Είναι κι άλλοι που μας ξεβλαχεύουν

(Εφημερίδα των συντακτών 13 Απρ. 2019)

"Γκόλφω forever" του Ντίνου Σπυρόπουλου, σκηνοθ. Βλαδίμηρου Κυριακίδη

* Παππούδες και γιαγιάδες. «Ας αφήνουμε τον ελληνικό λαό να εκφράζει ελεύθερα την οργή του, κι ας είναι μέσα και εγκάθετοι, δεν πειράζει» είπε ο Λαζόπουλος στην εκπομπή του. Και επανέλαβε την προτροπή του, εξηγώντας μας τώρα και τι σημαίνει εγκάθετοι: «ας είναι και προβοκάτορες και Χρυσαυγίτες»!

Για το Μακεδονικό ο λόγος. Για το οποίο θα καλέσει επιστήμονες, ιστορικούς, που θα διαφωτίσουν το κοινό: «θα το κάνουμε Κρυφό Σχολειό εδώ» είπε.

Και θυμήθηκα που δυσφορούσε με την ανασκευή του μύθου για το Κρυφό Σχολειό: «την Ιστορία» είχε πει «δεν τη μαθαίνουμε απ’ τα βιβλία. Την ιστορία τη μαθαίνουμε απ’ τους παππούδες μας και τις γιαγιάδες μας»!

Τότε γιατί ιστορικούς τώρα; Παππούδες και γιαγιάδες.

* Μια αειθαλής α-νοησία, η περίφημη ομιλία, που ωστόσο είναι δύο, του Ξενοφώντα Ζολώτα –ομιλίες μπροστά σε αγγλόφωνο κοινό και, υποτίθεται, στα αγγλικά, με λέξεις σχεδόν αποκλειστικά ελληνικές.

Λέω α-νοησία, γιατί αλλιώς το νόημα είναι το γνωστό, η μοναδικότητα της ελληνικής γλώσσας: έτσι εξάλλου έγιναν σημαία στα χέρια της εθνικιστικής σχολής.

Και κάπως έτσι επανέρχονται κάθε τόσο στην επικαιρότητα, όπως τώρα, με κάποια επέτειο από τη γέννηση του Ζολώτα, όπου είδαμε δύο πανομοιότυπα άρθρα στα ηλεκτρονικά Νέα και Βήμα, και ένα ανάλογο στο in.gr: αυτό μάλιστα με τον τίτλο «Μια μαγική ομιλία…» κτλ.

Και είπα «υποτίθεται στα αγγλικά», γιατί δεν είναι αγγλικά, δεν συνιστούν γενικότερα γλώσσα λέξεις που υπάρχουν κάπου στα λεξικά, επειδή υπάρχουν δηλαδή στα λεξικά –άσε που μερικές δεν υπάρχουν ούτε στα μεγαλύτερα αγγλικά λεξικά!

Υπάρχουν, δεν υπάρχουν, το σίγουρο είναι ότι εννιά στους δέκα αγγλόφωνους δεν θα καταλάβουν τίποτα από τα eulogize και synagonize, τα archons και eucharistia κτλ.

Αλλά και να καταλάβουν, άλλο είναι, πιστεύω, το θέμα, όπως έγραφα για ανάλογο εγχείρημα (στα όρια του γραφικού αυτό, με ouzo και bouzouki και Spanoudakis music: Τα Νέα 18.8.2001):

«πόσο είναι ύβρις εντέλει η αναγόρευση της γλώσσας μας σε Πρώτη, Μόνη και Κυρία. Και ότι, κι αν ακόμα το πιστεύουμε, πόσο αγενές, πόσο ασεβές είναι να το πετάμε αλαζονεύοντας κατάμουτρα στον άλλο· παράλληλα, πόσο αγενές, πόσο ασεβές είναι να τσαλαβουτάμε στη γλώσσα του άλλου και να την κακοποιούμε βάναυσα, αγνοώντας παντελώς τους νόμους τους δικούς της, και φυσικά τη σημασία των λέξεων, καθώς νομίζουμε πως οι δικές μας λέξεις διατηρούν την ίδια σημασία και στην ξένη γλώσσα…»
 

* Ρατσισμός αντιρατσιστών. Κοινός τόπος πια, όλοι οι «από δω», αριστεροί, σοσιαλιστές κτλ., είμαστε εξ ορισμού αντιρατσιστές.

Και όλοι μας έχουμε βοηθήσει μετανάστες, έχουμε φίλους μετανάστες κτλ., αλλά… Κι εδώ η γκάμα είναι τεράστια (και φευ συμπίπτει με των «από κει»): πρέπει να σεβαστούν τον τόπο που τους φιλοξενεί, να ακολουθήσουν τον δικό μας τρόπο ζωής, τον «δυτικό τρόπο σκέψης», τον δυτικό πολιτισμό κ.ο.κ.

Από τα πιο επίμονα σοφίσματα, που σαν να γνωρίζουν νέες δόξες τελευταία, είναι η σύγκριση επιπέδου, ποιότητας δηλαδή, ανάμεσα στους ξένους και τους δικούς μας μετανάστες –σόφισμα με αλλεπάλληλα ιστορικά αλλά και λογικά άλματα.

Τα ξαναλέγαμε με αφορμή σχετικές «κρίσεις» του Ζουγανέλη. Τώρα ο λόγος, μεγαλόστομος καθώς αρμόζει σε εθνοπατέρα, στον σοσιαλιστή Β. Κεγκέρογλου:

«είναι επαίσχυντη η σύγκριση των οικονομικών μεταναστών με τους Μικρασιάτες πρόσφυγες…»

Έτσι αναίσχυντα, θα πούμε εμείς.

* Κι άλλοι ξεβλαχευτές μας, μετά τον Πέτρο Κωστόπουλο: Διαβάζουμε, διαφημίσεις: Onassis Stegi / For ever more images? / Έκθεση 9-22.4.2019 / We are all made of pixels: ημισέλιδη διαφήμιση, ό,τι και όσοι καταλάβατε.

Άλλη, και πάλι ημισέλιδη: Borderline / 03.04-07.04 / Maia Urstad (NO), Halldór Ulfarsson (IS), Christof Migone (CA), Acte Vide (GR), Raed Yassin (LB) [ακολουθούν άλλα 21 ονόματα, και με έτσι συντομογραφημένη τη χώρα!] / Onassis Stegi / [και στο πλάι, με μικρά γράμματα:] Onassis.org / No borders. No boundaries. Just sound.

Λίγο πιο πριν: Franz Kafka / The trial [αγγλικά!] / 6-10 Μαρ 2019 / Σκηνοθεσία Krystian Lupa / Onassis Stegi: επίσης ημισέλιδη, στη μεγάλου σχήματος κυριακάτικη Καθημερινή, και ούτε καν το όνομα του θιάσου…

Κρίμα. Το εξαιρετικό έργο της Στέγης μέσα από νεοαρχοντοχωριάτικο μάρκετινγκ.