Το είναι και/ή η ύπαρξη στον Κούντερα
Σχετικά με την αλλαγή στον τίτλο της Αβάσταχτης ελαφρότητας του είναι, για την ώρα δυο γραμμές που έστειλα στην κ. Τίνα Μανδηλαρά
που έγραψε κριτική στη LifO:
[...] Καταρχήν η αλλαγή έγινε, φυσικά,
έπειτα από συζήτηση με τον συγγραφέα.
Πέρα απ’ αυτό όμως, το βασικό, αν
δει κανείς το γαλλικό πρωτότυπο (όπως το θεωρεί ο ίδιος ο συγγραφέας), το είναι (l’être) και η ύπαρξη (l’existence) εναλλάσσονται σ' όλο το βιβλίο, ενώ
κάποτε χρησιμοποιείται και η ζωή (la vie).
Το κλειδί, κατά
κάποιον τρόπο, βρίσκεται στη σελίδα 311 (ελλην. 344), όπου ο Κ. γράφει: «το
πρώτο κεφάλαιο της Γένεσης [...] μας
λέει πως ο κόσμος πλάστηκε όπως ακριβώς έπρεπε, πως l’être est bon, άρα είναι καλό και να
τεκνοποιούμε»: l’être est bon, κατά λέξη= «το είναι είναι καλό
πράγμα». Ούτε είναι λοιπόν, ούτε καν ύπαρξη, αλλά προπάντων ζωή. Εξού και σ’ αυτό ειδικά το σημείο,
πάλι σε συμφωνία με τον συγγραφέα, η διατύπωση έγινε: «η ύπαρξη, η ζωή, είναι
καλό πράγμα».
Ακόμα
περισσότερο, όμως, στη σελ. 307 (ελλην. 339) διαβάζουμε: «εάν δεν υπάρχει
διαφορά ανάμεσα στο ευγενές και στο ποταπό, [...] η ανθρώπινη ύπαρξη (existence) χάνει
τις διαστάσεις της και αποκτά μιαν αβάσταχτη
ελαφρότητα»:
Ιδού ο «καινούριος» τίτλος δηλαδή.