Thanatos apo greeklish, Όμοιοι ομοίω..., Η Εταιρεία Συγγραφέων και η Ελλάδα που "λούζεται στο φως"
Τα Νέα, 18 Ιουνίου 2011
Thanatos apo greeklish
[εδώ, με μικροπροσθήκες]
["Γλώσσες", έργο του Άντονι Μιράλντα]
Τη διακήρυξη των Ράδιο Αρβύλα για την «καταστροφική για τη γλώσσα μας συνήθεια των γκρίκλις», που «μπορεί να καταργήσει τον ελληνικό γραπτό λόγο και όχι μόνο», για το «έγκλημα που διαπράττουμε εναντίον της ελληνικής γλώσσας» κτλ., έτυχε να την ακούσω ο ίδιος, αλλά δεν φαντάστηκα, ομολογώ, την αίσθηση που θα προκαλούσε.
«Μπράβο, αδέρφια, κάντε κάτι, γιατί αλλιώς χάνεται η γλώσσα, η ιστορία, η φυλή!» άκουσα εμβρόντητος την επομένη το πρωί τον συμπαθέστατο αθλητικό σχολιαστή του Sport TV.
Και πια ακολούθησαν πλήθος δημοσιεύματα, ιδίως στο διαδίκτυο, για την «αυθόρμητη κατάθεση ψυχής των Ράδιο Αρβύλα», για την «εξαιρετική πρωτοβουλία, προκειμένου να συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος του εγκλήματος…» κτλ.
Ε, τις προάλλες μας φοβέρισε και ο Γ. Μπαμπινιώτης: «κάποια στιγμή μπορεί να πληρώσουν ακριβά» οι νέοι την «αποξένωση από την εικόνα των λέξεων»!
διαβάστε τη συνέχεια...
Κι όμως, μια σύντομη περιδιάβαση στο διαδίκτυο δείχνει ότι, έπειτα από την αναπόφευκτη κυριαρχία των γκρίκλις, όταν δεν υποστηριζόταν η ελληνική γλώσσα στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και στην κινητή τηλεφωνία, σήμερα, ακόμα και σε νεανικά φόρουμ («τσατάδικα»), το ελληνικό αλφάβητο έχει πληθωρική παρουσία, συχνά αποθαρρύνεται η χρήση των γκρίκλις, ενώ δεν λείπουν και οι περιπτώσεις όπου απαγορεύεται! Και έχει τη σημασία της εδώ η χρήση ακόμα και του πολυτονικού συστήματος, με τις βαρείες του παρακαλώ.
Εν πάση περιπτώσει, τα γκρίκλις, είτε ανταποκρίνονται σε υπαρκτά ακόμη προβλήματα συμβατότητας ανάμεσα σε διαφορετικά συστήματα στους υπολογιστές είτε, απλούστατα, σε νεανική μόδα, αποτελούν άλλο ένα σύστημα γραφής, συμπληρωματικό, πάντως σύστημα γραφής. Που σημαίνει, με βάση τη συστατική για τη γλωσσολογία διάκριση γλώσσας και γραφής, πως δεν μπορούν να επηρεάσουν τη γλώσσα, να την καταστρέψουν κτλ.
Είναι φανερό, ειδικά στη μακρότατη ιστορία της ελληνικής, ότι οι εξελίξεις στη γλώσσα, π.χ. η εξαφάνιση της μακρότητας και της βραχύτητας των φωνηέντων, άφησαν αδιάφορη τη γραφή, που διατηρεί, έστω και ανενεργά, όλα τα διαφορετικά [i] και [o] κτλ. Αντίστροφα, για να περιοριστώ σ’ ένα απλούστατο παράδειγμα, από την κωπέλλα στην κοπέλα, από το κυττάζω στο κοιτάζω κτλ. η διαφορετική γραφή δεν σήμανε ποτέ απολύτως τίποτα για τη σημασία μιας λέξης, τη γλώσσα με άλλα λόγια.
Ακόμα πιο χαρακτηριστικά, ας θυμηθούμε εδώ την κατά διαστήματα έντονη παρουσία του λατινικού αλφαβήτου στην ελληνική γραφή: κορυφαία κείμενα της κρητικής λογοτεχνίας που γράφονται με λατινικά στοιχεία, π.χ. αρχές του 17ου αιώνα η Ερωφίλη του Χορτάτση· ή Η θυσία του Αβραάμ καθώς και λειτουργικά βιβλία στα φραγκοχιώτικα, που χρησιμοποιούνται από τον 16ο ώς τον 19ο αιώνα· ή τα φραγκολεβαντίνικα, των Λεβαντίνων της Σμύρνης κ.ά.
Το βασικότερο, χώρες, λαοί, άλλαξαν αλφάβητο, χωρίς προφανώς να επηρεαστεί η γλώσσα και ο πολιτισμός τους: τον 19ο αιώνα οι Ρουμάνοι πέρασαν από το κυριλλικό αλφάβητο στο λατινικό· τον ίδιο αιώνα κατέληξαν στο λατινικό αλφάβητο και οι Αλβανοί, αφού πέρασαν από διάφορα αλφάβητα, ακόμα και από το ελληνικό· και πριν από έναν αιώνα, η Τουρκία εγκατέλειψε το αραβικό αλφάβητο για ένα τροποποιημένο λατινικό.
Ώστε οι θρηνωδίες για γλωσσικό και φυλετικό αφανισμό δεν έχουν καμία βάση, πολύ περισσότερο που σ’ εμάς δεν υποστηρίχτηκε ποτέ σοβαρά η χρήση του λατινικού αλφαβήτου, αφού και για πρακτικούς και για συμβολικούς λόγους μοιάζει ανεφάρμοστο.
Ώστε, στο θέμα μας, δεν χρειάζεται ή και δεν πρέπει να ενθαρρύνεται η χρήση των γκρίκλις· άλλο τόσο όμως και δεν χρειάζεται ούτε πρέπει να δαιμονοποιείται.
ΥΓ. Από μια εκπομπή τού 9.84 μου ζητήθηκαν δυο λόγια για τα γκρίκλις· Σάββατο 18/6 το πρωί τους λέω κάπως πιο αναπτυγμένα αυτά που έγραψα έπειτα για την εφημερίδα. Ακολουθεί σύντομο μουσικό διάλειμμα, και η υπεύθυνη της εκπομπής ανακοινώνει ότι τηλεφώνησε στο μεταξύ μια ακροάτρια και είπε ότι «στα αγγλικά πανεπιστήμια διδάσκουν αρχαία ελληνικά, για αυτούς που θα δουλέψουν στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές»! Κι όμως, η λέξη «αρχαία» δεν ειπώθηκε καν, όπως και, γενικά, τίποτα διαφορετικό απ’ ό,τι διαβάζει κανείς εδώ. Μα πώς τον μυρίζονται τα λαγωνικά τον «εχθρό»!
σήματα
Όμοιοι ομοίω...
Ριζικά αντίθετο με βρίσκει η λαϊκιστική ρητορεία του Λαζόπουλου και προπαντός η αναπαραγωγή διάφορων εθνοπατριωτικών, γλωσσικών και άλλων μύθων. Δεν μπορώ ωστόσο να παρακολουθήσω και τον ηθικό πανικό που προκάλεσε η «εξομοίωση», λέει, του Παπανδρέου με τον Παπαδόπουλο, σ’ ένα αμετροεπές πάντως σατιρικό βιντεάκι του, όταν από την άλλη τα «ερμηνευτικά» εργαλεία των επικριτών του, για κάθε πια μορφή αποδοκιμασίας, είναι τη μια η Νύχτα των κρυστάλλων και η γέννηση του ναζισμού, την άλλη το τρίκυκλο του Γκοτζαμάνη και ο Εμμανουηλίδης!
Η Εταιρεία Συγγραφέων και η Ελλάδα που "λούζεται στο φως"
«Η άλλη Ελλάδα, αυτή που δεν ταυτίζεται με τη διαφθορά, το έλλειμμα, το χρέος, την αγωνία για το μέλλον, και γενικότερα με το κάθε άλλο παρά αισιόδοξο και ελπιδοφόρο περιρρέον κλίμα, είναι ο κεντρικός άξονας των κειμένων και των ποιημάτων που θα φιλοξενηθούν στο Ημερολόγιο [...] για το 2012. Δηλαδή φιλοδοξούμε να δείξουμε πως η χώρα μας έχει και τις φωτεινές της πλευρές –εκτός του ότι λούζεται στο φως–, έχει τα πλεονεκτήματά της, έχει τον πολιτισμό της, έχει τις αντιστάσεις της, έχει την ιδιαίτερη ψυχή της, έχει μ’ ένα λόγο πολλά περισσότερα συν από τα πολλά πλην που της καταμαρτυρούν.»
Αν ήταν έκθεση του παιδιού μας στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού μπορεί και να καμαρώναμε, σίγουρα θα χαμογελούσαμε με την αθωότητα και την ευλογημένη αφέλεια της παιδικής ηλικίας. Αλλά είναι κείμενο ενηλίκων, και συγγραφέων, και της Εταιρείας Συγγραφέων, που συγκεντρώνει, είναι η αλήθεια, ό,τι εκλεκτότερο και προοδευτικότερο.