Μη, Καίτη, μη, με πόνο σού φωνάζω…

(Εφημερίδα των συντακτών 4 Απρ. 2015)

«Άνοιξε εφημερίδα, σελίδα τάδε», μου είπε απ’ το τηλέφωνο φίλος ποιητής· άνοιξα, και διάβασα την προτροπή του προέδρου του δικαστηρίου προς τον Γ. Παπακωνσταντίνου: «Πηγαίνετε, και μη καίτοι αμαρτάνετε». Ντροπή, είπα, να τον λέει έναν Παπακωνσταντίνου Καίτη, κι οι εφημερίδες να επιτείνουν τη διαπόμπευση, γράφοντας το Καίτη με πεζό κάπα και μ’ ένα άσχετο -οι στο τέλος!

Έστειλα με μέιλ το εύρημα σε μερικούς φίλους, ένας ζητούσε λινκ για να πιστέψει, έβαλα κι εγώ τη φράση ολόκληρη στο γκουγκλ, και πλήθος οι εγγραφές· με πρώτη πρώτη, τότε, τη λογία Καθημερινή! Σχεδόν παντού, όσο είδα: «μη καίτοι», σπανιότατα ξεμύτιζε και κάνα «μηκέτι», ενώ σε μια-δυο περιπτώσεις, στο ίδιο κείμενο μέσα, ήταν καλού κακού και οι δύο τύποι!

Έστειλα ολόκληρο κατεβατό με λινκ στον άπιστο φίλο, έστειλα και στον φίλο ποιητή που πρώτος μου υπέδειξε το μοναδικό, όπως πίστευε, κρούσμα, και ξαναπιάσαμε για πολλοστή φορά την κουβέντα για τα αρχαία τάχα γονίδιά μας, κατά τις διδαχές μερικών μερικών, που μας κρατούν σε άμεση, υποτίθεται, επαφή με την αρχαία γλώσσα, ικανούς να αποκρυπτογραφούμε όλα της τα μυστικά, τι λέω, να μην υπάρχει κανένα μυστικό, αφού ευθεία η επικοινωνία, αδιάσπαστη η συνέχεια κτλ. κτλ. Και λίγο αργότερα μου έστειλε το ακόλουθο, υπέροχο, θα συμφωνήσετε, ποίημα, που με την άδειά του το δημοσιεύω εδώ, με το ψευδώνυμο που διάλεξε για την περίσταση: Καιτίων ο Αγονιώδης –παναπεί χωρίς γονίδια:

ΜΗΚΕΤΙ, ΚΑΙΤΗ! ΚΑΙΤΟΙ ΚΑΙ ΤΙ ΔΕΝ ΘΑ 'ΔΙΝΑ ΓΙΑ ΣΕ…
Μη, Καίτη, μη, με πόνο σου φωνάζω,
πιλότος θα γενώ και θα τα σμπαραλιάζω
επί των Άλπεων και επί του Ολύμπου.
Έβγα στο διάσελο ή πέσε τού κολύμπου,
ψάξε να βρεις τα θρυλικά γονίδια,
ιδού, μας έπεσαν και φέτος σταγονίδια
βατραχανθρώπινα. Να χέσω τον Ζουράρη,
να χέσω και τον Άδωνη και όσους στο παζάρι
λένε πως απ’ τα μήδεα του Πλάτωνα κρατάμε.
Μας πέφτουν φαίνεται βαριά, γι’ αυτό παραπατάμε.
Μη, Καίτη, μη, καίτοι σε λαχταράω,
«μηκέτι», ακούω μέσα μου. Εξού, τα παρατάω,
Μηκέτι, μηδοπωστιούν, αχ, Καίτη, Καίτη, καίτοι
και τι δεν θα ’δινα να πεις «έτι και έτι κι έτι».

Έχει ήδη σχολιαστεί το λάθος, ο πρόεδρος του δικαστηρίου προσάρμοσε το Πορεύου και από του νυν μηκέτι αμάρτανε, που είχε πει ο Ιησούς στη μοιχαλίδα την οποία έσωσε από λιθοβολισμό, και στο άγνωστο, αρχαίο μηκέτι διάφοροι αναγνώρισαν μόνο το λόγιο μα ενεργό στη γλώσσα καίτοι. Το λάθος δηλαδή είναι έλλειψη εγκυκλοπαιδικής γνώσης, όχι γλωσσικής, απλούστατα γιατί το μηκέτι του βιβλικού ρητού δεν ανήκει στο σημερινό γλωσσικό σύστημα.  Ότι θα έπρεπε να το τσεκάρει ο κάθε συντάκτης, παρά την πιεστική δουλειά της εφημερίδας, είναι άλλο, όχι όμως το μείζον.

Το μείζον είναι να συνεννοηθούμε κάποτε ποια η γλώσσα μας, ότι η γλώσσα μας είναι η γλώσσα όπως μιλιέται σήμερα κι όχι η ίδια έστω γλώσσα αλλά στη μορφή που μιλιόταν κάποτε, ότι η γλώσσα νοείται πάντοτε στη συγχρονία κι όχι στη διαχρονία: τα άλλα είναι ιστορία της γλώσσας, της ίδιας γλώσσας, όμως με τελείως διαφορετικό σύστημα, δηλαδή δομή, συντακτικό, για να μην πω και εν πολλοίς λεξιλόγιο.

Έτσι, έμεινα κατάπληκτος με όσα έλεγε τις προάλλες στη Βίκυ Φλέσσα (24.3) ο καθηγητής κλασικής φιλολογίας Γιώργης Γιατρομανωλάκης, αυτός που κάποτε είχε διατυπώσει τη σοφή, ουσιαστικά, άποψη, να είναι μάθημα επιλογής τα αρχαία, και τώρα έλεγε ότι από πολύ νωρίς («απ’ το δημοτικό» εκστασιαζόταν η Φλέσσα!)  πρέπει να ερχόμαστε σε επαφή με τα αρχαία, που είναι πολύ εύκολα, είπε ο ειδικός, αρκεί να μάθεις 600 λέξεις, και η σύνταξη είναι εξαιρετικά απλή (!), συμπλήρωσε ο ειδικός –μόνο καμιά Καίτη ξεφεύγει πού και πού, και μας βγάζει τη γλώσσα, λέω τώρα εγώ.

Και μαζί τα συνεχή, πάντοτε τέτοιου τύπου λάθη, γιατί, κατά τα άλλα, ούτε μικρό παιδί δεν κάνει λάθη όπως: «θέλω να ήπια» ή «έπρεπα να τρώω» και άπειρα άλλα τέτοια, «δυνητικά» λάθη. Τα λάθη παρουσιάζονται στο μέγιστο ποσοστό τους όταν κοιτάμε προς τα πίσω, στα άχραντα αρχαία και λόγια, αναζητώντας την πάντοτε διαφορετική λέξη, την πάντοτε διαφορετική σύνταξη, αντί για την εξ ορισμού τάχα παρακατιανή της καθημερινής μας, φυσικής γλώσσας.

Πρόχειρα, αλλά ενδεικτικά: για «ανοησίες που έχαιραν καθεστώτος κοινά παραδεκτών πεποιθήσεων» έγραψε προβεβλημένος κριτικός· «το μπούλινγκ στον Βαγγέλη υπερβαίνει του χρόνου» είπε παλιά δημοσιογράφος, που θα ’χε διδαχτεί και τα αρχαία της· για μια ταινία «που χαίρει δάφνες εξωτερικού με δύο βραβεία», έγραψε άλλος. Ενώ η Ραχήλ Μακρή (κατονομάζω εδώ, για λόγους αυτοτιμωρίας), ξεκατινιαζόμενη με την Άννα-Μισέλ, είπε: «έρχεστε να με κατηγορήσετε ως προσφιλή με τη Χρυσή Αυγή;»

Άλλες Καίτες, όρεξη να ’χουμε, προσεχώς.