Η απόλυτη σχετικότητα των πραγμάτων, Της πατρίδας μου η σημαία…, Ο Γιανναράς, Φαντάσματα του Πάσχα
Τα Νέα, 29 Απριλίου 2011
Η απόλυτη σχετικότητα των πραγμάτων
Το πολικό ψύχος των βόρειων χωρών δεν μας κάνει να ζεσταινόμαστε στα κρύα του δικού μας χειμώνα
Χωρίς συνείδηση της σχετικότητας των πραγμάτων και των αναλογιών, οδηγούμαστε σε άκυρα συμπεράσματα, παγιδευμένα στη σφαίρα του αυτονόητου
το πλήρες κείμενο:
Άραγε μπορεί να μιλάει κανείς για καταπίεση και αστυνομική αυθαιρεσία σήμερα, αν σκεφτεί τη δικτατορία της 21ης Απριλίου; Και τότε, μπορεί να βάλει τη δικτατορία της 21ης Απριλίου πλάι στις δικτατορίες του λεγόμενου Τρίτου κόσμου; Και ποια αστυνομική αυθαιρεσία, αν σκεφτεί κάποια χώρα του υπαρκτού σοσιαλισμού; Οπότε; Ανύπαρκτη έννοια σήμερα η καταπίεση και η αστυνομική αυθαιρεσία;
Ας το δούμε αλλιώς, σ’ ένα γενικότερο πλαίσιο:
«Υπάρχουν και χειρότερα» είναι μια κοινότοπη φράση την οποία επαναλαμβάνουμε όλοι, για κάποια περιπέτεια που είχαμε, υγείας λόγου χάρη. Κάπως υποκριτικά, θα έλεγα, γιατί πάντα τα δικά μας είναι τα χειρότερα, έτσι τα ζούμε, δεν γίνεται αλλιώς. Αν δηλαδή ψηνόμαστε στον πυρετό, η γνώση ότι άλλοι, μπορεί και κοντινοί και αγαπητοί μας, δοκιμάζονται σκληρά από ανίατη αρρώστια ούτε τον πυρετό θα μας διώξει ούτε το κέφι έστω θα μας φτιάξει.
Άλλο: η συμπαθής Γεωργιανή που συντροφεύει τη συμπαθέστατη ηλικιωμένη κυρία στο πλαϊνό διαμέρισμα κοιμάται μόνιμα με ανοιχτή την μπαλκονόπορτα του δικού της δωματίου, και μες στο καταχείμωνο: «Μα κρύο είναι αυτό; Πού να δείτε σ’ εμάς!» με κατατρόπωσε. Όντως, πού οι 2-3 βαθμοί, άντε το 0 το δικό μας, και πού οι –20 οι δικοί τους! Όμως η γνώση αυτή δεν μου κάνει περισσότερο υποφερτό το έστω σπάνιο 0 το δικό μας.
Θεμιτή καταρχήν η σύγκριση, και στις δύο περιπτώσεις, αρρώστια με αρρώστια, κρύο με κρύο, λάθος το –αντικειμενικά σωστό!– συμπέρασμα, αν τάχα σκοπό έχει να με κάνει τη μία να αγαλλιώ με τον πυρετό μου και την άλλη να έχω κάψες με το όσο λίγο χιόνι.
Κι ένα τρίτο, λίγο διαφορετικό παράδειγμα: καλοκαίρι, καύσωνας, κυκλοφορούμε κάθιδροι, ίσα που ανεχόμαστε ένα ρούχο πάνω μας –έτσι και μας υποχρέωναν να φορέσουμε κάτι αποπάνω, θα λιποθυμούσαμε, ούτε λόγος. Την ίδια ώρα, πλάι μας, κυκλοφορεί, χωρίς να έχει λιποθυμήσει, ένας παπάς, με τα τριπλά από εμάς ρούχα: πουκάμισο-παντελόνι, αποπάνω το αντερί, κάτι σαν εσώρασο, κι αποπάνω το κανονικό ράσο, μαύρο ως γνωστόν –συν το καλημαύχι στο κεφάλι.
Όχι δηλαδή πυρετός με ανίατη αρρώστια, κρύο Ελλάδας με κρύο Γεωργίας, αλλά η ίδια θερμοκρασία, στον ίδιο τόπο: κι όμως, άλλη για τον ένα, άλλη για τον άλλο.
Δεν χρειάζεται να αρχίσουμε να φιλοσοφούμε αν τελικά υπάρχει αντικειμενικά πόνος και αρρώστια, ζέστη κτλ. Χρειάζεται πολύ απλά να έχουμε διαρκώς συνείδηση της σχετικότητας, της απόλυτης σχετικότητας των πραγμάτων.
Ώστε δεν μπορεί να ακυρωθεί η έννοια του κρύου στην Ελλάδα επειδή υπάρχει το κρύο λόγου χάρη της Γεωργίας –που κι αυτό θα ακυρωνόταν από το κρύο του Βόρειου Πόλου! Εντέλει μοιάζει άκυρη κάθε τέτοια σύγκριση. Είτε αφορά το κρύο, είτε τη φτώχεια και τη δυστυχία, την καταπίεση και την αστυνομοκρατία: έφτασα στην αφορμή μου, όπως αποτυπώθηκε εισαγωγικά, ένα πρόσφατο άρθρο εδώ για την αστυνομία σήμερα και στη χούντα.
Αξίζει ν’ ασχοληθούμε χωριστά, όχι σώνει και καλά μ’ αυτό καθαυτό αλλά με την κυρίαρχη λογική –όλων μας– την οποία εκφράζει.
Της πατρίδας μου η σημαία…
Της πατρίδας μου η σημαία έχει χρώμα πορφυρό και στη μέση χαραγμένο έναν κίτρινο σταυρό. Και στα τέσσερα πορφυρά τετράγωνα, τέσσερα Β: Βασιλεύ βασιλέων βασιλεί βοήθει. Ποιον βασιλέα να βοηθήσει ο βασιλεύς των βασιλέων; Τον Παλαιολόγο. Αφού πατρίδα μας το Βυζάντιο, ως γνωστόν.
Είχα χρόνια να τη δω αυτήν τη σημαία. Την πρωτόμαθα από τα κόλλυβα που έφτιαχνε με χρωματιστή ζάχαρη ο Σίμων Καράς, σε εκδήλωση για την άλωση της Πόλης, κάθε 29 Μαΐου, με υπέροχους βέβαια βυζαντινούς ύμνους και παραδοσιακά τραγούδια. Όμως ο Καράς ήταν ο Καράς, κι ας ζούσε νοερά στο Βυζάντιο –ώς και το ρολόι του, βυζαντινή ώρα λέγαμε πως έδειχνε.
Και πριν από κάνα δυο μήνες την είδα ξαφνιασμένος τη σημαία αυτή στα χέρια Χρυσαυγιτών, σε μία από τις εξορμήσεις τους στο κέντρο της Αθήνας.
Και τώρα, μεγαλοβδομάδα, νά σου την η Παλαιολόγειος σε κεντρική εκκλησία του Πειραιά. Πλάι στην ελληνική και την καθιερωμένη πια βυζαντινή, την κίτρινη με τον δικέφαλο. Που κι αυτή, των τελευταίων δεκαετιών μόδα είναι: μόνο ελληνική σημαία κυμάτιζε παλιά στις εκκλησίες και στις εξέδρες για την Ανάσταση π.χ., ή κάτι γιρλάντες με πολύχρωμα σημαιάκια, καθαρά διακοσμητικά, συχνά με εκκλησιαστικά σύμβολα, όπως ΙΧΘΥΣ κ.ά. Κάποια στιγμή ξεφύτρωσε η βυζαντινή, εκκλησιαστική την είπανε, και λίγο λίγο γενικεύτηκε, τόσο που θεωρείται πια αυτονόητη, και δίχως τάχα φόρτιση ιδεολογική ή άλλη.
Και νά που προστέθηκε τώρα και του Παλαιολόγου η σημαία. Την είδα, είπα, σε κεντρική εκκλησία του Πειραιά, έπειτα σε άλλη, σε άλλη…
Φούσκωσα από περηφάνια για την καινούρια μου πόλη, μικρανιψιά, ως φαίνεται, ή και θυγατέρα της Βασιλευούσης.
Τώρα τι μου λέτε εσείς για τη Χρυσή Αυγή, σύμπτωση απλή.
σήματα
Το δρόμο της δικαιοσύνης παίρνει και ο Βρετανός χρηματιστής που ανάγγελλε με ιμέιλ αναδιάρθρωση για τη μέρα του Πάσχα. Με ταχύτατες διαδικασίες κι αυτός, σαν τους μόλις χτεσινούς, που παραπέμφθηκαν για διασπορά ψευδών ειδήσεων, επειδή κι αυτοί με ιμέιλ ανάγγελλαν την οικονομική χρεοκοπία της χώρας.
Αμ έτσι, θα είχε σαπίσει στις φυλακές, με δεν ξέρω πόσες φορές ισόβια, ο Γιανναράς λ.χ., που πιστοποιεί το θάνατο της Ελλάδας, με το περίφημο Finis Graeciae. Που το κυκλοφορεί δεκαετίες τώρα, από εφημερίδα σε εφημερίδα και από βιβλίο σε βιβλίο...
Διασπορά ψευδών ειδήσεων; Στη φυλακή θα ’ταν κι η μισή τουλάχιστον Ακαδημία Αθηνών και πόσοι ακόμα, που προβλέπουν μια το θάνατο της γλώσσας, μια την επιβολή του λατινικού αλφαβήτου και πάει λέγοντας.
* * *
Μεγάλη Εβδομάδα, Εβδομάδα των Παθών –και των Φαντασμάτων, θα ’λεγα εγώ. Πρώτα η διαφήμιση εφημερίδας που μοίραζε σιντί για την επέτειο της 21ης Απριλίου, και νά ο Παπαδόπουλος στις τηλεοράσεις μας. Να σου παγώνει το αίμα, κι ας είναι απαραίτητη κάθε αναφορά στα μαύρα χρόνια που με τον καιρό και την εξασθένηση της μνήμης λευκαίνονται, σαν όλα τα παλιά. Από κοντά όμως στον Παπαδόπουλο, άλλη διαφήμιση, δύο σιντί που μοιράζει άλλη εφημερίδα, με ύμνους μεγαλοβδομαδιάτικους, από ποιον τάχα ψάλτη; τον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο!
Πάντα θα μας εκπλήσσει η εφευρετικότητα στη διαφήμιση και στο εμπόριο.
Προπάντων στο εμπόριο, αν βάλουμε στο λογαριασμό και το Άγιο, λέει, Φως, νεότατη μόδα αυτό, που ήρθε πάλι με κυβερνητικό αεροπλάνο, συνοδευόμενο από βουλευτές και υπουργούς, και πάλι του αποδόθηκαν στο αεροδρόμιο τιμές αρχηγού κράτους!
Ούτε η κρίση δεν μας έσωσε ένα τόσο δα απ’ την αφόρητη γελοιότητα!
Γιατί απ’ την απάτη, δύσκολο πολύ.