18/6/11

Thanatos apo greeklish, Όμοιοι ομοίω..., Η Εταιρεία Συγγραφέων και η Ελλάδα που "λούζεται στο φως"

Τα Νέα, 18 Ιουνίου 2011

                       Thanatos apo greeklish
                              [εδώ, με μικροπροσθήκες]

["Γλώσσες", έργο του Άντονι Μιράλντα]


Τη διακήρυξη των Ράδιο Αρβύλα για την «καταστροφική για τη γλώσσα μας συνήθεια των γκρίκλις», που «μπορεί να καταργήσει τον ελληνικό γραπτό λόγο και όχι μόνο», για το «έγκλημα που διαπράττουμε εναντίον της ελληνικής γλώσσας» κτλ., έτυχε να την ακούσω ο ίδιος, αλλά δεν φαντάστηκα, ομολογώ, την αίσθηση που θα προκαλούσε.

«Μπράβο, αδέρφια, κάντε κάτι, γιατί αλλιώς χάνεται η γλώσσα, η ιστορία, η φυλή!» άκουσα εμβρόντητος την επομένη το πρωί τον συμπαθέστατο αθλητικό σχολιαστή του Sport TV.

Και πια ακολούθησαν πλήθος δημοσιεύματα, ιδίως στο διαδίκτυο, για την «αυθόρμητη κατάθεση ψυχής των Ράδιο Αρβύλα», για την «εξαιρετική πρωτοβουλία, προκειμένου να συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος του εγκλήματος…» κτλ.

Ε, τις προάλλες μας φοβέρισε και ο Γ. Μπαμπινιώτης: «κάποια στιγμή μπορεί να πληρώσουν ακριβά» οι νέοι την «αποξένωση από την εικόνα των λέξεων»!

διαβάστε τη συνέχεια...

Κι όμως, μια σύντομη περιδιάβαση στο διαδίκτυο δείχνει ότι, έπειτα από την αναπόφευκτη κυριαρχία των γκρίκλις, όταν δεν υποστηριζόταν η ελληνική γλώσσα στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και στην κινητή τηλεφωνία, σήμερα, ακόμα και σε νεανικά φόρουμ («τσατάδικα»), το ελληνικό αλφάβητο έχει πληθωρική παρουσία, συχνά αποθαρρύνεται η χρήση των γκρίκλις, ενώ δεν λείπουν και οι περιπτώσεις όπου απαγορεύεται! Και έχει τη σημασία της εδώ η χρήση ακόμα και του πολυτονικού συστήματος, με τις βαρείες του παρακαλώ.

Εν πάση περιπτώσει, τα γκρίκλις, είτε ανταποκρίνονται σε υπαρκτά ακόμη προβλήματα συμβατότητας ανάμεσα σε διαφορετικά συστήματα στους υπολογιστές είτε, απλούστατα, σε νεανική μόδα, αποτελούν άλλο ένα σύστημα γραφής, συμπληρωματικό, πάντως σύστημα γραφής. Που σημαίνει, με βάση τη συστατική για τη γλωσσολογία διάκριση γλώσσας και γραφής, πως δεν μπορούν να επηρεάσουν τη γλώσσα, να την καταστρέψουν κτλ.

Είναι φανερό, ειδικά στη μακρότατη ιστορία της ελληνικής, ότι οι εξελίξεις στη γλώσσα, π.χ. η εξαφάνιση της μακρότητας και της βραχύτητας των φωνηέντων, άφησαν αδιάφορη τη γραφή, που διατηρεί, έστω και ανενεργά, όλα τα διαφορετικά [i] και [o] κτλ. Αντίστροφα, για να περιοριστώ σ’ ένα απλούστατο παράδειγμα, από την κωπέλλα στην κοπέλα, από το κυττάζω στο κοιτάζω κτλ. η διαφορετική γραφή δεν σήμανε ποτέ απολύτως τίποτα για τη σημασία μιας λέξης, τη γλώσσα με άλλα λόγια.

Ακόμα πιο χαρακτηριστικά, ας θυμηθούμε εδώ την κατά διαστήματα έντονη παρουσία του λατινικού αλφαβήτου στην ελληνική γραφή: κορυφαία κείμενα της κρητικής λογοτεχνίας που γράφονται με λατινικά στοιχεία, π.χ. αρχές του 17ου αιώνα η Ερωφίλη του Χορτάτση· ή Η θυσία του Αβραάμ καθώς και λειτουργικά βιβλία στα φραγκοχιώτικα, που χρησιμοποιούνται από τον 16ο ώς τον 19ο αιώνα· ή τα φραγκολεβαντίνικα, των Λεβαντίνων της Σμύρνης κ.ά.

Το βασικότερο, χώρες, λαοί, άλλαξαν αλφάβητο, χωρίς προφανώς να επηρεαστεί η γλώσσα και ο πολιτισμός τους: τον 19ο αιώνα οι Ρουμάνοι πέρασαν από το κυριλλικό αλφάβητο στο λατινικό· τον ίδιο αιώνα κατέληξαν στο λατινικό αλφάβητο και οι Αλβανοί, αφού πέρασαν από διάφορα αλφάβητα, ακόμα και από το ελληνικό· και πριν από έναν αιώνα, η Τουρκία εγκατέλειψε το αραβικό αλφάβητο για ένα τροποποιημένο λατινικό.

Ώστε οι θρηνωδίες για γλωσσικό και φυλετικό αφανισμό δεν έχουν καμία βάση, πολύ περισσότερο που σ’ εμάς δεν υποστηρίχτηκε ποτέ σοβαρά η χρήση του λατινικού αλφαβήτου, αφού και για πρακτικούς και για συμβολικούς λόγους μοιάζει ανεφάρμοστο.

Ώστε, στο θέμα μας, δεν χρειάζεται ή και δεν πρέπει να ενθαρρύνεται η χρήση των γκρίκλις· άλλο τόσο όμως και δεν χρειάζεται ούτε πρέπει να δαιμονοποιείται.


ΥΓ. Από μια εκπομπή τού 9.84 μου ζητήθηκαν δυο λόγια για τα γκρίκλις· Σάββατο 18/6 το πρωί τους λέω κάπως πιο αναπτυγμένα αυτά που έγραψα έπειτα για την εφημερίδα. Ακολουθεί σύντομο μουσικό διάλειμμα, και η υπεύθυνη της εκπομπής ανακοινώνει ότι τηλεφώνησε στο μεταξύ μια ακροάτρια και είπε ότι «στα αγγλικά πανεπιστήμια διδάσκουν αρχαία ελληνικά, για αυτούς που θα δουλέψουν στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές»! Κι όμως, η λέξη «αρχαία» δεν ειπώθηκε καν, όπως και, γενικά, τίποτα διαφορετικό απ’ ό,τι διαβάζει κανείς εδώ. Μα πώς τον μυρίζονται τα λαγωνικά τον «εχθρό»!


                                          σήματα

Όμοιοι ομοίω...

Ριζικά αντίθετο με βρίσκει η λαϊκιστική ρητορεία του Λαζόπουλου και προπαντός η αναπαραγωγή διάφορων εθνοπατριωτικών, γλωσσικών και άλλων μύθων. Δεν μπορώ ωστόσο να παρακολουθήσω και τον ηθικό πανικό που προκάλεσε η «εξομοίωση», λέει, του Παπανδρέου με τον Παπαδόπουλο, σ’ ένα αμετροεπές πάντως σατιρικό βιντεάκι του, όταν από την άλλη τα «ερμηνευτικά» εργαλεία των επικριτών του, για κάθε πια μορφή αποδοκιμασίας, είναι τη μια η Νύχτα των κρυστάλλων και η γέννηση του ναζισμού, την άλλη το τρίκυκλο του Γκοτζαμάνη και ο Εμμανουηλίδης!


Η Εταιρεία Συγγραφέων και η Ελλάδα που "λούζεται στο φως"

«Η άλλη Ελλάδα, αυτή που δεν ταυτίζεται με τη διαφθορά, το έλλειμμα, το χρέος, την αγωνία για το μέλλον, και γενικότερα με το κάθε άλλο παρά αισιόδοξο και ελπιδοφόρο περιρρέον κλίμα, είναι ο κεντρικός άξονας των κειμένων και των ποιημάτων που θα φιλοξενηθούν στο Ημερολόγιο [...] για το 2012. Δηλαδή φιλοδοξούμε να δείξουμε πως η χώρα μας έχει και τις φωτεινές της πλευρές –εκτός του ότι λούζεται στο φως–, έχει τα πλεονεκτήματά της, έχει τον πολιτισμό της, έχει τις αντιστάσεις της, έχει την ιδιαίτερη ψυχή της, έχει μ’ ένα λόγο πολλά περισσότερα συν από τα πολλά πλην που της καταμαρτυρούν.»

Αν ήταν έκθεση του παιδιού μας στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού μπορεί και να καμαρώναμε, σίγουρα θα χαμογελούσαμε με την αθωότητα και την ευλογημένη αφέλεια της παιδικής ηλικίας. Αλλά είναι κείμενο ενηλίκων, και συγγραφέων, και της Εταιρείας Συγγραφέων, που συγκεντρώνει, είναι η αλήθεια, ό,τι εκλεκτότερο και προοδευτικότερο.

buzz it!

11/6/11

Η απόγνωση, η υποκρισία, η βεντέτα - Η μπαμπινιώτειος ορθογραφία - Οι 32

Τα Νέα, 11 Ιουνίου 2011

Πολιτικοί απαξιώνουν οι μεν τους δε, δημοσιογράφοι ευτελίζουν πολιτικούς στην τηλεόραση, την εκτροπή θα τη φέρει η μούντζα των αγανακτισμένων;


Ο καθένας εστιάζει στο ετερόκλητο πλήθος όπου το βρίσκει προσφορότερο ιδεολογικά, ενώ, το κυριότερο, ελάχιστοι θέλησαν να καταλάβουν πως η δυναμική του γεγονότος είναι το ίδιο το γεγονός


το πλήρες κείμενο:

            Η απόγνωση, η υποκρισία, η βεντέτα

Περνούν οι μέρες με τους «αγανακτισμένους» στις πλατείες, μεγαλώνει σταθερά ο αριθμός τους στα κυριακάτικα «ραντεβού», ξεπέρασαν τους 150.000 τις προάλλες.

Λίγο οι νηφαλιότερες εκτιμήσεις, περισσότερο ίσως η διάρκεια του φαινομένου και το μέγεθος, έκαναν να μπει σωφρόνως (διάβαζε: καιροσκοπικώς) στο ψυγείο η μεμψιμοιρία, που συχνότατα πήρε τη μορφή ιερής οργής. Οργής για τους «αγανακτισμένους», που σάμπως δεν είναι, λέει, οι ίδιοι που ψήφιζαν αυτούς τους οποίους τώρα μουντζώνουν, και τους παρακαλούσαν για διορισμό, και τώρα που βρέθηκαν άνεργοι ή με πετσοκομμένες αποδοχές θα έκαναν, λέει, τα πάντα για να ξαναπροσληφθούν κάπου χατιρικά, και εν ολίγοις αγανακτούν γιατί δεν έχουν οι πολιτικοί άλλα λεφτά, να τα φάνε πάλι μαζί!

Πλάι σ’ αυτή την κοινωνιολογούσα μήνιν, υπάρχει και η ακραιφνώς πολιτικοϊδεολογική, ότι δεν λένε τίποτα καινούριο οι «αγανακτισμένοι», ούτε προτείνουν λύσεις, και βαράν τις κατσαρόλες, που έφεραν τη δικτατορία στη Χιλή, και άκουσον άκουσον μουντζώνουν («η μούντζα είναι η χυδαιότερη των χειρονομιών», έγραψε κατασκανδαλισμένος συγγραφέας!), απαξιώνοντας πολιτικούς, θεσμούς και δημοκρατία, και στρώνοντας, λέει, το χαλί για εκτροπές!

Λίγοι αναγνώρισαν το προφανές και αναπόφευκτο, πόσο ετερόκλητο είναι το πλήθος, με τη γνωστή πια διάκριση σε «πάνω πλατεία», με τις μούντζες, και σε «κάτω», με την αυτοοργάνωση, και ακόμα λιγότεροι κατάλαβαν πως η δυναμική του γεγονότος είναι το ίδιο το γεγονός.

Εν πάση περιπτώσει, ο διαχωρισμός σε πρόβατα και σε ερίφια έφερε τις θωπείες προς τους φιλειρηνικούς διαδηλωτές, σαν μέτρο αντικειμενικότητας που επιτρέπει ακριβώς τη στηλίτευση των «ταραξιών».

Προφανώς και δεν ανήκω ιδεολογικά στην «πάνω» πλατεία, ούτε θεωρώ τη μούντζα πολιτική πράξη. Όμως, τι πολιτική μπορεί να είναι τώρα απ’ τη μεριά μας ο εσαεί στιγματισμός αυτού που διορίστηκε με μέσο, στην κατά τα άλλα αξιοκρατική μας κοινωνία, η άρνησή μας, παραπέρα, να αναγνωρίσουμε το δικαίωμά του στην απόγνωση, ιδίως αν ψήφισε –όπως και λογικά θα ψήφισε– «αυτούς τους οποίους μουντζώνει», και έτσι «δεν δικαιούται διά να ομιλεί».

Κατά τα άλλα, και για να πάμε στην ουσία, οι ίδιοι οι πολιτικοί απαξιώνουν οι μεν τους δε, με τη μεγαλύτερη ωμότητα, ενώ παράλληλα απαξιώνουν οι ίδιοι και γελοιοποιούν θεσμούς, κοινοβούλιο και κοινοβουλευτική δημοκρατία.

Δημοσιογράφοι, διανοούμενοι, αναλυτές, απαξιώνουν επίσης οι μεν τους δε, και προπάντων, εννοείται, τους πολιτικούς, ενώ ειδικά οι τηλεοπτικοί δημοσιογράφοι τούς προπηλακίζουν, με τον ωμότερο πάλι τρόπο.

Όμως το ίδιο «δικαίωμα» δεν αναγνωρίζεται στο πόπολο.

Το θέμα φυσικά δεν είναι ότι δεν οφείλουμε να καταδικάσουμε, όταν η αποδοκιμασία παίρνει μορφές ακραίες· είναι όμως άλλο η καταδίκη και άλλο η τάχα κατάπληξη, και από κει η ηθική αγανάκτηση· οπότε, στη λογική του φαύλου κύκλου, υπερβάλλουμε σε απαξιωτικούς κτλ. χαρακτηρισμούς, ώστε την επόμενη φορά οι αντιδράσεις αυτών που δεν έχουν επιτέλους μέσο όπως εμείς να εκφραστούν να είναι ακόμη αγριότερες –και απέναντι σ’ εμάς, φυσικά. Βεντέτα!


                                        σήματα

Η μπαμπινιώτειος ορθογραφία

Στη στήλη «Μ’ αρέσει / Δεν μ’ αρέσει» του ΒΗΜagazino (29/5) κάποια συντάκτρια ενθουσιάζεται «που το Μικρό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας του Γ. Μπαμπινιώτη διατίθεται και για iPhone. Όχι άλλα ανορθόγραφα SMS».

Άντε να της στείλει τώρα η φίλη της ορθογραφημένο αλά Μπαμπινιώτη SMS, πως πήγαν για ψάρι με μια φιλαινάδα της και με το αγώρι της, και πήραν γώπες και τσιππούρα, κι έπειτα γρανίτα ρωδάκινο… Και το μαγαζί ήταν φύσκα, κι όπως ήταν στρυμωγμένη, γρατζουνίστηκε και της έδωσαν ένα τσηρώτο…, κτλ. κτλ.


Και οι 32

Το κείμενο των 32, αν διαβάζω σωστά, λέει δύο πράγματα: το ένα, βασικότατο, πως δεν υπάρχει λύση έξω από την Ευρώπη, κάτι που θα το συνυπέγραφαν πολλοί· το άλλο, ότι δεν υπάρχει λύση άλλη από το μνημόνιο, κάτι ιδιαίτερα αμφιλεγόμενο, ακόμα και από το χώρο του ΠΑΣΟΚ.

Όπως και να ’ναι, μια τέτοια σημαντική πρωτοβουλία, από τη στιγμή που δεν προέρχεται από συγκροτημένη ομάδα, γεννά ερωτηματικά για τον εξαιρετικά περιορισμένο και διόλου αντιπροσωπευτικό αριθμό των υπογραφών που μας τη συστήνουν. Εύλογα σκέφτεται κανείς, κορυφαία ονόματα των γραμμάτων και των τεχνών λ.χ. αρνήθηκαν να υπογράψουν; ή δεν τους ζητήθηκε καν; και γιατί; Και από τους 10-12 όλους κι όλους, μόνος μουσικός ο Σαββόπουλος –αυτός μαζί με τους ευρωπαϊστές; Κι από τον κινηματογράφο, μόνο ο Μπουλμέτης; Κι απ’ τους εικαστικούς, μόνο Κουνέλης και Φασιανός;

Και ποιανού χώρου ή τάσης εκφραστής είναι π.χ. η Αθηνά Κακούρη, που την επομένη βγήκε στη ΝΕΤ να δηλώσει εμφατικά, δύο φορές, πως «το ’40 είχαμε αρίστη ηγεσία», εννοώντας φυσικά τον Μεταξά;

buzz it!

4/6/11

Οι Ατενίστας και ο Τζουλιάνι, Ο λάλος Αγγελόπουλος

Τα Νέα, 4 Ιουνίου 2011

Η μηδενική ανοχή, απ’ ό,τι μας έμαθε ο Τζουλιάνι, ή τόσες δικτατορίες, δεν πάει μόνη της, χωρίς υπέρμετρη αστυνομική αυθαιρεσία





                        Οι Ατενίστας και ο Τζουλιάνι

Τους Ατενίστας τους πρωτάκουσα όταν γέμισαν ολόκληρη την πλατεία Κοτζιά με κεράκια, παραμονή των δημοτικών εκλογών, κι έπειτα πήραν με τα όργανα τους δρόμους, τους επίφοβους δρόμους του εμπορικού κέντρου, ξυπνώντας τα σκοτεινά κτίρια και τους μετανάστες, που έβγαιναν κατάπληκτοι σε παράθυρα και μπαλκόνια και χαιρετούσαν τους παράξενους γιορταστές. Είδα φωτογραφίες από τη βραδιά αυτή, διάβασα τα σχετικά, και σαν να ζήλεψα.

διαβάστε τη συνέχεια...

Και πήγα στο επόμενο ραντεβού, ένα βράδυ στην Ομόνοια. Διστακτικά, λόγω ηλικίας, αλλά και ελαφρά καχύποπτος, καθώς είχα στο μεταξύ τον Δημήτρη να με πιλατεύει, πως είναι μάλλον μαζί κι εκείνη η κατασκευαστική εταιρεία που έχει καταγγελθεί για gentrification («εξευγενισμός»), το παιχνίδι όπου πρώτα υποβοηθάς με κάποιον τρόπο την υποβάθμιση μιας περιοχής, αγοράζεις έπειτα κοψοχρονιά παλιά σπίτια, τα φτιάχνεις και τα μοσχοπουλάς, διώχνεις δηλαδή παλιούς κατοίκους χαμηλών εισοδημάτων και προσελκύεις φραγκάτους κτλ.

Στην Ομόνοια μας τα χάλασε η βροχή, ξεκίνησε μια ξεδοντιασμένη πορεία χωρίς τα μεγαλεία της άλλης φοράς, σφυρίχτρες μόνο, κοιτούσαν περίεργοι οι μετανάστες, το σφύριγμα είναι αγριευτικό πράμα, συνδεδεμένο κυρίως με αποδοκιμασία, σχεδόν ο ίδιος ένιωθα να με σφυρίζουν, σε λίγο έφυγα. Ο Δημήτρης, αφού με έπρηξε εμένα καλά καλά, πήγε, άνετος και ωραίος. Πιο κάτω ήταν όμορφα, μου είπε, και οι μετανάστες το καταχάρηκαν. Μακάρι.

Από τότε παρακολουθώ με ενδιαφέρον τη δράση τους. Ξεμπαζώνουν οικόπεδα και τα φυτεύουν, καθαρίζουν πεζοδρόμια, προσόψεις κτιρίων, τις βάφουν, κ.ά. Παρακολουθώ και τον αντίλογο, κυρίως τους κατηγορούν σαν απολιτίκ. Εντάξει, σκέφτομαι, αλλά δεν είναι απαραίτητο να τραβάνε όλοι για την επανάσταση, υπάρχουν και κινήσεις με μετριοπαθείς στόχους –και λίγη καθαριότητα καλό πράμα είναι. Όσο μπορούν να κρατηθούν εκτός πολιτικής τέτοιες πολυσυλλεκτικές κινήσεις, όσο δεν φτάνουν, εννοώ, στα όριά τους, εκεί που η απολιτική ή μη πολιτική στάση εξαλλάσσεται αναπόφευκτα σε πολιτική.

Έτσι, με σκεπτικισμό είδα τον περασμένο μήνα, στο περιοδικό LifO, άρθρο τους για την αποτελεσματικότητα του περιβόητου Τζουλιάνι, του πρώην δημάρχου της Νέας Υόρκης, που με το δόγμα της «μηδενικής ανοχής» μείωσε την εγκληματικότητα. Τα κατάφερε, λέει, κυρίως με την καθαριότητα, αντικαθιστώντας τα σπασμένα τζάμια στο μετρό και συλλαμβάνοντας όσους κατουρούσαν στο δρόμο. Και έτσι έγινε. Έλειψαν μόνο από το άρθρο η αναφορά στην κατακόρυφη αύξηση της αστυνομικής αυθαιρεσίας, οι συλλήψεις και βασανισμοί αθώων, οι πυροβολισμοί εναντίον αόπλων, μαύρων βεβαίως και μεταναστών.

Όπως έλειψαν και από ανάλογο άρθρο την περασμένη Κυριακή στην Καθημερινή (29/5), με την υπογραφή του εμπνευστή των Ατενίστας, και τίτλο «Πώς ο Τζουλιάνι εξημέρωσε τη Νέα Υόρκη».

Εγώ έτσι φοβάμαι.


                                    σήματα

ο λάλος Αγγελόπουλος

Δύο ολόκληρες σελίδες έδωσε η Ελευθεροτυπία (28/5) σε καλλιτέχνες, να πουν τη γνώμη τους για το μεταναστευτικό, «με αφορμή την πρόταση του Διονύση Σαββόπουλου “να μεταφερθούν οι παράνομοι μετανάστες σε μισοαφημένα νησιά ή χωριά, για να καλλιεργήσουν τη γη και να ζήσουν με τη βοήθεια του ΟΗΕ”».

Και απάντησαν, που σημαίνει δέχτηκαν να εκτεθούν, σ’ ένα τόσο περίπλοκο και ακανθώδες θέμα, ο σκηνοθέτης Βασίλης Παπαβασιλείου, ο ηθοποιός Αντώνης Καφετζόπουλος, ο συνθέτης Γιάννης Αγγελάκας κ.ά. –ενώ ειδικά ο σκηνοθέτης Γιώργος Κόρρας, κάτοικος μάλιστα πλατείας Αττικής, δηλώνει: «Κινδύνευσα τρεις φορές, αλλά από Έλληνες», Χρυσαυγίτες, όπως περιγράφει εν εκτάσει.

Πρώτος πρώτος σ’ αυτό το δισέλιδο μπαίνει ο Θόδωρος Αγγελόπουλος. Που απάντησε με δύο φράσεις:

«Έχει πέσει πολλή δημαγωγία γι’ αυτό το ζήτημα. Όσα έχω να πω για τη σημερινή πραγματικότητα εντοπίζονται στο θέμα της επόμενης ταινίας μου».

Δηλαδή δεν απάντησε. Είπε να περιμένουμε, το θέμα της επόμενης ταινίας…

Ούτε καν ιταμό. Αχαρακτήριστο.

Και θυμήθηκα κάποια παλιά συνέντευξή του, σε ιταλική εφημερίδα αν δε γελιέμαι, όπου δηλώνει πως δεν παράγει πια οράματα η αριστερά στην Ελλάδα!

Μα ποια αριστερά, είχα μείνει τότε ενεός, αν όχι ο Αγγελόπουλος; Ποιος τα παράγει τα οράματα, ο Περισσός; η Κουμουνδούρου; ο Μαΐλης; ποιος;

buzz it!