51. Οι αθάνατοι μύθοι και οι Αθάνατοι [α΄]

Τα Νέα, 17 Φεβρουαρίου 2001

Σάββατο βράδυ 3 Φεβρουαρίου, παραμονή που παραδίδω το κείμενό μου, κάθομαι, απελπιστικά καθυστερημένος, να γράψω, με κύρια σκέψη μου όχι πλέον το κείμενο όσο το πώς θα ξεκλέψω καμιά μέρα από τον Βαγγέλη, φρουρό άτεγκτο των Προσώπων. Θέλω να επανέλθω στην πρωτοχρονιάτικη διακήρυξη των 40 ακαδημαϊκών, που καλούσαν σε αντίσταση κατά της «επιβολής» του λατινικού αλφαβήτου, αν και έχει μεσολαβήσει το εξαντλητικό, τρισέλιδο ρεπορτάζ της Μικέλας Χαρτουλάρη στην ίδια εδώ εφημερίδα (16.1.2001) και η τακτική επιφυλλίδα της Άννας Φραγκουδάκη στο ίδιο εδώ ένθετο (20.1.2001). Προσπαθώ να ανακεφαλαιώσω τα σχετικά κείμενα που απαντούν στην κινδυνολογία των αθανάτων στις εφημερίδες Βήμα, Καθημερινή, Νέα: κατά σειρά δημοσίευσης, Ηλίας Κανέλλης, Ν. Γ. Ξυδάκης, Άννα Φραγκουδάκη, Μαρία Κακριδή-Φερράρι, Θόδωρος Σπίνουλας, Α.-Φ. Χριστίδης, Δ. Ν. Μαρωνίτης, Παντελής Μπουκάλας, Αντώνης Λιάκος, Γ. Μπαμπινιώτης, και Εμμ. Κριαράς. Θέλω κυρίως να σταθώ σ’ αυτό που αναδείχτηκε άλλη μια φορά, πως σημασία δεν έχει η πραγματικότητα αλλά αυτό που νομίζουμε πως είναι η πραγματικότητα, και να περάσω αμέσως σε επιμέρους φαινόμενα που όντως προκαλεί η χρήση του λατινικού αλφαβήτου, και έπειτα σε θέματα δανεισμού κτλ. Κι ωστόσο έχω μια αίσθηση ματαιοπονίας, έξω έχουν κλείσει οι κεντρικοί δρόμοι, διαδηλώνουν, λέει, οι Χρυσαυγίτες για τα Ίμια, ο πειρασμός φέρνει πάνω πάνω στα χαρτιά μου την επιφυλλίδα του Μαρωνίτη (Το Βήμα 21.1.2001), ο οποίος εκπλήσσεται με την «ομοψυχία και ομοφωνία συντηρητικών και προοδευτικών αθανάτων» και καταλήγει αναθυμούμενος τους παλαιότερους, που «με το πραξικόπημα των συνταγματαρχών […] έφαγαν τη γλώσσα τους· και έζησαν αυτοί καλά και εμείς χειρότερα», αδύνατον να συγκεντρωθώ, ανοίγω την τηλεόραση να δω τι γίνεται με τους Χρυσαυγίτες. Και πέφτω στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Mega, που περιλάμβανε ειδικό αφιέρωμα στη διακήρυξη των αθανάτων!

διαβάστε τη συνέχεια...

Κι εκεί που νόμιζα πως τη γλιτώσαμε αυτήν τη φορά, γιατί, όπως έλεγε ο Παντελής Μπουκάλας, «ίσως […] η τιτλοφορική ξενομανία δεν επέτρεψε σε κανέναν από τους αγγλώνυμους διαύλους ν’ αρπάξει την έκκληση των ακαδημαϊκών […] και να κηρύξει άλλον έναν ιερό πόλεμο». Κι εκεί που νόμιζα επίσης ότι σύντομα επικράτησε γαλήνη, έπειτα πια κι από τα δύο τελευταία και εκτενή άρθρα στο Βήμα (28.1.2001), του Αντ. Λιάκου και του Γ. Μπαμπινιώτη· κι αν όχι από τη νηφάλια και εξαντλητική ιδεολογική εξέταση του Λιάκου, τουλάχιστον από την πραγματιστική του Μπαμπινιώτη, που είχε τίτλο «Ένας ανύπαρκτος εχθρός», και τυπωμένα πάνω πάνω με μεγαλύτερα στοιχεία τα εξής: «Ο τύπος γραφής που μπορεί να χρησιμοποιήσει κανείς στο Διαδίκτυο είναι ζήτημα προσωπικής επιλογής και όχι σκοτεινής επιβολής. Εκατομμύρια σελίδες γράφονται καθημερινώς στην ελληνική από χιλιάδες Έλληνες. Πού είναι το πρόβλημα, η απειλή και ο κίνδυνος;»

Θέλημα, φαίνεται, Θεού να κυνηγάμε ολοένα την ουρά μας. Τι είδαν λοιπόν τα μάτια μας, τα μάτια των περισσότερων, λέει, τηλεθεατών που παρακολουθούν τις ειδήσεις του Mega; Ή, τι είδαν τα μάτια του υπευθύνου του αφιερώματος (Τάσος Κοντογιαννίδης);

Είδαν, λοιπόν, απ’ όλα τα κείμενα που σημείωσα πιο πάνω τους συντάκτες τους, και μάλιστα κείμενα σε εφημερίδες γνωστές κι όχι σε τίποτα λαθρόβια έντυπα, είδαν εντέλει τίποτα. Ή είδαν μόνο τη σελίδα της Άννας Φραγκουδάκη στα Πρόσωπα, και την έδειξαν στην τηλεόραση, τη σελίδα, όχι την κ. Φραγκουδάκη, και είπε η φωνή που ακουγόταν πως η κ. Φραγκουδάκη τονίζει ότι τα γκρίκλις είναι κώδικας των νέων. Τόσο μόνο είδαν ή, κι αν είδαν, τόσο μόνο θέλησαν να πουν.

Θέλησαν δηλαδή εντέλει να προβάλουν όχι αυτό που είπαν και βεβαίωσαν ειδικοί επιστήμονες, όλων μάλιστα των (ιδεολογικών) τάσεων, αλλά αυτό που τα ίδια τα μάτια θέλουν να πιστεύουν –αφού, όπως είπα στην αρχή, σημασία δεν έχει η πραγματικότητα αλλά αυτό που νομίζουμε εμείς πως είναι η πραγματικότητα. Εκτός λοιπόν από τη μοναδική αντιρρητική φωνή της κ. Φραγκουδάκη, και πέρα από τον κ. Γεωργουσόπουλο που είπε το σωστό και ωραίο, να πιάσουν όσοι έχουν σπρέι και να σβήσουν τις ανόητες επιγραφές Afetiria και Diavasis pezon, που δεν απευθύνονται επιτέλους σε κανέναν ξένο, είπε όμως και πως είναι θέμα της Πολιτείας να εξασφαλίσει τη χρήση του ελληνικού αλφαβήτου στην ηλεκτρονική αλληλογραφία και στα κινητά τηλέφωνα, δεν είπε δηλαδή πως μόνες τους οι πολυεθνικές έχουν ήδη βάλει το ελληνικό αλφάβητο και στην ηλεκτρονική αλληλογραφία και στα κινητά τηλέφωνα, εκτός λοιπόν από αυτά ως προς την αφορμή για το όλο θέμα, το τηλεοπτικό αφιέρωμα έχωσε μαζί σ’ ένα σακούλι όλα όσα έφτανε η χέρα του υπευθύνου, όλα όσα αγοραία κυκλοφορούν στην πιάτσα χρόνια, αιώνες τώρα, πάντα σε πείσμα της λογικής και του στοιχειωδέστερου επιστημονικού λόγου.

Ανακάτωσε λοιπόν το αφιέρωμα τη γλώσσα με τη γραφή της, την ταύτισε μάλλον απολύτως, κι είπε ξανά πως με τα γκρίκλις κινδυνεύει, χάνεται η γλώσσα, αυτή που τη διατήρησε η Εκκλησία με τους μοναχούς της (πλάνο σε μοναστήρι, σχετική μουσική υπόκρουση), αναφορά δηλαδή στον αειθαλή μύθο του κρυφού σχολειού, όταν η Ιστορία, όλων των αποχρώσεων και πάλι, δεν εντοπίζει πουθενά τέτοιο σχολειό και ίσα ίσα επιμένει πως πάντως η εκπαίδευση δεν εμποδίστηκε επί τουρκοκρατίας. Σιγά όμως μην ξεγράφεται έτσι η συλλογική μυθολογία. Πίσω στο αφιέρωμα, όπου βγήκε και ο π. Μεταλληνός, να πει πως, όσο υπάρχει ορθοδοξία, να μη φοβόμαστε, δεν κινδυνεύει η γλώσσα.

Συνέχεια: πλάνο στους αθανάτους στη σειρά, και σταθμός στον Ξενοφώντα Ζολώτα. Για τι άλλο; Για εκείνον το χαιρετισμό σε αγγλόφωνο κοινό αποκλειστικά με ελληνικές λέξεις που πέρασαν στα αγγλικά. Αλίμονο, θα μας τυραννά, ως φαίνεται, πολύ αυτό που θα μπορούσε να είναι ευφάνταστο παιχνίδι, έτσι όμως που έγινε έκτοτε σημαία, στα σοβαρά, είναι τουλάχιστον κακόγουστο αστείο.

Το κερασάκι; Κάποιος δημοσιογράφος-ερευνητής που μελέτησε, λέει, την Οδύσσεια και την Ιλιάδα, και βρήκε ότι δεν ξέρω πόσες χιλιάδες λέξεις ομηρικές πέρασαν στα γαλλικά και τα αγγλικά. Και επειδή κοτζάμ ερευνητής δεν άνοιξε, φαίνεται, μισό εγχειρίδιο να διαβάσει περί ινδοευρωπαϊκών γλωσσών, δήλωσε ολοσόβαρος αυτός και μας τα τάισε ένα μεγάλο κανάλι στο κεντρικό δελτίο ειδήσεών του, βράδυ Σαββάτου, 3 Φεβρουαρίου, αρχή αρχή καινούριου αιώνα και καινούριας χιλιετίας, με τους Χρυσαυγίτες να διαδηλώνουν στους δρόμους, πως έτσι οι Άγγλοι και οι Γάλλοι μιλάνε γλώσσα ομηρική «χωρίς να το ξέρουν».

Εμείς πάντως ξέρουμε πως το Τριώδιο έχει μπει. Θα συνεχίσουμε.