17/2/08

Αντί κατηγορούμενοι, κατήγοροι [β΄]

Τα Νέα, 20 Ιανουαρίου 2007

Αν στον πολιτικό χώρο είναι γνωστό το λυσσαλέο παιχνίδι ιδεολογιών και συμφερόντων, που εκφράζεται με βιομηχανία μηνύσεων και αγωγών, δεν πάει καθόλου πίσω και ο λεγόμενος πνευματικός χώρος

το πλήρες κείμενο:

Η τρομοκρατία των αγωγών μοιάζει να αποκτά τίτλους ευγενείας, καθώς περνά και στον λογοτεχνικό χώρο.

Αυτό ήταν το θέμα της περασμένης επιφυλλίδας μου, με κύρια αφορμή την αγωγή του Αλ. Ασωνίτη κατά του συγγραφέα και κριτικού Παντελή Μπουκάλα, μάλλον μοναδική περίπτωση συγγραφέα που σέρνει στα δικαστήρια τον κριτικό του. Στο μεταξύ ο Α.Α., μετά την απόρριψη της αγωγής του, δηλώνει ότι θα συνεχίσει δικαστικά. Θέμα δικό του. Το δικό μου ήταν η κατατρομοκράτηση διά των αγωγών και η φίμωση του κριτικού λόγου, η προσφυγή πλέον στα δικαστήρια και για «πνευματικές», όπως τις λέμε, υποθέσεις.

Άκρως επικίνδυνα αυτά τα παιχνίδια, όσο κι αν τα χωνεύει τάχιστα η μικρή μας κοινωνία. Άκρως επικίνδυνα ούτως ή άλλως, πολύ πριν περάσουν στον καθαυτό χώρο της λογοτεχνίας.

Στον ιδεολογικοπολιτικό στίβο η βιομηχανία μηνύσεων και αγωγών ανθεί ιδιαίτερα τις δύο τελευταίες δεκαετίες, στη χώρα μάλιστα των Φώτων, όπου ο Λεπέν, ηγετική μορφή του νεοφασισμού και διδάκτορας του ρατσισμού, έφτασε να κερδίσει κιόλας τέτοιες δίκες, να κερδίσει δηλαδή δίκες εις βάρος όσων τον χαρακτήριζαν αυτό ακριβώς που είναι, αυτό με το οποίο κατήγαγε περιφανείς εκλογικές νίκες. Μιμητής του, ο δηλωμένα κάποτε υποστηρικτής του Γ. Καρατζαφέρης, απειλούσε με μηνύσεις και αγωγές όποιον τον χαρακτήριζε ακροδεξιό ή ρατσιστή, την ίδια ώρα που κυριαρχούσε (και κυριαρχεί) σε ολόκληρο τον τηλεοπτικό σταθμό του και έπειτα στο κόμμα του ο ξενόφοβος και σφόδρα αντισημιτικός λόγος. Και θα ’πρεπε να θεωρούμε εαυτούς ευτυχείς που περιορίστηκε απλώς στις απειλές, καθώς μάλιστα άλλαξε έπειτα τακτική και προσωπείο, και, δηλώνοντας λ.χ. θαυμαστής του Τσε Γκεβάρα και του Φιντέλ Κάστρο, παίζει με ζηλευτή επιτυχία το μεγάλο χαρτί τού καλτ, αυτό που του εξασφαλίζει μόνιμη και προβεβλημένη θέση σε τηλεπαράθυρα και τοκ σόου.

Με ολόκληρη εκστρατεία αγωγών, με απειλές για αγωγές και με σωρεία εξωδίκων, με απαιτήσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων δραχμών τότε, εναντίον δημοσιογράφων, εφημερίδων και ραδιοσταθμών, ακόμα και της ΕΡΑ και της ΕΡΤ, θέλησε να επιβάλει την παρουσία του, τέλη της δεκαετίας του ’90, το βραχύβιο ευτυχώς «Δίκτυο 21», μια οργάνωση «εθνικών θεμάτων», με ηγετικές μορφές Καργάκο, Σαμαρά, Καραμπελιά κ.ά. Με πλήθος αγωγές, μηνύσεις και αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων και με απαιτήσεις δισεκατομμυρίων δραχμών είχαν φορτώσει διάφοροι και τον «Ιό» της Ελευθεροτυπίας, επειδή συνέδεσε το όνομά τους με την ακροδεξιά.

Αν όμως στον πολιτικό χώρο ήταν ανέκαθεν γνωστό και αυτονόητο το λυσσαλέο παιχνίδι ιδεολογιών και συναφών συμφερόντων, ήρθε η ώρα να μαθευτεί ευρύτερα η πικρή αλήθεια ότι δεν πάει καθόλου πίσω και ο λεγόμενος πνευματικός χώρος. Πριν από λίγα χρόνια κάποιος πανεπιστημιακός έσυρε στα δικαστήρια τον πεζογράφο και καθηγητή πανεπιστημίου Γιώργη Γιατρομανωλάκη μαζί με τον κριτικό Κώστα Γεωργουσόπουλο, για συκοφαντική δυσφήμηση, επειδή έκριναν ορισμένα ανεκδιήγητα συγγράμματά του, που όμως αγοράζονταν από το κράτος και μοιράζονταν στους φοιτητές, οι οποίοι καλούνταν έτσι να στραβωθούν μ’ αυτά και να αποδείξουν έπειτα με εξετάσεις αν όντως επιτεύχθηκε η τύφλωσή τους. Οι δύο κατηγορούμενοι αθωώθηκαν μεν, το βιβλίο όμως εξακολούθησε την ένδοξη πορεία του.

Άλλος πανεπιστημιακός τώρα, που διδάσκει κοινωνιολογία του θεάτρου σε τμήμα νηπιαγωγών, σέρνει πάλι στα δικαστήρια Γιατρομανωλάκη και Γεωργουσόπουλο, πάλι για συκοφαντική δυσφήμηση, επειδή έκριναν κάποιο περίπου αχαρακήριστο σύγγραμμά του, καθώς μάλιστα προορίζεται να διδάξει στοιχειώδεις έννοιες θεάτρου σε νηπιαγωγούς, που με αυτά τα εφόδια θα μυήσουν έπειτα τα μωρά, τα νήπια, στη θεατρική γοητεία. Ολόκληρη σελίδα με ασχολίαστα αποσπάσματα του πονήματός του είχε δημοσιεύσει εδώ ο Κ. Γεωργουσόπουλος (30.7.05, ενώ επανήλθε στις 24.9.05), κι αντί να τρέξει εκείνος να κρυφτεί, έτρεξε στα δικαστήρια. Ονόματα δε λέμε πια, όχι άλλη διαφήμιση, ιδού όμως ένα μόνο από τα αποσπάσματα, που με τεράστια δυσκολία το ξεχώρισα από τα ομοειδή του:

«Συμπερασματικώς, ο έμμεσος διορισμός περί της νομοτελειακής τραγωδίας επικαλύπτει τις ενστικτώδεις εγγραφές περί των θερμοδυναμικών ενεργειών ή ενεργημάτων και των έμψυχων παθών ή παθημάτων. Αντιθέτως, ο άμεσος διορισμός περί της ιδεολογικής αποτραγικοποιήσεως αποσκοπεί στις εν συνειδητότητι επιτελούμενες μετα-εγγραφές, μέσω των ελλόγως κεκαθαρμένων και καθαρκτικών πληροφοριών, προς έλεγχον των αναπότρεπτων ενεργειών ή ενεργημάτων, των παθών ή παθημάτων, των μιμήσεων ή μιμημάτων και, εν γένει, των θεωριών και θεωρημάτων».

Έτσι είναι: αντί να μηνύουμε, που λέει ο λόγος, εμείς, μας μηνύουν εκείνοι. Νά, σκέφτομαι τον άλλο, τον κανονικό απατεώνα, δεν συγκρατώ δυστυχώς το όνομά του, που από ένα κανάλι γ΄ διαλογής (πού ο μετρ –και κατεξοχήν καλτ, λέει– Λιακόπουλος με την πολλαπλή παρουσία σε τρία και τέσσερα κανάλια ταυτοχρόνως!) πουλάει βιβλία για αρχαία ελληνικά, λέγοντας: «πάρτε γονείς, να εξασφαλίσετε το μέλλον των παιδιών σας, γιατί, όπως λέει και το BBC, μόνο όποιος γνωρίζει αρχαία ελληνικά θα προσλαμβάνεται, μόνο με αρχαία θα λειτουργούν οι υπολογιστές στο μέλλον» και άλλα τέτοια μεγαλειώδη ψεύδη: πες τον λοιπόν «κοινό απατεώνα», και θα σε τραβολογάει για συκοφαντική δυσφήμηση, ούτε λόγος.

Ή άντε να πεις τους δωδεκαθεϊστές γραφικούς ή ότι πίσω από πολλές ομοειδείς οργανώσεις συχνά κρύβεται ακροδεξιά ιδεολογία: με αγωγές απειλούσαν πάντοτε και αυτοί, πόσο μάλλον φαντάζομαι τώρα που αναγνωρίστηκαν σαν θρησκεία, οπότε σε πάνε για προσβολή θρησκεύματος. (Για προσβολή θρησκεύματος, απροπό, δέχτηκε και η σελίδα αυτή μια μηνυσούλα, για κάποιο αντιχριστοδουλικό της άρθρο, η οποία όμως δεν έφτασε καν στον εισαγγελέα, αφού η περιύβριση, έστω, εκπροσώπου θρησκείας, δεν συνιστά περιύβριση θρησκεύματος.)

Και άσε πια τα μεγάλα συμφέροντα βιομηχανιών ή άλλων συγκροτημάτων. 40.000 ευρώ καλείται να πληρώσει ο Στάθης της Ελευθεροτυπίας για κριτική που άσκησε σε εταιρεία που προωθούσε παιδικά έπιπλα, ότι με διαφήμισή της «έφθειρε τον ψυχισμό των παιδιών» κτλ. Και έκρινε, άκουσον άκουσον, το δικαστήριο ότι ορθώς άσκησε την κριτική αυτή, δεν χρησιμοποίησε όμως πρέπουσες λέξεις! Δηλαδή, εκμαυλιστές ψυχών, και με τη βούλα του δικαστηρίου, και, αντί να τους μηνύσουμε και πάλι εμείς, αντί να πληρώσουν αυτοί, ζητούν και (ώς την έφεση πάντως) πετυχαίνουν ό,τι ακριβώς μπορεί να εξουθενώσει οικονομικά, άρα εν συνεχεία να φιμώσει, έναν δημοσιογράφο, επειδή δεν χρησιμοποίησε κόσμιες λέξεις στην καταγγελία του εγκλήματός τους.

Πιο παλιά, το 1995, ο ποιητής Θανάσης Νιάρχος είχε σχολιάσει πως η ονομασία «Ζαβολάκια» για εκπαιδευτήριο προσχολικής αγωγής (που διαφημιζόταν με τη μάσκα του Ζορό!) εξοικειώνει κατά κάποιον τρόπο τα παιδιά με την απάτη, σύμφωνα και με τον ορισμό της ζαβολιάς στα λεξικά. Και του ζητούσε το εκπαιδευτήριο 110.000.000 δραχμές, για «ηθική και υλική ζημία», επειδή η κριτική του είχε δημοσιευτεί αρχές Σεπτεμβρίου, οπότε αρχίζουν οι εγγραφές, και έτσι είχαν, υποτίθεται, απώλειες.

Μακάρι να ’χε τέτοια, ή έστω και τη μισή, δύναμη η κριτική.

Ανταγωγές στις αγωγές, αυτεπαγγέλτως

Μακάρι, άλλο θα πω για να κλείσω τώρα, να υπήρχε κάποιο σύστημα «αυτόματων ανταγωγών», που θα ασκούνται αυτεπαγγέλτως. Και ούτε καν. Με την απόρριψη μιας αγωγής, αυτοί που χάνουν, να πληρώνουν αυτομάτως όχι απλώς το ποσό που απαιτούσαν αλλά επιπλέον τη διαφήμιση που τους έγινε από τον Τύπο! Νά, ο ιεροψάλτης εξ Αγρινίου, που έγινε πανελλήνια γνωστός όταν έσυρε, όπως έγραφα, τη Δόμνα Σαμίου και τη δημοτική παράδοση στα δικαστήρια, για τα αποκριάτικα «άσεμνα» τραγούδια, ο περίφημος πανεπιστημιακός με τις δύο ολόκληρες σελίδες που του αφιέρωσε ο Γεωργουσόπουλος, και ο δικός μας τώρα συγγραφέας που υπήρξε αφορμή για τις επιφυλλίδες αυτές.

Κάποιος θα πρέπει να πληρώνει επιτέλους, γιατί δεν πρόκειται μόνο για τον διασυρμό και την υλική και ψυχική ταλαιπωρία των μηνυομένων που αθωώνονται μετά, αλλά και για την προσβολή επιτέλους της κοινής λογικής και του δημόσιου ήθους.


* Και για τους αναγνώστες του μπλογκ τώρα, δώρο άλλο ένα απόσπασμα:

«Συμφώνως προς τις έλλογες θεωρήσεις, αναλόγως προς τις ανεπίγνωτες προ-θέσεις και αντιστοίχως προς τις ενσυνείδητες δια-θέσεις, η φερόμενη ουσία της δημιουργίας δίκην εξουσίας εκ-φέρεται. Εν τινί τρόπω, καθεμία προσωπική θέσις αποτελεί το κέντρον μιας εκάστης ατομικής ενέργειας ή συμπεριφοράς. Άλλωστε, εν γένει, οι ατομικές δράσεις και οι αντι-δράσεις εμψυχώνονται εκ του φερόμενου υποσυνόλου του όλου της μερισμένης ενέργειας και της ιδέας, τα οποία ποσοτικώς και ποιοτικώς διαβαθμίζονται. Επομένως, ενέχουν κάποιο μέρος της καθολικής ουσίας. Κατ’ επέκτασιν, όμως, βάσει των αδιαλείπτως επιτελούμενων αλληλεξαρτήσεων και αλληλεπιδράσεων, τόσον καθένα πρόσωπον όσον και καθένα προσωπείον, εν είδει φαινομενικής εξουσίας, εκ-φέρουν την υπερφαινομενική ουσία».

buzz it!