Μπα, ηγεμόνας εγώ; - «Ναι μεν, αλλά…», αλά Δημουλά: σύντομος απολογισμός

(Εφημερίδα των συντακτών, 18 Μαΐου 2013)

Μπα, ηγεμόνας εγώ;

«Η Ελλάδα γλίτωσε την προσάρτηση στο σοσιαλιστικό μπλοκ με τίμημα την ιδεολογική ηγεμονία της παραδοσιακής Αριστεράς…» γράφει η Σώτη Τριανταφύλλου, με αφορμή τη διένεξη γύρω από τη Δημουλά. Ας αφήσουμε την παράδοξη αιτιακή σχέση μη προσάρτησης έναντι ηγεμονίας. Και ας σταθούμε σ’ αυτό το περί ιδεολογικής ηγεμονίας, που έφυγε πια από την αποκλειστική σχεδόν χρήση της Ακροδεξιάς, του Γεωργιάδη και του Βορίδη, και έγινε κοινός τόπος στον λόγο της ευρύτερης Δεξιάς, μάλλον ενός χώρου που μοναδικό διακριτό συνεκτικό νήμα έχει τον αντιαριστερισμό.

Κάθομαι λοιπόν και αναλογίζομαι. Καλά, όταν έλεγαν πως τις καλύτερες γκόμενες τις ρίχνουν οι Ρηγάδες (και ενώ μετά τις «καλύτερες γκόμενες» τις έβγαλαν «άπλυτες, με αξύριστες μασχάλες»: ώστε από κει άρχισε το ρεύμα του αναθεωρητισμού;). Καλά, όταν ζήλευαν που η Αριστερά είχε Νταλάρα ενώ αυτοί Ρόμπερτ Ουίλιαμς. Όμως πάνω από 20 χρόνια τώρα πρώτη δύναμη στους φοιτητές έρχονται οι Δαπίτες: σαραντάρισαν πια, γενιά της εξουσίας δηλαδή, πάλι η Αριστερά ηγεμονεύει;

Μετράω μαζικά μέσα, όπου παράγεται κι απ’ όπου διαχέεται η εκάστοτε κυρίαρχη ιδεολογία: από τις μεγαλύτερες εφημερίδες, π.χ. του Συγκροτήματος, που βέβαια δεν είναι δεξιές, είναι όμως σφόδρα αντιαριστερές, ή το ακροδεξιόστροφο Πρώτο Θέμα, ώς τη μικρότερη μα πάντα σοβαρότερη, την Καθημερινή, με απαρτία πια εκεί των αντιαριστερών, πού ’ν’ τη η ηγεμονία της Αριστεράς; Άσε τα τηλεοπτικά κανάλια, από τα μεγαλύτερα, αντιαριστερά όλα, ώς τα μικρότερα και σχεδόν απροκάλυπτα ακροδεξιά…

Η αντιαριστερά ξεκαθαρίζει λογαριασμούς με τον παλιό αριστερό εαυτό της; Αναζητεί ιδεολογικό στίγμα;

Πάντα το σκέτο «αντί» φαντασιωνόταν πως είναι ιδεολογία. Και είναι. Άλλη όμως απ’ αυτή που νομίζει η ίδια πως είναι.

«Ναι μεν, αλλά…», αλά Δημουλά:

σύντομος απολογισμός

έτσι μένουν ελεύθερα τα παγκάκια

«Εγώ δεν έχω τίποτα με τους γκέι, ίσα ίσα έχω και φίλους γκέι, αλλά…»

Με το χέρι στην καρδιά: πόσο μας πείθει ο λόγος αυτός, πόσο ειλικρινή τον θεωρούμε; Δεν είναι τάχα ο κλασικός, στερεότυπος τρόπος με τον οποίο εκφράζεται η ασύνειδη έστω ομοφοβία;

Μετατοπίζω σκόπιμα το θέμα μας σ’ ένα άλλο επίπεδο, όπου το διακύβευμα, το να σε πουν δηλαδή ομοφοβικό, είναι θεωρητικά μικρότερο από το άλλο, που μας απασχόλησε στην περίπτωση Δημουλά, το να σε πουν δηλαδή ρατσιστή/ρατσίστρια.

Έτσι, κάτω απ’ αυτό το πρίσμα προτείνω να διαβαστούν τα «πραγματικά» λόγια της κ. Δημουλά, πριν τα «διαστρεβλώσει», υποτίθεται, η κ. Δαμιανίδη, με το να παραλείψει τις δηλώσεις κατανόησης για το δράμα των ξένων. Είπε λοιπόν η κ. Δημουλά πως ναι μεν δεν έχουν πού να πάνε οι ξένοι, κι έτσι (= αλλά) πιάνουν τα παγκάκια. Και η κ. Δαμιανίδη διάβασε αυτό που εξ αντικειμένου έστω κρύβεται πίσω απ’ το «αλλά», και χαρακτήρισε έτσι τον λόγο της κ. Δημουλά ξενοφοβικό.

Οργίασαν οι ανώνυμοι του υπόγειου κόσμου του διαδικτύου, και είχαμε το «λιντσάρισμα» της κ. Δημουλά, οργίασαν και οι επώνυμοι του υπέργειου κόσμου της διανόησης κτλ., και είχαμε τώρα το «λιντσάρισμα» της κ. Δαμιανίδη: από συγγραφέα και πανεπιστημιακό που ζητούσε παρέμβαση της ΕΣΗΕΑ ώς τη μνημειώδους αμετροέπειας ανακοίνωση της Εταιρείας Συγγραφέων κτλ.

Ισοπαλία λοιπόν, θα λέγαμε, σαν πικρό, μαύρο χιούμορ. Όμως η Δαμιανίδη ήρξατο χειρών αδίκων, θα πουν οι άλλοι. Κάνοντας την ίδια «αυθαιρεσία» που καταλογίζουν στη Δαμιανίδη. Διαβάζοντας μόνο το στερεότυπο «ναι μεν», εκεί που η Δαμιανίδη τόνισε την αντικειμενική πανουργία τού «αλλά», πανουργία που μπορεί πολλές φορές να παγιδεύσει το ίδιο το υποκείμενο που το εκφέρει. Οι μεν εξέφρασαν τη δεδομένη πίστη τους στο πρόσωπο της κ. Δημουλά, η κ. Δαμιανίδη χρησιμοποίησε εργαλειακά μια πάγια, κοινή εμπειρία, που υπερβαίνει άρα το προσωπικό και υποκειμενικό και διεκδικεί τίτλους αντικειμενικότητας. Η διαφορά είναι, νομίζω, ουσίας.

Με την προϋπόθεση ότι μας ενδιαφέρει ακόμα η ιδεολογία και όχι το απαραβίαστο του σαλονιού μας.

Υστερόγραφο, για όσους δεν τους φτάσαν τα παγκάκια, κάτι σοβαρότερο, που δεν το επισήμανε η κ. Δαμιανίδη στον λόγο της κ. Δημουλά: Ότι «οι Κυψελιώτες έχουν εκτοπιστεί»· και ναι μεν «τους αγαπάμε τους ξένους», αλλά, και τώρα το «αλλά» βγαίνει από τα χείλη της κ. Δημουλά: «αλλά κάπως πρέπει να μοιραστούν οι χώροι»!

Κάποιοι άλλοι χώροι πάντως έχουν μοιραστεί –αμετάκλητα, φαίνεται.