Αμέριμνοι μυθοχάφτες ή δόλιοι μυθοπλόκοι

(Εφημερίδα των συντακτών 5 Δεκ. 2015)

«Το μετριοπαθές Ισλάμ είναι ένας μύθος» διατρανώνει με γιγάντια γράμματα ο τίτλος σε ολόκληρη σελίδα της μεγαλόσχημης, και κυριολεκτικά εδώ, κυριακάτικης Καθημερινής (29/11). Η Σώτη Τριανταφύλλου, σε συνέντευξή της, επανέρχεται στις γνωστές μισαλλόδοξες, μισάνθρωπες γενικότερα, ισλαμοφοβικές ειδικότερα, απόψεις της. Απόψεις που ανάβουν κάθε φορά φωτιά στο διαδίκτυο, όχι όμως τόσο στα ΜΜΕ, που τη δεξιώνονται ευχαρίστως: πρώτη στη σειρά εκπροσώπησε τους «ανθρώπους των γραμμάτων», όπως τους ανάγγειλε η κ. Τρέμη στο δελτίο του Μέγκα, την επομένη των επιθέσεων στο Παρίσι, για να μας χαρίσει το μνημειώδες: «το Ισλάμ είναι ενδογενώς πολεμοχαρές». Ενώ ταυτόχρονα δημοσίευσε σχετικό κείμενο στη διαδικτυακή έκδοση της Athens Voice (14/11).

Ουκ ήλθον βαλείν ειρήνην, αλλά μάχαιραν, και Πυρ ήλθον βαλείν επί την γην, θα μπορούσε να της αντιτάξει κανείς, στο ίδιο επίπεδο, τον λόγο του ιδρυτή του χριστιανισμού, και φυσικά την πράξη των πιστών του, από τον λιθοβολισμό της Υπατίας ώς τις Σταυροφορίες κτλ. Αλλά δεν έχει νόημα να αντιπαραταχτεί κανείς στο ίδιο επίπεδο, έτσι αφελώς υπεραπλουστευτικό που εμφανίζεται, τουλάχιστον χωρίς αναφορά στο γενικό ιδεολογικό πλαίσιό του.

Έτσι κι αλλιώς, ο πλούσιος σχολιασμός του τελευταίου πυροτεχνήματος της κ. Τριανταφύλλου μας απαλλάσσει από το άχαρο αυτό έργο. Έτσι κι αλλιώς, άλλο ήθελα να τονίσω, που φωτίζει από άλλη σκοπιά το επίπεδο, το ήθος θα πω πια, του δημόσιου λόγου της κ. Τριανταφύλλου.

Στο άρθρο της Athens Voice η συγγραφέας καταφεύγει σε μια υποτιθέμενη ρήση του Μάρκο Πόλο, που από τον 14ο αιώνα ευαγγελίζεται τον λόγο τον δικό της: «Φανατικός μουσουλμάνος είναι αυτός που σου κόβει το κεφάλι, ενώ μετριοπαθής είναι εκείνος που σε κρατάει για να σου κόψουν το κεφάλι»!

Τι αποδεικτική ισχύ μπορεί να έχει οποιαδήποτε άποψη του Μάρκο Πόλο, που τσιτάρεται σαν να ’ναι ο Λάο Τσε ή ο Ηράκλειτος, είναι ένα θέμα που επίσης δεν θα μας απασχολήσει, αφού η κρίσιμη λεπτομέρεια είναι πως έχουμε να κάνουμε με μύθο του διαδικτύου, που ανθεί, για προφανείς λόγους, σε ακροδεξιές ιστοσελίδες, απ’ τις οποίες φαίνεται πως ψώνισε ανεξέλεγκτα η συγγραφέας.

Έστω πως ο καθένας μας μπορεί να πέσει στην παγίδα, να καταναλώσει, κοινώς να χάψει, έναν από τους τόσους μύθους που γεννιούνται ή καλλιεργούνται στο διαδίκτυο. Όμως, δύο μόλις μέρες έπειτα από το άρθρο της ισλαμολόγου, ο Δημήτρης Παπανικολάου, μ’ ένα τεκμηριωμένο άρθρο στη διαδικτυακή έκδοση του περιοδικού Unfollow (16/11), με τίτλο: «Έτσι τσιτάρει ο φασισμός: Ο Μάρκο Πόλο, η Σώτη Τριανταφύλλου, και το ροκ των καθ’ ημάς μουλάδων», υπέδειξε τη λαθροχειρία και την πορεία του μύθου. Και ακολούθησε και ο Νίκος Σαραντάκος, στο ιστολόγιό του (21/11).  Τίποτα όμως δεν πήρε είδηση η ερευνήτριά μας, με τα ταχύτατα, κατά τα άλλα, ανακλαστικά της στα δημόσια δρώμενα. Ούτε καν τα σχόλια κάτω από το άρθρο της στην Athens Voice είδε, όπου υποδεικνυόταν η πηγή της επίμαχης φράσης, όπως υποσημειώνει ο Δ. Παπανικολάου στο συγκεκριμένο κείμενό του.

Και στην ολοσέλιδη συνέντευξή της στην Καθημερινή, με την οποία ξεκίνησα, επιμένει στον Μάρκο Πόλο της, σε διάλογο πια με τον καθρέφτη της, «για να υπενθυμίσ[ει] και να τονίσ[ει] ότι η σύγκρουση μεταξύ Ανατολής και Δύσης δεν χρονολογείται ούτε από την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ ούτε, φυσικά, από τις αμερικανικές επιχειρήσεις στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν – ότι δεν τίθεται ζήτημα “εκδίκησης των καταπιεσμένων”»: «ενδογενώς» είναι το θέμα!

Αναφέρθηκα στο επίπεδο, στο ήθος του δημόσιου λόγου της Σώτης Τριανταφύλλου. Του λόγου, γενικότερα πια, που χτίζεται πάνω σε κραυγαλέα και ασύγγνωστη για τέτοιες παρεμβάσεις άγνοια, αν και εφόσον είναι άγνοια, άλλοτε σε παρασιωπήσεις ή και σε χονδροειδή ψέματα.

Χαρακτηριστική αυτής της μεθόδου, που θα έλεγα πως είναι ίδιον του συγκεκριμένου χώρου, και πάντα με αφορμή τις επιθέσεις στο Παρίσι, είναι η επιφυλλίδα του Τάκη Θεοδωρόπουλου, ειδικού, όπως έχω δείξει και άλλοτε, στο χτίσιμο μιας επιφυλλίδας ή και σειράς επιφυλλίδων πάνω στην «άγνοια»: τώρα, άλλο ένα αντιισλαμικό κείμενο («Η γλώσσα του ιμάμη», Καθημερινή 19/11) βασίζεται μεταξύ άλλων στην αντίδραση την οποία μάταια περίμενε ο συντάκτης από το «φιλειρηνικό Ισλάμ». Κι όμως, αν ούτε εφημερίδες ούτε τηλεόραση είδε, εκατοντάδες χιλιάδες (εκατομμύρια τώρα) ευρήματα θα του έδινε το διαδίκτυο, αν έβαζε λ.χ. λέξεις αναζήτησης: «muslim reactions to Paris attacks» (μουσουλμανικές αντιδράσεις στις επιθέσεις στο Παρίσι), όπως του υπέδειξε αναγνώστης με το ψευδώνυμο plagal στα σχόλια κάτω απ’ το άρθρο του.

Όμως κι αυτός, όπως η Σώτη, με τον καθρέφτη μόνο διαλέγεται.

Μάλλον θρασείς, δόλιοι μυθοπλόκοι.