Η ανευθυνότητα του Τάκη, σταυρός του «Κωστάκη»

(Εφημερίδα των συντακτών 11 Φεβρ. 2017)

Τι κάνεις αλήθεια όταν διαβάζεις τίτλο άρθρου «Η επινόηση της ισλαμοφοβίας»; Πάντως δεν μπαίνεις σε σοβαρή συζήτηση, είτε στον Στόχο τον διαβάζεις ή τη Χρυσή Αυγή, είτε ακόμα ακόμα, αν είναι ποτέ δυνατόν, στην Καθημερινή. Κι όμως είναι, όπως το καταλάβατε, είναι εννοώ δυνατόν, στην Καθημερινή υπήρξε τέτοιο άρθρο (5/2), του Τάκη Θεοδωρόπουλου (ΤΘ), επίσης θα το καταλάβατε. Έστω λοιπόν η αναφορά αυτή το μόνο σχόλιο, τίποτ’ άλλο. Πάει καιρός εξάλλου που ο εν λόγω ανεβάζει όλο και πιο ψηλά τον πήχη της μισαλλοδοξίας· γράφει, βλέπεις, και κάθε μέρα, τις μονές για ανώτερες φυλές, θρησκείες και πολιτισμούς, τις ζυγές για την επικατάρατη «πολιτική ορθότητα» και τους «λυρικούς ανθρωπιστές», τις Κυριακές κλίνει: «η καθαρεύουσα, γενική της καθαρευούσης» –η σειρά μπορεί να αλλάξει, η θεματολογία όχι.

Δεν σχολιάζεις λοιπόν την ουσία, ο όρος και μόνο «επινόηση» για την ισλαμοφοβία, και μάλιστα επί αυτοκρατορίας πλέον Τραμπ, ορίζει αυστηρά την ιδεολογία, πάμε να φύγουμε. Άσχετα λοιπόν από την ιδεολογία του, κι αφού πια τη δηλώνει θαρρετά (προχτές ειρωνευόταν τον Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο, χτες έγραφε τον εμφύλιο συμμοριτοπόλεμο), ένα με σταμάτησε στην επιφυλλίδα αυτή, ενδεικτικό του τρόπου πια.

Μας λέει λοιπόν ότι του πήγε η σύζυγός του το κύριο άρθρο που είχε γράψει αυτός στο πρώτο τεύχος του περιοδικού Το Τέταρτο, το 1985, όπου εξηγούσε γιατί είχαν επιλέξει τον «ιστορικό τονισμό»: «Μα δεν βαρέθηκες να υποστηρίζεις τα ίδια και τα ίδια;» τον ρώτησε. «Όχι» της απάντησε· «κρίνοντας δε από τις αντιδράσεις που προκαλώ, μάλλον θα συνεχίσω όσο μπορώ ακόμη να γράφω».

Και τι έγραφε τότε; Ότι επέλεξαν τον «ιστορικό τονισμό», το πολυτονικό, που έχει και ιστορία 2.000 χρόνων (όπως μόνο ο ΤΘ μετράει!), για να μην οδηγηθεί η γραφή μας στη «λατινικοποίηση» (!), αλλά και σαν κάτι απολύτως φυσικό: «όπως είναι φυσικό να διαβάσουμε τον Ερωτόκριτο, τον Στρατηγό Μακρυγιάννη, τον Καβάφη, τον Σεφέρη και τον Ελύτη έτσι όπως γράφτηκαν, με τις περισπωμένες τους, τις ψιλές τους και τις δασείες τους».

Και με ποιες περισπωμένες, ψιλές και δασείες έγραφε π.χ. ο Μακρυγιάννης; ηςτινδοξα υςτινδοξα ηςτινδοξα τοθεο τιςαυατριαδος τις θεοτοκος τοαγιανι τοβαφτιστι… (δηλαδή: Εις την δόξα εις την δόξα εις την δόξα του Θεού, της αϊα-Τριάδος, της Θεοτόκος, του α-Γιάννη του Βαφτιστή…), έτσι αρχίζουν τα Οράματα και θάματά του, το δεύτερο «στορικόν» του, μετά τα Απομνημονεύματα, έτσι δηλαδή έγραφε ο Μακρυγιάννης, και προφανώς δεν νοείται να τον διαβάζουμε έτσι, αλλά όπως τυπώνεται, αν αυτό ήθελε να πει ο ΤΘ αλλά τα μπέρδεψε, όπως τυπώνεται λοιπόν κατά τις συμβάσεις της εποχής ή και τα γούστα, απλώς, του εκάστοτε εκδότη: πολυτονικό, πολυτονικό με βαρείες, χωρίς βαρείες, μονοτονικό, ή και ατονικό. Παραδρομή, όμως, ας δεχτούμε, μολονότι είναι συχνό το «επιχείρημα», που θέλει να αντλεί κύρος ακριβώς από το πώς έγραφαν, πώς ήθελαν και έγραφαν, οι ίδιοι οι δημιουργοί. Ας αφήσουμε λοιπόν τον Μακρυγιάννη, και πάμε στον Ελύτη, που αυτός ήθελε όντως πολυτονικό, με βαρείες όμως ή χωρίς, του ήταν παντελώς αδιάφορο, και έμενε στην κρίση του εκάστοτε επιμελητή του: έχουμε λοιπόν άλλα έργα του με βαρείες, άλλα χωρίς, μερικά και έτσι και αλλιώς, σε διαφορετικές εκδόσεις. Αρκεί.

Τη σταθερότητα απλώς ήθελα να επισημάνω του ΤΘ, τη συνέπεια στην προχειρογραφία, την ανευθυνογραφία, συχνά, κυρίως, στην ανακριβολογία, πάντως στην ελλιπή ή και ανύπαρκτη ενημέρωση, όπως έχω δείξει πολλές φορές.

Με ένα εκρηκτικό μείγμα αυτών των ιδιοτήτων θα κλείσω εδώ, όπως παρουσιάζεται σε πρόσφατο άρθρο του, με τίτλο «Αναζητώντας το φύλο της Αντιγόνης» (25/1). Στόχος του η (υποτιθέμενη) αφαίρεση της Αντιγόνης από το διδακτικό πρόγραμμα και η προσθήκη της περίφημης θεματικής εβδομάδας, που το ένα από τα τρία σκέλη της έχει να κάνει με το βιολογικό και κοινωνικό φύλο, με τα στερεότυπα που οδηγούν στην έμφυλη βία, την ενδοοικογενειακή βία, τη βία κατά των γυναικών, την ομοφοβία κτλ.

«Τα παιδιά δεν έχουν χρόνο να χάσουν μελετώντας τον Επιτάφιο και την Αντιγόνη» ξαμολιέται ο ΤΘ, «έχουν όμως χρόνο να αφιερώσουν στην τελευταία ψυχοκοινωνιολογική μεταμοντέρνα μπούρδα για την “έμφυλη ταυτότητα”. Θα μου πείτε, έχει μεγαλύτερη σημασία η στριμμένη πριγκίπισσα της Θήβας από το σωματάκι του Κωστάκη;»

Ότι η «μπούρδα» έμφυλη ταυτότητα, το κοινωνικό φύλο, αποτελεί εδώ και δεκαετίες γνωστικό αντικείμενο που διδάσκεται στα δυτικά πανεπιστήμια έστω ότι δεν τον απασχολεί τον ΤΘ, ή πάντως διαφωνεί απολύτως.

Όμως, την ίδια ώρα που ανευθυνολογεί ειρωνευόμενος ο Τάκης, ένας τουλάχιστον Κωστάκης σε κάθε σχολείο, αν όχι σε κάθε τάξη, σταυρώνεται καθημερινά από τους συμμαθητές του, τη γειτονιά, τ’ αδέρφια ή και τους γονείς στο σπίτι.

Ψιλά γράμματα για Τάκη.