Καινούριο μου πλυντήριο - Αρχοντοχωριάτες και Μανταμσουσούδες

(Εφημερίδα των συντακτών 14 Δεκ. 2013)

Καινούριο μου πλυντήριο

Η καλή μέρα απ’ το πρωί φάνηκε. Πρώτη πρώτη εκπομπή, συνέντευξη με τον Μιχαλολιάκο! «Ευθέως» η σειρά στον Σκάι, Κωνσταντίνος Μπογδάνος ο δημοσιογράφος, γνωστός πια, ιδίως έπειτα από τη (δεύτερη!) εκπομπή του με τον Σφακιανάκη, που έπαιξε σε πρωινάδικα και μεσημεριανάδικα και σε δελτία ειδήσεων. Την ξέρει τη δουλειά ο δημοσιογράφος, ξέρει δηλαδή τον χρυσό κανόνα για τη διαφήμιση, που δεν πά’ να ’ναι αρνητική, πάλι διαφήμιση είναι. Έτσι και τα βιντεάκια στον Θέμο, άλλα στην Ελληνοφρένεια, ιδίως αυτά με τον Πολύδωρα («Μπήκε ο Πολύδωρας μέσα του» ήταν ο τίτλος, καθώς τον έδειχνε να ρητορεύει χειρονομώντας), διαφήμιση κι αυτό μου το σημείωμα, δώρα όλα στα πόδια του.

Κι ας τον γελοιοποίησε λοιπόν ο Μιχαλολιάκος, κι ας τον πρόγκηξε ο Σφακιανάκης. Ακόμα κι ο Πολύδωρας: «Να σας πω, να τελειώσω», έλεγε κάθε τόσο, αφού ο Μπ. τον διέκοπτε συνέχεια ή μιλούσε αποπάνω του, ή «Διαμαρτύρομαι διατί τη θέσατε διά μακρών…» του είπε άλλη στιγμή για κάποια ερώτησή του.

Πλατιές, ασυμμάζευτες χειρονομίες, στόμφος και πάλι στόμφος, καταιγισμός ξένων τσιτάτων και ονομάτων, εξεζητημένες λέξεις, εκφράσεις και πόζες, μια σοφιστικέ εκδοχή Τράγκα –με τον Τράγκα, ω τι θα πει το στόμα μου, να βγαίνει από τη σύγκριση κερδισμένος.

Αγωνίζεται πάντως ο Μπογδάνος, μπορεί μια μέρα να τα καταφέρει, τόσος αγώνας να ανταμειφθεί. Θα πλένει, θα ξεπλένει ώς τότε, Μιχαλολιάκο είπαμε, και Σφακιανάκη, δις, Καρατζαφέρη, Άδωνη, Φαήλο… Και βέβαια έχει κι άλλους, απ’ όλες τις κατηγορίες, σοβαρούς και μη: Βερέμη, Λάλα, Τζήμερο, Ρεπούση, Λυκουρέζο, Μηλιό, Χατζησωκράτη, Κραουνάκη, Κούγια, Γιανναρά, όμως έτσι δουλεύουν πάντα τα πλυντήρια, μόνο έτσι είναι αποτελεσματικά.

Αρχοντοχωριάτες και Μανταμσουσούδες

«Οι άντρες εξάγουν κραυγές», «χάρη στη διατροφή, δεν έλαβαν βάρος», «έλαβε τη στήριξη των οπαδών», και άλλοι τέτοιοι «ευπρεπισμοί» ή απλώς ελληνικούρες·

«η τιμωρία αρμόζει του εγκλήματος», «δεν ευτύχησε σπουδαίων συνεργασιών»,  και άλλες τέτοιες εκφραστικές ακροβασίες·

«διέφυγε του κινδύνου», «απεκδύεται των ευθυνών», «μετέρχεται όλων των μέσων», και άλλα τέτοια συντακτικά λάθη, αφού αυτά τα ρήματα δεν συντάσσονταν ποτέ με γενική, ούτε στη λογιότερη γλώσσα εννοώ·

«δι’ ο», «εξ απίνης», «εξ άπαντος», «από βραδίς», και άλλα τέτοια ορθογραφικά λάθη, αφού μία λέξη ήταν πάντοτε και γράφονταν όλα αυτά, ποτέ δύο·

«μας έχει εξεπλήξει», «να ενεχειρίσει το ποσό αυτό», ή ο νόστος με τη σημασία της νοσταλγίας, και τόσα άλλα, που τα ’χουμε χιλιοπεί…

Είδε ποτέ κανείς να επισημαίνονται τέτοιες αστοχίες ή λάθη από τους θρηνωδούς της γλώσσας, την ίδια στιγμή που τρέμουν μην παραπέσει κανένα τελικό -ν, που κυνηγούν το χειρούργος αντί τάχα χειρουργός και θέλουν το αγόρι «αγώρι»; Όχι, ποτέ, γιατί είναι αστοχίες ή λάθη λογιόστροφα, που μάλιστα πολλοί αγνοούν πως είναι καν λάθη και τα διαπράττουν και οι ίδιοι, εγγράμματοι και αρχαιοσπουδαγμένοι, σας διαβεβαιώ.

Κι όμως, θα δείτε τόνους ειρωνεία και χλεύη από τους ίδιους, μόλις ακούσουν κάποιον λαϊκό, διαλεκτικό, ιδιωματικό τύπο. Ολόκληρο βιντεάκι είδα προχτές στην εκπομπή του Θέμου Αναστασιάδη, ένα γκροπλάν όλο κι όλο, στο πρόσωπο ενός νεαρού αγρότη, με μία του λέξη μόνο: «Ήμαν…» Και το ’χε με μεγάλα γράμματα αποκάτω, στην οθόνη, μπας και δεν το προσέξουμε: ΗΜΑΝ.

Παλιά, στερεότυπη είναι η απαξίωση λ.χ. του Σημίτη, που προφέρει «πχοιότητα», αντί ποιότητα, «εμερήσια», αντί ημερήσια, ό,τι ανθρωπινότερο δηλαδή, απόηχος ντοπιολαλιάς, στον λόγο ενός κατά τα άλλα άκαμπτου, σιδερωμένου ανθρώπου.

Από τους επιφανέστερους τιμητές, ο Στέφανος Κασιμάτης της Καθημερινής, συχνά πυκνά παραδίδει μαθήματα υψηλών ελληνικών· και την Κυριακή 8/12 κρέμασε μέσα σε πλαίσιο έναν πάλι παρακατιανό του, που χρησιμοποίησε τον λαϊκό ρηματικό τύπο «ήντουσαν».

Ναι, η πρότυπη γλώσσα λέει «ήμουν», «ποι-ότητα» (ασυνίζητη) και «ήταν». Είναι όμως αρχοντοχωριατιά και σουσουδισμός να στιγματίζονται οι λαϊκοί τύποι (και άνθρωποι, όπως ο αγρότης του Αναστασιάδη!), κυρίως όταν καταπίνουμε, από την άλλη, μαργαριτάρια σαν κι αυτά που σημείωσα προλογικά εδώ.

Ακόμα χειρότερα, όταν διαπράττουμε, πάντα με το πιο περισπούδαστο ύφος και την πιο ντιστεγκέ τάχα ειρωνεία, τα δικά μας. Νά, ο Κασιμάτης που λέγαμε, θρηνούσε πρόσφατα για το «ζη» («Το Πολυτεχνείο ζη»), που η «γλωσσική μεταρρύθμιση με την καθιέρωση της δημοτικής» (!) του στέρησε, λέει, την περισπωμένη και την υπογεγραμμένη (!) και το έκανε: ζει, μπερδεύοντάς το, λέει πάλι, με το γ΄ πρόσωπο του ρήματος ζέω!

Που όμως, ξέρετε, κύριε Κασιμάτη, δεν είναι «ζει» αλλά ζέει, παναπεί βρομάει, ζέχνει –όπως καληώρα η αδαημοσύνη, όταν παντρεύεται με την αλαζονεία!