Οι γηγενείς και το πακέτο της Παναγίας

(Εφημερίδα των συντακτών 16 Φεβρ. 2019)

Νίκη Αναστασέα, 1947-2019

* Όψεις σκατοψυχιάς. Έχει τύχει στον καθένα, σε κάθε κοινωνική συναναστροφή. Το τραγικότερο, εκεί που είσαι εγκλωβισμένος. Σε ταξί, περιμένοντας στον οδοντογιατρό, σε θάλαμο νοσοκομείου, ασθενής ή συνοδός, και να τρέμεις πάντα τη συζήτηση –έστω ανάμεσα σε τρίτους. Για τα χάλια του Τσίπρα. Ή συλλήβδην των πολιτικών. Το χειρότερο, για τους μετανάστες.

Κάνεις πως δεν ακούς, κάποια στιγμή δεν πάει άλλο. Κάτι αποφασίζεις να πεις, νομίζεις αποτελεσματικό: «Στο κάτω κάτω, τα λεφτά είναι από την Ευρώπη, όχι δικά μας!»

Σιγά μην τα βγάλεις πέρα! «Να έμεναν να πολεμήσουν! Για την πατρίδα τους!» έρχεται η χαριστική βολή.

* Πόσο διαφέρουν όμως οι μη ρατσιστές; Αυτοί που παίρνουν όρκο, και όντως το εννοούν, ότι δεν είναι ρατσιστές. Όπως πρόσφατα ο Ζουγανέλης, που σύγκρινε καλό Έλληνα μετανάστη με κακό ξένο μετανάστη. Αφαιρώντας από τη ζυγαριά της ανιστόρητης σύγκρισής του τις συνθήκες που έστειλαν μετανάστη τον καθένα.

Τώρα άλλος καλλιτέχνης, ο Γιάννης Σαββιδάκης, με μιαν ανάλογη αφαίρεση: τι σημαίνει να ζεις στον τόπο σου, με όποιες δυσκολίες, και τι σε ξένον τόπο, έχοντας χάσει ή αφήσει πίσω σου έμψυχα και άψυχα, κι όμως ψυχή σου· με μια τέτοια αδιανόητη λοιπόν αφαίρεση, εξανίσταται:

«Δεν μπορεί ένας Έλληνας να έχει λιγότερα δικαιώματα στα σχολεία, τα ελληνόπουλα να έχουν λιγότερα δικαιώματα όσον αφορά το ποιον θα πάρουν σε έναν δημοτικό σταθμό ή νηπιαγωγείο, από έναν ο οποίος είναι μη Έλληνας και έχει έρθει επειδή εδώ θέλει να βρει μια καλύτερη ζωή. [...]

»Εγώ που είμαι γηγενής πρέπει να έχω κάτι παραπάνω. [...] Δεν μπορεί μια οικογένεια ελληνική να είναι ούτε καν στο ίδιο σημείο με μια [ξένη] οικογένεια, κάτι παραπάνω πρέπει να έχουμε εμείς σαν Έλληνες»!
 

(«Όποιος κάνει ότι δεν καταλαβαίνει αυτό που λέω εγώ, είναι ύποπτος, υποκριτής και επικίνδυνος για τη χώρα μου» επανήλθε, μαζί με πιστοποιητικά μη ρατσισμού, ο εν λόγω. –Αλήθεια, γιατί έχω τέτοια άγρια ανακλαστικά, όταν ακούω αυτό το «η χώρα μου;»)

* Παναγία, «Έχεις πακέτο»: «Έχω συνηθίσει στην ταπεινή μου ζωή, όταν έχω σοβαρά προβλήματα, να τα κάνω ένα… πακετάκι και να τα εναποθέτω στα πόδια της Παναγίας μας, παρακαλώντας Την να μου δώσει λύσεις» δήλωσε στο ποίμνιό του, έπειτα από ειδική «ιερά παράκληση υπέρ μισούντων και αδικούντων», ο Αμβρόσιος. 

Που δεύτερη φορά μέσα σε δύο χρόνια είπε να παραιτηθεί. Και δεν ξέρουμε ποιος τον μετάπεισε την πρώτη φορά, τώρα όμως ρώτησε με πακετάκι την Παναγία. Και η Παναγία τού είπε να μην παραιτηθεί.

Να μείνει να πανηγυρίσει τον νέο θρίαμβο, καταπώς φαίνεται, της εκκλησίας επί της πολιτείας…

(Είχα κρατήσει τη σχετική είδηση, έλεγα θα το γλεντήσω με τον άγιο. Πάλι μας γλέντησε όμως ο άγιος, κι η εκκλησία του…)

* Όντως δεν έχει κολυμβητήριο κατάλληλο κοτζάμ Πειραιάς, κοτζάμ Ολυμπιακός, να προπονούνται οι παίκτες του. Γράφει έτσι νεαρός δημοσιογράφος σε αθλητική εφημερίδα:

«Έχω δει με τα μάτια μου πρωταθλήτριες Ευρώπης, [...] αλλά και τους άντρες του Ολυμπιακού, να πηγαίνουν κάποιες μέρες στην πισίνα στα Βοτσαλάκια, όπου όχι μόνο είναι ανοιχτή, αλλά και κολυμπάνε ανάμεσα σε λουόμενους, γιαγιάδες με σκουφάκια, γκόμενες με πλαστικά βυζιά, μαλλιαρούς με τρίχες στην πλάτη, παππούδες και τέτοια!»

Στη δημοτική πισίνα στα Βοτσαλάκια πηγαίνω κάμποσα χρόνια τώρα. Δεν έτυχε να τον προσέξω τον νεαρό δημοσιογράφο, προφανώς ξυρισμένο σε στήθος και πλάτη, όλο τρίχες όμως σε εγκέφαλο και στόμα.

* Και η Νίκη Αναστασέα! Έφυγε και η Νίκη Αναστασέα! Εκατόμβη σχεδόν! 

Έφυγε η οικοδέσποινα, παλιά, του βιβλιοπωλείου Πολιτεία, το ζεστό καλωσόρισμα και η πιο ζεστή έπειτα βοήθεια ή συμβουλή. Τα μαύρα κάρβουνο μάτια, λαμπερά κι ωστόσο αδιόρατα θλιμμένα. Το πλατύ, αφειδώλευτο χαμόγελο, όμως με μιαν αδιόρατη πίκρα. Τη βαθιά φωνή, βραχνή, μπορεί κι από το κολλημένο στο χέρι τσιγάρο, βραχνή αλλά σαν χάδι.

Και ξαφνικά, στα 50 της, Αυτή η αργή μέρα προχωρούσε. Το πρώτο της μυθιστόρημα, αξεπέραστο, λένε πολλοί, τις τελευταίες δεκαετίες. Και συνέχισε πια αυτόν της τον δρόμο, πάντα χαμηλόφωνα και διακριτικά, έξω από αγορές.

Ακολούθησε το Πολύ χιόνι μπροστά στο σπίτι, κι έπειτα κι άλλα.

Τώρα, πολύ χιόνι στο σπίτι…

Στο καλό, Νίκη.