Παθήσεις και θαύματα

(Εφημερίδα των συντακτών 9 Φεβρ. 2019)

(φωτ. photoleke.ning.com)

* «Εμείς κυράτσες δεν είμαστε» δήλωσε, ποιος, ο Γρηγόρης Ψαριανός.

«Δεν θα γίνω μπουγαδοπνίχτρα στη ρούγα» δήλωσε σε άλλη φάση, πάλι ο Γρηγόρης Ψαριανός.

Μιλάει δηλαδή, για να καταλάβουμε, κάποιος π.χ. κόσμιος, που δεν είναι, ας πούμε, κυράτσα κτλ. ο ίδιος, για κάποιον άλλο;

Το λες και διχασμό προσωπικότητας, νομίζω, έναν άλλο ορισμό της διπολικής διαταραχής.

* Απ’ την τσιρίδα στην υλακή. Όλοι, φαντάζομαι, κάπου είδαν σκηνές από το κόψιμο της πίτας του Άδωνη, σε γήπεδο παρακαλώ. Με Πορτοσάλτε και Μπογδάνο. Και πρώτη σειρά, όμως άκρη γωνία στη φωτογραφία, Τατσόπουλο.

Και άκουσαν όχι πια τη γνώριμη τσιρίδα, σε παροξυσμό και κρίση υστερίας, αλλά γάβγισμα. Ένα συνεχές, απειλητικό γάβγισμα.

Και όλοι, φαντάζομαι, θυμόμαστε τον τελευταίο στη νεοελληνική ιστορία που γάβγιζε. Και με το ίδιο τρελό μάτι.

Κι εκείνος μεν ανέβηκε με βία. Αυτός με σάλιο μόνο.

Η Ιστορία που επαναλαμβάνεται σαν φάρσα. Κωμική δηλαδή, όμως εξίσου επικίνδυνη και τραγική.

* «Ο Θερβάντες γιορτάζει των Ταξιαρχώνε;» ήταν το σχόλιο του φίλου που μου έστειλε ένα άρθρο για το θεατρικό ανέβασμα του «Δον Κιχώτη του Μιχαήλ Θερβάντες»!

Ο Μιγκέλ, τώρα πίσω πίσω, Μιχαήλ; Τακτική που έχει εγκαταλειφθεί προ πολλού –αν ήταν καν συστηματική, και δεν αναφέρομαι στην εποχή του Σαίξπηρ-Σακεσπήρου και του Άμστερνταμ-Αμστελοδάμου.

Έτσι, δεν λέμε Ιωάννη τον Γκαίτε ή Λουδοβίκο τον Μπετόβεν. Ενώ Ιωσήφ ήταν και παραμένει ο Στάλιν και Αβραάμ ο Λίνκολν, περιέργως όμως Άιζακ ο Ισαάκ Στερν –παραβιάζοντας τον άγραφο κανόνα να μένουν ως έχουν τα ονόματα εβραϊκής, εν προκειμένω, καταγωγής.

Το θέμα έχει πολλές παραμέτρους, και δεν επιδέχεται ομοιόμορφη και συνεπή λύση, όμως η τάση ήταν από καιρό μία: τα ονόματα στη γλώσσα τους: Γιόζεφ ο Ροτ, Λουί ο Σελίν.

Τώρα, συχνά, η τάση μοιάζει να είναι το ανάποδο: ο Μιγκέλ να (ξανα)γίνει Μιχαήλ.

Ο νεοκαθαρισμός, που λέγαμε; ο γενικότερος γλωσσικός ευπρεπισμός;

* Όπως Γρηγόρης-Γρηγόριος; Το θυμήθηκα όταν έγραφα για τον συνθέτη Θόδωρο-Θεόδωρο Αντωνίου και τον γλύπτη Θόδωρο-Θεόδωρο, όπως τους ευπρέπιζαν, από πρόθεση ή απλούστατα από άγνοια, διάφορα, έγκυρα κατά τα άλλα, μίντια.

Και τις προάλλες, έναν μόλις μήνα από τον θάνατο του Αντωνίου, παίχτηκε κάποιο έργο του στο Μέγαρο. Για να τον τιμήσουν, φυσικά, κάνοντας όμως πάλι το όνομά του «Θεόδωρο»! «Θεόδωρο» άλλωστε είδα πως τον έχει και η Βικιπαίδεια!

Ανάλογα τραβάει και ο Ξενάκης, που τ’ όνομά του το ’θελε Ιάνης. «Γιάννη» τον έγραψαν συχνά το καλοκαίρι, όταν η Λυρική Σκηνή ανέβασε τις Βάκχες του. «Γιάννη» τον έχει και το μάλλον προσεχτικό «Παπυράκι»!

Ξεκίνησα όμως με τον Γρηγόρη-Γρηγόριο. Κι αναφερόμουν στον Γρηγόρη Λαμπράκη. Στον οποίο είναι αφιερωμένος ένας κεντρικός δρόμος στον Πειραιά. Κι όμως, Γρηγόριος έχει καθιερωθεί στην κοινή συνείδηση (παρασυρμένος από τη λογιοπρέπεια των δρόμων: Πατριάρχου Ιωακείμ, Γρηγορίου του Ε’), στη «Γρηγορίου Λαμπράκη» πάνε όλοι, «Γρηγορίου Λαμπράκη» αναγράφεται παντού, ακόμα και σε επίσημα έγγραφα.

Επίσημα έγγραφα, επίσημες παραποιήσεις.

* Είναι όμως και ο Αρχάγγελος Μιχαήλ, τι σου είναι αυτοί οι συνειρμοί, ασεβείς μάλιστα.

«Κορυφαίος επιστήμονας ομολογεί: Με χειρούργησε ο Αρχάγγελος Μιχαήλ» διάβασα στο διαδίκτυο. Αρχιμανδρίτης λοιπόν και γιατρός, με διάφορους τίτλους, μπήκε για βαρύτατη εγχείρηση, με ποσοστό θνητότητας 95-98%!

Πάνω στο χειρουργικό τραπέζι, έβλεπε και άκουγε «μέσα από ένα σύννεφο» τα πάντα. Και προσευχήθηκε στον προστάτη του, τον Ταξιάρχη, να μην τον εγκαταλείψει.

Μεταλλικός θόρυβος διέκοψε ξαφνικά την προσευχή του. Ήταν από την πανοπλία του Αρχαγγέλου, που εμφανίστηκε και του υποσχέθηκε πως δεν θα τον εγκαταλείψει: «Εγώ θα σε χειρουργήσω, και θα γίνεις καλά» του είπε, και τον ακούμπησε με το ξίφος του στο στήθος.

Η συνέχεια, ευνόητη. Η εγχείρηση πέτυχε, γιατί το χέρι του χειρούργου το οδηγούσε ο Αρχάγγελος: «είμαι βέβαιος γι’ αυτό» δήλωσε ο αρχιμανδρίτης και γιατρός.

Ένας συνάνθρωπός του, δημιούργημα στο κάτω κάτω του θεού του, μόχθησε και τον έσωσε. Αλλά αυτός τον Ταξιάρχη του.

Πόση ασέβεια εντέλει μπορεί να κρύβει η ευσέβεια!