Καλοκαιριάτικες φωτογραφίες (β΄) (Η Τασούλα, ο Τάσος, το κίτρινο - Συνοφρυωμένα φρύδια - Τηλεοπτικός ευπρεπισμός)

(Εφημερίδα των συντακτών 12 Σεπτ. 2015)

Η Τασούλα, ο Τάσος, το κίτρινο

Πίστευα πως ήταν ό,τι χυδαιότερο είχα διαβάσει, έπεσε και τελευταίες μέρες του Αυγούστου, έλεγα πως θα το ’βαζα εδώ τελευταία φωτογραφία, με τίτλο «Η Τασούλα», αποκάτω τη συγκεκριμένη φράση, το όνομα του περήφανου, υποθέτω, δημιουργού της, και τίποτ’ άλλο. Ώσπου διάβασα, και δυστυχώς εδώ, τον Τάσο Μαραγκό.

Αλλά πρώτα η Τασούλα:

«Το μεταναστευτικό ρεύμα βρίσκεται σε πρωτοφανή έξαρση, ενώ η Τασούλα αγρόν αγοράζει», Ανδρέας Παππάς, Το Βήμα 30.8.2015.

Η Τασούλα; Έμεινε πίσω η εκλεκτή παρέα Κασιμάτη, Θέμου, Θεοδωρόπουλου και Σία, εφημερίδων όπως η Δημοκρατία κτλ., με τα «κυρά Τασία», «mother Tassia», «γιαγιάκα Τασία», να ρουφάει… τη σκόνη του κ. Παππά, για να μιμηθώ τώρα εγώ τα πρωτοσέλιδα των λούμπεν οπαδικών εφημερίδων. Που μοιάζει να δίνουν τον τόνο και σε σοβαρές πολιτικές εφημερίδες, καληώρα στη δική μας, με τίτλους όπως «Τον… παίζει στα ίσα» –που ευτυχώς σχολιάστηκε από τον Μπάμπη Αγρολάμπο.

Ξεστράτισα σκόπιμα στον σεξιστικό τίτλο, για να επιμείνω πως το θέμα δεν είναι επουδενί οι όποιες πολιτικές απόψεις όσο ο τρόπος που εκφέρονται, το ύφος, το επίπεδο. Που συσκοτίζεται από ιδεολογήματα περί απόλυτης τάχα ελευθερίας του λόγου κττ. Όπου η απόλυτη ελευθερία του λόγου προϋποθέτει ή απαιτεί τη φίμωση, την (αυτο)λογοκρισία των άλλων.

Προσθέστε τώρα και την ειδικότερη, άκρως δογματική «ελευθερία δίχως όρια της σάτιρας», και τότε πλάι στα «αθώα» εντέλει «νιάου νιάου της Κιάου», στα «άπαπα παπά Παππά» και τον «Αλέξη Τζίφρα», την εποχή που «χάθηκε η τσίπρα», έρχεται (5/9) κόμικς του Τάσου Μαραγκού (και όχι σε χώρο ειδικό, π.χ. Βαβέλ, Charlie Hebdo, Harakiri κττ. –έχει σημασία αυτό!) που δείχνει τον Τσίπρα να περιμένει να του πάνε τα αποτελέσματα των εκλογών που δολίως έστησε, ν’ ανοίγει την πόρτα να τα παραλάβει, κι ένα χέρι να του προσφέρει σε πιάτο δυο αρχίδια, με ταμπελίτσα: «Τα αρχίδια μας με αγάπη!!»

Όχι, χίλιες φορές όχι· ούτε για τον Μιχαλολιάκο λ.χ., ούτε για κανέναν.

Αυτό είναι κίτρινο και τίποτ’ άλλο.

Το κίτρινο που, αλίμονο, ερήμην έστω του φορέα του, σε πολιτικοϊδεολογικό επίπεδο μεταλλάσσεται παγίως σε μαύρο.

Συνοφρυωμένα φρύδια

Στο Νέο Τρίτο Πρόγραμμα, ολόιδιο το παλιό, κάποια συνομιλεί ακκιζόμενη με κάποιον, εκφέροντας, αργά αργά, συλλαβή τη συλλαβή, δέκα Χατζηνικολάου μαζί. Από λέξη σε λέξη πια, παύση αιώνων. Και το περιεχόμενο; «Ώστε ο σκοπός επετεύχθη…» λέει σε κάποιον συνθέτη, ονόματι Αλέξανδρο Χάχαλη, που ταξίδεψε νέος στην Αμερική, ακολουθεί παύαύαύση, «επετεύχθη…» επαναλαμβάνει, τώρα μεεεγαλύτερη παύαύαύση· «αλλά δεν ελυτρώθη» συνεχίζει με περισπούδαστο ύφος, αφήνοντας όμως τη φράση στον αέρα.

Λέει διάφορα ο συνθέτης, κατεβάζει διάφορους αρχαίους, δωδεκαθεϊστής διάβασα στο ίντερνετ πως είναι, δε βαριέσαι, κάποια στιγμή του ζητάει η παρουσιάστρια να μας φωτίσει με τις έρευνές του για την αρχαία ελληνική προφορά.

Άρχισε αυτός τα γνωστά για το  ο-μικρόν και το ω-μέγα, δεν πρόλαβα ν’ ακούσω τα προσωπικά του ευρήματα, γιατί στο ύψιλον άλλαξα πια σταθμό: «το ύψιλον προφερόταν» είπε «σαν ου, με συνοφρυωμένο το κάτω χείλος»!

Αμ εδώ μεταφραστής, βραβευμένος κιόλας, έγραφε για κάτι που «είπε η κυρία Χ συνοφρυώνοντας τα φρύδια της»!

Αν είχα απ’ τις παλιές φωτογραφικές μηχανές, με τόσο φως θα καιγόταν το φιλμ.

Τηλεοπτικός ευπρεπισμός

Τις προάλλες στην Ουγγαρία εκκένωσαν τον σιδηροδρομικό σταθμό από τους πρόσφυγες, δεν τους άφηναν να ανέβουν στα τρένα: «τους κυνηγούσαν όταν προσπαθούσαν να επιβιβαστούν…» λέει η παρουσιάστρια του δελτίου ειδήσεων, της ΕΡΤ 1, αν θυμάμαι καλά.

«…γιατί δεν είχαν άδεια απ’ την αστυνομία» συμπληρώνει η ρεπόρτερ· «…να το κάνουν» συμπληρώνει τώρα το παντελώς αχρείαστο η παρουσιάστρια· οπότε, «…να το πράξουν!» διορθώνει επί το λογιότερον η ρεπόρτερ.

Το αστείο είναι πως το «να το κάνουν» είναι, ασυναίσθητη ίσως, πάντως μετάφραση του αγγλικού to do it. Στα ελληνικά ή βάζουμε τελεία: «γιατί δεν είχαν άδεια απ’ την αστυνομία», ή επαναλαμβάνουμε το ρήμα: «γιατί δεν είχαν άδεια απ’ την αστυνομία  να επιβιβαστούν». Διπλό το κρούσμα δηλαδή, ένας αζήτητος αγγλισμός και έπειτα ο ευπρεπισμός του.

Ας μείνουμε όμως στον ευπρεπισμό, που, σε αντίθεση με το φυσικό –και αναγκαίο– φαινόμενο του δανεισμού, είναι φαινόμενο κατάφορτο από ιδεολογία, ιδεολογήματα για την ακρίβεια.

Τον Ιανουάριο η Αντιτρομοκρατική συνέλαβε μια κοπέλα, νομίζοντας πως είναι η Αγγελική, η συνεργός του Ξηρού.

Λέει η παρουσιάστρια του Σκάι: «…έμοιαζε με την Αγγελική…»· «…προσομοίαζε προς την Αγγελική» τη διορθώνει η ρεπόρτερ. «Δηλαδή συνελήφθη επειδή έμοιαζε…» ανακεφαλαιώνει η παρουσιάστρια· «…ναι, επειδή προσομοίαζε προς την Αγγελική» την ξαναδιακόπτει και την ξαναδιορθώνει η ρεπόρτερ!

Κόντεψε να μου φύγει εμένα η φωτογραφική μηχανή από τα χέρια.