουν οι Έλληνες κυκλώματα / κι ιστορία οι παρέες // Kάνει ο Γιώργος την αρχή / είμαστε δεν είμαστε / τίποτα δεν είμαστε βρε / κι ο Γιαννάκης τραγουδεί / άμα είναι όλα άγραφα κάτι θα βγει // Kαι στης νύχτας το λαμπάδιασμα / να κι ο Άλκης ο μικρός μας / για να σμίξει παλιές / κι αναμμένες τροχιές / με το ροκ του μέλλοντός μας // O ουρανός είναι φωτιές / ανεμομαζώματα / σπίθες και κυκλώματα βρε / και παρέες λαμπερές / το καθρέφτισμά τους στις ακρογιαλιές // Kι είτε με τις αρχαιότητες / είτε με ορθοδοξία / των Eλλήνων οι κοινότητες / φτιάχνουν άλλο γαλαξία // Να κι ο Mπάμπης που έχει πιει / κι η Λυδία ντρέπεται / που όλο εκείνη βλέπετε βρε / κι ο Αχιλλέας με τη Zωή / μπρος στην Πολαρόιντ κοιτούν γελαστοί // Τότε η Έλενα η χορεύτρια / σκύβει στη μεριά του Τάσου / και με μάτια κλειστά / τραγουδούν αγκαλιά / Εθνική Ελλάδος γεια σου // Τι να φταίει η Bουλή / τι να φταιν οι εκπρόσωποι / έρημοι και απρόσωποι βρε / αν πονάει η κεφαλή / φταίει η απρόσωπη αγάπη που ’χε βρει // Mα η δικιά μας έχει όνομα / έχει σώμα και θρησκεία / και παππού σε μέρη αυτόνομα / μέσα στην τουρκοκρατία // Να μας έχει ο Θεός γερούς / πάντα ν' ανταμώνουμε / και να ξεφαντώνουμε βρε / με χορούς κυκλωτικούς / κι άλλο τόσο ελεύθερους σαν ποταμούς // Και στης νύχτας το λαμπάδιασμα / να πυκνώνει ο δεσμός μας / και να σμίγει παλιές κι αναμμένες τροχιές / με το ροκ του μέλλοντός μας.

* Και θυμάμαι τον Χατζιδάκι, χωρίς να είμαι ορκισμένος χατζιδακικός, σε μια συνομιλία του με τη Μελίνα Μερκούρη, που τον μεμφόταν επειδή είχε αποκηρύξει τα «Παιδιά του Πειραιά». Δεν ήταν πια το δικό μου το τραγούδι, απάντησε ενοχλημένος ο Χατζιδάκις, που το είχα γράψει για συγκεκριμένη σκηνή στην ταινία, και έγινε αγνώριστο με τις διάφορες άσχετες μεταφράσεις και τις επανεκτελέσεις με τις χαβάγιες κτλ.

Όμως ο Σαββόπουλος δεν έχει τέτοιο πρόβλημα. Είναι προφανώς πολύ περήφανος που έγραψε κι αυτός «εθνικό ύμνο», με εθνοπατριωτικό μάλιστα και θρησκευτικό, όπως είπα, περιεχόμενο.

Όμως ο Θεοδωράκης λόγου χάρη αφήνει, για δικό του «εθνικό ύμνο», το επίσης έντονα ρυθμικό «Ένα το χελιδόνι», μια φαινομενικά απλή, όμως εξαίρετη σύνθεση, με ατόφιο Ελύτη για στίχους. (Για να μην πω και για το καθαρά εμβατηριακό και σε δικούς του στίχους, εύκολο, και μουσικά και στιχουργικά, και αυστηρά πολιτικοϊδεολογικό «Είμαστε δυο, είμαστε τρεις…»)

Όμως, άλλα τα μάτια του λαγού, βρε!

 

 

Καθυστερημένος νέος ενιαυτός

 (Εφημερίδα των συντακτών 3 Οκτ. 2020)

 

Δύο μήνες αποχή από τη στήλη, έναν Αύγουστο γεμάτο συμβάντα και ειδήσεις, χώρια άλλα, περισσευάμενα από πριν, κι έπειτα ένας εξίσου πλούσιος Σεπτέμβρης, και βρίσκεσαι με ολόκληρες σελίδες σημειώσεις για θέματα, μπαγιάτικα πολλά, άλλα όμως που δεν χάνουν ποτέ τη σημασία τους. Τι θα αγνοήσεις λοιπόν, τι θα πετάξεις, πού θα χρειαστεί, ή σχεδόν οφείλεις, να σταθείς, να επανέλθεις, να επιμείνεις. Και βασικά από πού και πώς θ’ αρχίσεις, για σήμερα, για τη νέα σεζόν.

Λέω με αγιασμό:

* Δεκαπενταύγουστο έφυγε η Ειρήνη Ιγγλέση, μέρες της Παναγίας, Μαντόνα σωστή η ίδια, όμορφη, λαμπερή, γλυκιά, ολόκληρη ένα χαμόγελο. Ολόκληρη μια ζεστασιά. Και τα μάτια της. Πελώρια, ολοφώτεινα και γελαστά, κι όμως μαζί βαθιά μελαγχολικά. Όπως μελαγχολικό ακουγόταν και το πλούσιο γέλιο της, μαζί με το σπάνιο μέταλλο της γεμάτης, βαθιάς φωνής της –α, κομμάτι ολόκληρο θα μπορούσα να γράψω μόνο για τη φωνή της!

Σπουδαία ηθοποιός, αν και πολλοί έδωσαν προτεραιότητα στην ιδιότητα της πρώην συζύγου του Θάνου Μικρούτσικου. Που πάντως τους ξαναένωσε στο τέλος μοίρα κακή, ο καρκίνος, που τους βασάνισε γερά, την Ειρήνη ίσως περισσότερα χρόνια.

Ξεκουράστηκες Ειρήνη, θα ξαναγαλήνεψε το πρόσωπό σου, μακάρι να ’φυγε κι αυτή η μελαγχολία. Να ’μεινε μόνο το φως. Σκέπη και βοηθός μας.

* Ο φτωχοχαφιές. Δεν θα ’πρεπε να μας εκπλήσσει. Όσες φορές κι αν έχει επανεφεύρει τον πάτο. Κι όμως τα καταφέρνει ακόμα. «Χαφιές» ξαφνικά, ας πούμε σε εισαγωγικά, ο Σαββόπουλος.

Οι λόγοι άγνωστοι. Άλλο ένα «απεταξάμην»; Σαν να μη φτάναν τόσα και τόσα, χρόνια τώρα; Με ηχηρότερο, αλλά και στα όρια του φαιδρού, την περιοδεία με τις συναυλίες στα στρατόπεδα, αγκαζέ με τον Βαρβιτσιώτη, τότε υπουργό Εθνικής Άμυνας.

Άραγε δίνει ακόμα εξετάσεις, πως ανένηψε, έγινε καλό παιδί, ή μας λέει πόσο κουλ τύπος ήταν, που όλα τα έκανε κι όλα τα ξέρει, εξού και η υπερχειλίζουσα σοφία με την οποία ξεστομίζει πάντοτε Μεγάλες Αλήθειες, π.χ. για το ωραίο ντύσιμο του Μητσοτάκη;

Αδιάφορο εντέλει, ποιος ο λόγος δηλαδή. Αρκεί η πράξη. Απαντάει λοιπόν ο Σαββόπουλος σε ερώτηση για τη σχέση του με ναρκωτικά:

«Εκεί το ’66-’67 έκανα λίγο χόρτο με τον [τάδε] και με την παρέα του. Ήταν νομίζω ο [τάδε], ο [τάδε], ο [τάδε]. Δεν θυμάμαι ποιοι άλλοι. Συναντηθήκαμε μερικές φορές έτσι για μερικούς μπάφους. Και κάποια χρόνια αργότερα πάλι με τον [τάδε], αυτήν τη φορά και με τον [τάδε], τον [τάδε], νομίζω και με τον μακαρίτη τον [τάδε]. Έχω πάρει επίσης από μια φίλη εξ Αμερικής μια φορά LSD».

Απολογισμός: 7 κατονομασμένοι, από τους 7 οι πέντε νεκροί, με δικούς τους ωστόσο πίσω· συν η «παρέα» αυτού που κατονομάζεται δις, φίλες και φίλοι ανώνυμα εδώ, εύκολα όμως αναγνωρίσιμοι από τους γνώστες της εποχής, και η «φίλη εξ Αμερικής», κι αυτή το ίδιο ίσως, αναγνωρίσιμη εννοώ από κάποιους.

Οι 7 όμως, στην ψύχρα, ξεδιάντροπα, χωρίς κουκούλα.

* Ο Αντρέας και τα σκατά. Πολλοί τον πονέσαμε τον Αντρέα Μικρούτσικο, ιδίως όσοι έτυχε να τον γνωρίζουμε από πολύ παλιά, προ τηλεοράσεως, κι όταν αργότερα, έπειτα από τα μεγαλεία γνώρισε την οικονομική συντριβή. Τον πονέσαμε κι όταν έχασε τον μεγαλύτερο αδερφό του, τον μεγάλο Θάνο όλων μας. Τον πονέσαμε κι όταν κλονίστηκε σοβαρά η υγεία του.

Όμως ξανά με τα σκατά ο Αντρέας. Δικαίωμά του απόλυτο, αν ίσως είναι ο μόνος τρόπος να βγάζει το ψωμί του, κάτι απολύτως σεβαστό καθεαυτό. Όχι όμως και να τραβάει τον νεκρό αδερφό του μέσα σ’ αυτά, όπως έκανε με σχετικό βίντεο στην πρεμιέρα του Μπιγκ Μπράδερ, αφορμή να συγκινηθεί αυτός από τη μια –και να συγκινηθεί ειλικρινά, δεν αμφιβάλλω ούτε στιγμή–, να γίνει από την άλλη ο Θάνος διαφημιστικό του Αντρέα και του ριάλιτι μαζί.

Ψύλλοι στ’ άχυρα, θα λέγαμε, όμως δεν έχουμε άχυρα εδώ, έχουμε σκατά. Ελάχιστη απόδειξη, ο πραγματικός θυμός, παρέα με το πάντα ιταμό και αλαζονικό υφάκι, όταν «άστραψε και βρόντηξε», όπως έγραψαν, για να στηρίξει το ριάλιτί του, ξεπλένοντας τον παίκτη που προέκρινε τον βιασμό σαν λύση για τις ανάγκες του:

«Ήταν μια λεξούλα. [...]. Καταδικαστέο και συμφωνώ απόλυτα [με την εκδίωξη του παίκτη], αλλά μη μου κοκορεύονται ηθικολογώντας κάποιοι που πετάνε την μπάλα έξω για καθυστέρηση»· «άνθρωποι που δεν έχουν τέτοια ηθική, ηθικολογούν ασύστολα», και άλλα τέτοια ο Αντρέας.

Εκ των υστέρων τάχα ξεκαθάρισε κάποια πράγματα ο παίκτης, και τα ’κανε πλέον παντιέρα ο Αντρέας, σημασία έχει όμως η πρώτη αντίδρασή του, όταν πίστευε κι αυτός ότι ο παίκτης είχε μιλήσει κανονικά για βιασμό.

Μια λεξούλα!

Μαγιάτικο στεφάνι

(Εφημερίδα των συντακτών 16 Μαΐου 2020)

onopordon, στο λόγο μου, γαϊδουράγκαθο

* Όχι πρωτομαγιάτικο, που κάλλιστα θα μπορούσε, όμως μαγιάτικο, για να ’μαστε τελείως μέσα. Τα άνθη, άλλα παλιά πλην αειθαλή, αμάραντα, που πάντα χαίρεσαι την ευωδιά τους, άλλα φρεσκότατα, της εποχής. Λουλούδια ακριβά μα διόλου σπάνια, σχεδόν γνωστά τοις πάσι, δε χρειάζονται συστάσεις –ούτε και σχόλια, όσο αντέξει κανείς στον πειρασμό.

* Μπογδάνος Ι.Ε. «Το μεταπτυχιακό μου, στην αναλυτική φιλοσοφία, μου έδωσε εργαλεία για να σκέφτομαι, αλλά συγχρόνως με απομάκρυνε από τον τρόπο σκέψης του μέσου συμπολίτη μου. Αυτό το πληρώνω. Πολλές φορές δεν γίνομαι κατανοητός, ενδεχομένως γιατί και οι διατυπώσεις μου είναι “δύστροπες” ή βερμπαλιστικές [...]. Μάλλον δεν μιλάω τη γλώσσα του μέσου Έλληνα».

Παλιό αλλά αμάραντο, όπως είπαμε, λουλούδι, που ταιριάζει σε κάθε περίσταση, αλλιώς πώς να παρακολουθήσεις τη συνεχή και αδιάλειπτη λειτουργία του αδαμαντωρυχείου Μπογδάνος Ι.Ε., Ιδιόρρυθμη Εταιρεία...

* Από τα τελευταία λ.χ., ότι «μέσα σε 1,5 μήνα κορονοϊού είχαμε [= η χώρα, ίσως: η κυβέρνηση] σχεδόν λιγότερες απώλειες από όσες είχατε [= οι Μαδουροτσιπραίοι] στο Μάτι».

Αντέχεται τέτοιος πειρασμός; ούτε άγιος Αντώνιος να ’σαι! Του λες λοιπόν του Μπ. πως, σύμφωνα με την παράταξή του, η διαχείριση στο Μάτι ήταν, φαίνεται, η μόνη δυνατή, αφού ο τότε αρχηγός της Αστυνομίας προσλήφθηκε έπειτα από την κυβέρνηση των Αρίστων, και τοποθετήθηκε μάλιστα Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Τάξης.

Μπορείς επίσης να του πεις πως η «χωρία», όπως τη γράφει ο ίδιος, των καταπατητών, που με τα έργα της φέρει το μέγα μέρος της ευθύνης για την καταστροφή, ακόμα κι αν πολλοί από αυτούς υπήρξαν και θύματα, το γένος λοιπόν των καταπατητών διαχρονικά ευνοείται κυρίως από τη δική του παράταξη.

* Σαββόπουλος: «Έχει κανείς την αίσθηση φέτος ότι ο Θεός δοξολογήθηκε μέσα στις ΜΕΘ, στους θαλαμηπόλους [σικ, αλλά οπωσδήποτε άνευ σημασίας] των νοσοκομείων... Τα αγγελούδια ήταν οι ντελιβεράδες, οι νοσηλευτές, οι υπάλληλοι των σούπερ μάρκετ. Ναι, ήταν παράξενο και ελπιδοφόρο Πάσχα. [...]

»[ο καθηγητής Τσιόδρας] από τη μια του μεριά είναι επιστήμονας, ορθολογιστής, σύγχρονος άνθρωπος, θα λέγαμε της Δύσης, από την άλλη τα λόγια του έχουν στοργή, πόνο, ενσυναίσθηση, που συνήθως αυτά τα πράγματα τα ταυτίζουμε με την Ανατολή. Έχουμε σύνθεση Ανατολής και Δύσης...»

Χωρίς σχόλια, είπαμε, κι αφού τι άνθος· στεφάνι από μόνος του:

* Ιδού, άρχισε να αναμεταδίδεται στην ΕΡΤ2 η σειρά εκπομπών-ορισμός, θα έλεγα, του λαϊκισμού «Ζήτω / Ζητώ το ελληνικό τραγούδι», όπως τραγουδούσε ο ίδιος ο Σαββόπουλος, σ’ ένα ανέμπνευστο τραγουδάκι-σήμα της εκπομπής. Για την ώρα ας μου επιτραπεί να παραπέμψω σε εκτενές άρθρο μου στο Αντί Β΄ 332, 7.11.1986, «Η δογματική όψη του πλουραλισμού και η εκπομπή του Δ. Σαββόπουλου “ΖΗΤΩ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ”», τώρα στο μπλογκ μου.

* Άγιος Πειραιώς, στο δεύτερο σπίτι του, το Μέγκα, λέει και ξαναλέει για τη θεία κοινωνία τα γνωστά, και επιμένει: «Η Εκκλησία γνωρίζει ότι είναι ταμιούχος της χάριτος», εδώ και 2.000 χρόνια «βιώνει το θαύμα, πώς ανατρέπεται η κυτταρική σήψις, πώς διατηρούνται τα σκηνώματα των αγίων [...], πώς έχουμε το θαύμα, να σας υπενθυμίσω τον Ορχομενό, τα Φιλιατρά, τον Πύργο, που με την παρέμβαση της Θεοτόκου σώθηκαν [...] από τη ναζιστική βία και το έγκλημα…»

Κι εδώ, στεφάνι από μόνος του ο άγιος, ολόκληρη λουλουδαγορά. Στεκόμαστε λίγο στα επίσης γνωστά περί θαύματος, με την αναπόφευκτη πάντα σκέψη:

Ορχομενός, Φιλιατρά, Πύργος, και πόσες άλλες θέλετε πόλεις και χωριά που γλίτωσαν, δέκα; είκοσι; τριάντα; μπροστά στις εκατοντάδες που δεν γλίτωσαν; Ώστε Θεοτόκος-Οξαποδώ: 0-1, όπως βγαίνει πολύ απλά, κι αφού δεν ντρέπονται άγιος και λοιποί, με την ασεβέστατη θαυματολογία τους!

* Ελληνίδα της Πέλλας, διόλου μοναδική, διόλου εξαίρεση, στα τελευταία γεγονότα για να μην εγκατασταθούν μετανάστες στο προσφυγοχώρι Παναγίτσα: «Φωτιά θα το βάλουμε το ξενοδοχείο! Μαζί μ’ αυτούς! Φωτιά, μαζί μ’ αυτούς! Ναι, ναι, δε λέμε ψέματα! Μας κλείσανε για κορονοϊό. Ποιος κορονοϊός, ρε! Για να κουβαλάνε αυτούς; Τι λες μωρέ, πες τους! Να πάει ο Μητσοτάκης κι όλοι στη Βουλή, να μην πω τι να παν να κάνουν! [...] Να μην πάει κανείς να ψηφίσει, όταν θα γίνουν εκλογές! Να μη βγει κανένας, να γίνει πραξικόπημα, στρατός να κυβερνάει, και να γκρεμιστούν να φύγουν μ’ αεροπλάνα!»

Οποιοδήποτε σχόλιο θα έπρεπε να απευθύνεται στην πατερναλιστική (συχνά και οπορτουνιστική) στάση, κυρίως της αριστεράς, πως άπαπα, να μη χαρίζουμε τον κόσμο αυτό στην ακροδεξιά...

* Άδωνης: «Δεν σας κρύβω, κι εμένα μου ’χει λείψει πάρα πολύ μια θεία λειτουργία, να την ευχαριστηθώ!»

Βάλτε στη θέση της θείας λειτουργίας ό,τι άλλο, που να συνάδει, εννοείται, με το λοιπό ύφος, και συγκεκριμένα την κατακλείδα «να την ευχαριστηθώ!»: μια συναυλία; μια παράσταση; Μπα· σπληνάντερο μάλλον, καμιά γαρδούμπα!

Και δεν μας φταίει, φυσικά, ούτε το λαχταριστό σπληνάντερο ούτε η υπέροχη γαρδούμπα. Μόνο η βασανιστικά, η εξοντωτικά ακατάπαυτη αρλούμπα!

Απώλεια αισθήματος δικτατορίας κι ένα κουίζ

(Εφημερίδα των συντακτών 27 Ιουλ. 2019)

σε Παρθενώνα τους είχαν (Κανελλόπουλος), αστακούς τρώγαν (Παττακός), ψυχασθενείς γίναν (Μιχαηλίδου)

* Γράφω ημέρα Τετάρτη, γιορτή της δημοκρατίας, δεξίωση στο προεδρικό μέγαρο, και με το ένα μάτι στην τηλεόραση περιμένω, εύχομαι, παρακαλώ, να βρεθεί κάποιος από τους μπόλικους ψυχασθενείς, που οι άσχετοι από επιστήμη τους λέμε αντιστασιακούς, να απαντήσει από κοντά στην κ. Δόμνα Μιχαηλίδου, και με οποιονδήποτε τρόπο νομίζει. Θα έχει το ακαταλόγιστο εξάλλου.

Ας σοβαρευτώ όμως, όπως λέει και ο γνωστός μας της Καθημερινής, αφού είχε μιλήσει για τα «όσα συνέβησαν στον οίκο ευγηρίας των αντιστασιακών…», που «μπαρουτοκαπνισμένοι, έχοντας φάει τα νιάτα τους στα βουνά τα χρόνια της αντίστασης κατά της χούντας, βγήκαν από τα αμπέχονά τους όταν βρέθηκαν αντιμέτωποι με την ασέβεια της νεαράς υφυπουργού»!

* Ας σοβαρευτώ, λέω, επειδή στη συζήτηση, που ευτυχώς συνεχίζεται, πάει κι έρχεται σαν απαλλακτικό τάχα επιχείρημα η παρέμβαση του Απόστολου Δοξιάδη πως δικές του απόψεις εξέφραζε η υφυπουργός, άρα δεν φταίει αυτή, που τη χτυπούν οι «άνανδροι» –και γι’ αυτό όποιος είναι άντρας να τα βάλει μαζί του (ναι, το είπε!)…

Δηλαδή ο κ. Δοξιάδης θεωρεί πως οφείλαμε να έχουμε διαβάσει το βιβλίο του και να ξέραμε την περινούστατη άποψή του περί ψυχικής νόσου· αφού όμως όχι, ευκαιρία να τη διαφημίσει: «mea verba», γράφει, ύψιστε θεέ, βάζει μάλιστα και μια σελίδα του –εργασία αποτυχόντος πρωτοετούς της ψυχολογίας· αθώα λοιπόν η υφυπουργός, όπερ έδει δείξαι.

Αλλ’ ω Απόστολε, αν μεταφέρεις την άποψη κάποιου και την αναπτύσσεις («απώλεια αισθήματος δικτατορίας»!), δεν σημαίνει ότι συμφωνείς, την υιοθετείς, είναι και δική σου;

Ε, η μόλις πέρσι (δεν είναι δα και σε κάνα μακρινό παρελθόν, σαν το τσεκούρι του Βορίδη ή το μπουκάλι το νερό του Πρετεντέρη) μεταλαμπαδεύτρια κάποιων απόψεων αναλαμβάνει σήμερα θεσμικό ρόλο και καλείται να αναλάβει τις ευθύνες της.

* Μακρινό παρελθόν, απροπό, και σχετικά πάντα, είναι το 1992, όταν ο Απόστολος Δοξιάδης κατείχε κι αυτός υπεύθυνη δημόσια θέση, σύμβουλος κινηματογραφίας στο Υπουργείο Πολιτισμού. Και από τη θέση αυτή πρωτοστάτησε σ’ ένα ανελέητο ηθικό λιντσάρισμα της Φρίντας Λιάππα, ότι τάχα για τις ανάγκες της ταινίας της κακοποιήθηκε ένα ανήλικο παιδί.

Ο καλλιτεχνικός χώρος, πλην Σαββοπούλου, τη στήριξε, ο Θόδωρος Αγγελόπουλος μάλιστα ζήτησε με ανοιχτή επιστολή του από τον Δοξιάδη να παραιτηθεί, οπότε τον παραίτησε η τότε υπουργός Ψαρούδα-Μπενάκη. Η κατηγορία κατέπεσε, όμως η εξουθενωμένη Φρίντα, σύμπτωση, δε λέω, από τον Δοξιάδη πέρασε στον καρκίνο, που της έδωσε το τελειωτικό χτύπημα.

Στο λεπτομερέστατο βιογραφικό του Απόστολου Δοξιάδη στη Βικιπαίδεια αυτή η σελίδα, κοτζάμ θητεία συμβούλου σε υπουργείο, δεν υπάρχει. Δεν ξέρω αν θα ’θελε να ξεχαστεί. Δεν θα ’πρεπε όμως.

* Κόντρα στη μόδα, καλά νέα: Που ανέβηκε φέτος, στο τέλος της σεζόν, η Έντα Γκάμπλερ του Ίψεν, όπως πάμπολλες φορές ώς τώρα. Γιατί λίγον καιρό πιο πριν, την ίδια πάντα σεζόν, είχα διαβάσει πως ανέβηκε, άλλη παράσταση, η Hedda Gabler του Henrik Ibsen, όπου η ιστορία της Hedda… και ο Jürgen Tesman, και ο Ejlert Lövborg, κτλ. –Oh dear God!

Που το διαδικτυακό περιοδικό Αναγνώστης είχε ανακοινώσει για τα φετινά βραβεία του μικρές λίστες. Ενώ άλλοι επιμένουν για βραχείες λίστες, κάποτε και των βραχειών λιστών.

Που διάβασα εδώ σε μουσικοκριτική για την (εξαιρετική) όπερα Αλτσίνα του Χαίντελ, γενική της Αλτσίνας, και όχι όπως π.χ. η Σάρα-της Σάρα και το Μεξικό-του Μεξικό.

Είναι κι άλλα, ευτυχώς· ας τα λέμε όμως λίγα λίγα, να μας φαίνονται πολλά.

* Μ’ ένα βιβλίο ξεχνιέστε. «Τα μάτια σου ήσαν φαιογάλανα, δυο λάμες που έσκιζαν το πεδίο βολής τους». «Μάτια κουκουλωτά, βλέμμα βαθύ, χρώμα υπογάλανο και εκ βαθέων σκοτεινό».

Όταν «Κουδούνιζε η κεφαλή σου στα τσουκάλια που κρέμονταν από την οροφή». Και «η μητέρα του κατέσφαξε εαυτήν εις ένδειξιν συμπαραστάσεως».

Όχι, όσο κι αν νομίζετε, δεν είναι από τα γνωστά ογκώδη βιβλία για πλαζ· μια χαρά όμως κάνει κι αυτό. Βιβλίο όχι ό,τι κι ό,τι, αλλά και με γλωσσικές ανησυχίες. Στα ίχνη της διαχρονίας, με «εξώθυρα» και ρήμα «υποτονθόρυσες».

Όταν «υπερέβαλλαν σε θρηνητικές εκφράσεις, μακρά φωνήεντα που παρέτειναν το επιφώνημα όσο αντέχει η ανάσα».

Ενώ η «φωνή αργόσυρτη για να απολαύσει την προσωδία της».

Τι σημασία έχουν τα ονόματα, ας απολαύσουμε απλώς κι εμείς την προσωδία του.

Καλές διακοπές.