στις επάλξεις [21], ή τα βαρίδϊα και η αποσυνιζοποίηση
Καημό το ’χα να φτιάξω κι εγώ ένα σύνθετο με -ποίηση: αποσυνιζοποίηση, λοιπόν, το λέω και γεμίζει ο στόμας μου· ωραία, δεν είναι σαν την τηλετηλοψιοδιαυλοεπιλογή μου, αλλά εκεί που τρέφομαν με ξένες ποίησες, νά κι η δική μου, και με το δίβουλο «απο-» μπροστά, όχι παίζουμε!
διαβάστε τη συνέχεια...
Έστιν ουν αποσυνιζοποίηση η τάση να αποσυνιζώνεται μια εξαπανέκαξεν συνιζοποιημένη λέξη, καθημερινή λέξη, κατά κανόνα λαϊκή –-εξού και η συνίζηση, θα λέγαμε πρόχειρα. Έτσι, η βάρδια, βάρ-δια, με συνίζηση, várδja (βάρδγια), όλο και πιο συχνά ακούγεται ασυνίζητη: βάρ-δι-α: «όταν τέλειωσε η βάρδιά μου…» άκουσα χτες στην τηλεόραση να λέει άνθρωπος απλός. Άρα δεν είναι μόνο οι ζηλωτές διορθωτές των εφημερίδων, όπου μόνο ασυνίζητο τύπο βλέπεις πια· ώστε περνάει και στην ομιλία: η βάρδιά μου, οι βάρδιές τους κτλ. Να φταίει μήπως αυτό το ας πούμε δυσπρόφερτο ρδγ; Αν ήταν μόνο η «βάρδγια», να το δεχόμασταν. Αλλά φαίνεται να ’ναι γενικότερη η τάση, και προφανώς έχει να κάνει με την απολαϊκοποίηση (πόπο ρέντα σήμερα!) των λέξεων, που αναβαπτίζονται έτσι στην κολυμβήθρα της μιάς και ενιαίας.
Πρόσφατα, με άλλη αφορμή, την κατάχρηση των εισαγωγικών, παρέθετα τη φράση: «“βαρίδιο” για τον Σαμαρά τα σκάνδαλα της καραμανλικής περιόδου», και σχολίαζα ότι, αφού το βαρίδι έγινε «βαρίδιο», θα θέλει ασυνίζητο τον πληθυντικό του, δηλαδή «βαρίδϊα»!
Σαν τερατολογία το ’γραφα, ο επιεικώς αφελής, αλλά δύο φορές άκουσα πριν από λίγες μέρες, στις βραδινές ειδήσεις της ΝΕΤ (9.4.10), τον αρχηγό της Νέας-Νέας Δημοκρατίας να εκφωνεί, σε μια ομιλία του, αυτόν ακριβώς τον ασυνίζητο πληθυντικό: «τα βαρίδιά του» και «βαρίδϊα».
Όμως βαρϊά τα βαρίδϊα, όπως και η καλογερική εξάλλου --ή η .ούτσα του τσολϊά.
Αλλά ας μην προτρέχουμε, ας μείνουμε στα ήδη δοκιμασμένα, από αρχηγικά χείλεα μάλιστα, -ίδϊα. Και ιδού ιδέες: βουρ στα κοψίδϊα, καρφώνω τα σανίδϊα, με πονάν τα παΐδιά μου, ίνα μή τι άλλα -ίδϊα είπω, βοσκάμε τα γίδϊα, ναι, τα γίδϊα!
Α στο καλό, συγχύστηκα και πάει όλη μου η χαρά απ’ τη λεξιπλασία μου…
ΥΓ. Έτσι και κάποιος μεταφραστής, διορθώνοντας σιωπηρά (!) διάφορα μεταφράσματα άλλων τα οποία χρησιμοποιούσε σε δική του μετάφραση, κάνοντας το σαν → ως, βεβαίως βεβαίως, παρέλαβε και ένα «έγνοιες της» (=σκοτούρες· όχι [ασυνίζητες, φυσικά] έννοιες) από δική μου μετάφραση και το έκανε «έγνοιές της».
