61. Άμουση, πεζή ποίηση [β΄]
Τα Νέα, 7 Ιουλίου 2001
Στο προηγούμενο κείμενο για την καταχρηστική παραγωγή συνθέτων με το -ποίηση τελείωνα με το «λατινοποίησις» του Χρ. Σαρτζετάκη, ο οποίος ακολουθεί την τελευταία μόδα, παρακάμπτοντας το παλαιό εκλατινισμός. Αν λοιπόν δούμε νηφάλια την πλημμυρίδα των «ποιητικογενών» νεολογισμών και πούμε ότι εντέλει και εδώ θα κρατηθεί ό,τι είναι να κρατηθεί και θα ξεχαστούν τα φαιδρά και ακραία, δεν γίνεται να μη σημειώσουμε τη σταδιακή υποχώρηση και εξαφάνιση των συνθέτων με την πρόθεση εκ: ο εκδημοκρατισμός γίνεται «δημοκρατικοποίηση», ενώ εμφανίζεται και το μπάσταρδο (μεταβατικό;) «εκδημοκρατικοποίηση», η εκλαΐκευση «λαϊκοποίηση», ο εξελληνισμός «ελληνοποίηση», η εξατομίκευση «ατομικοποίηση», ο εξαμερικανισμός «αμερικανοποίηση», η εξομάλυνση «ομαλοποίηση».
διαβάστε περισσότερα...
Ωστόσο, και για να κάνω τον δικηγόρο του διαβόλου, μπορεί κι εδώ να παρατηρήσει κανείς ότι η αποχουντοποίηση, λόγου χάρη, μια κατασκευή που σημάδεψε ολόκληρη εποχή αλλά και έσβησε μαζί μ’ αυτήν, θα αναζητήσει «φυσιολογικά» το ταίρι της στη «δημοκρατικοποίηση», και όχι στον εκδημοκρατισμό. Κι αν το παράδειγμα αυτό είναι μεμονωμένο, η γενικότερη τάση παραγωγής συνθέτων με -ποίηση, σαν κυρίαρχη ακριβώς τάση, σαν κυρίαρχο πια πρότυπο σύνθεσης, θα μεταποιήσει ενδεχομένως και όλα τα παλαιότερα, δόκιμα σύνθετα. Προς το παρόν συνυπάρχουν:
–απλούστευση και απλοποίηση, διαφορετικά λήμματα, δίνει το πιο καινούριο λεξικό, του Ιδρύματος Τριανταφυλλίδη (ΤΡ), το ίδιο και το λεξικό Κριαρά (ΚΡ), αλλά με περισσότερα στο λ. απλοποίηση· απλουστεύω και απλοποιώ το λεξικό Μπαμπινιώτη (ΜΠ)·
–εξαστισμός στον ΤΡ, με περισσότερα στην αστικοποίηση· ενώ ο ΜΠ από τον εξαστισμό παραπέμπει κατευθείαν στην αστικοποίηση και ο ΚΡ έχει μόνο αστικοποίηση·
–ωραιοποίηση και εξωραϊσμό δίνει ο ΤΡ· μόνο εξωραΐζω βρίσκουμε σε ΚΡ, ΜΠ, αλλά παντού γύρω μας ωραιοποιώ και ωραιοποίηση διαβάζουμε.
«Το σεξ δεν πρέπει να το χυδαιοποιούμε ή να το ευτελίζουμε» άκουσα πρόσφατα στην τηλεόραση, σημειώσατε Χ: το εκχυδαΐζουμε έγινε «χυδαιοποιούμε» αλλά το ευτελίζουμε δεν έγινε «ευτελοποιούμε», μολονότι σε παλιές μου σημειώσεις βρίσκω την «ευτελοποίηση του καθ’ ημέραν βίου» (Κ. Σταματίου, Τα Νέα 25.8.84). Άραγε θα γλιτώσει, χάρη στην εποχή του Σημίτη, ο εκσυγχρονισμός, και δεν θα γίνει «συγχρονοποίηση»;
Οφείλουμε πάντως να παρατηρήσουμε ότι όσο τερατώδης μοιάζει η ενδεχόμενη «συγχρονοποίηση» άλλο τόσο αδιανόητη φαντάζει η συμμόρφωση των νέων συνθέτων κατά το παλαιό πρότυπο σύνθεσης, με την πρόθεση εκ. Η γραφειοκρατικοποίηση θα ήταν καλύτερη σαν «εκγραφειοκρατισμός»; Γιατί όχι, θα πει κανείς. Και η δραχμοποίηση του συναλλάγματος, λ.χ., «εκδραχμισμός»; Ας είμαστε ειλικρινείς, έχουμε απομακρυνθεί πια από αυτό το παραγωγικό πρότυπο, μας είναι σχεδόν ξένο. Βεβαίως, κοροϊδεύουμε την «τσιμεντοποίηση» της Αθήνας· αλλά θα ήταν εξίσου φαιδρός –και επιπλέον σκοτεινός νοηματικά– ο «εκτσιμεντισμός» ή η «εκτσιμέντωση»! Και η περίφημη «τιμαριθμοποίηση»= «εκτιμαριθμισμός»; Συνεχίζω και μ’ άλλα, περισσότερο φαιδρά: η «ανδροποίηση της γυναίκας»=«εξανδρισμός»; Η «ειλικρινοποίηση του δημοσίου βίου»=«εξειλικρινισμός»; Και η «επαναστατικοποίηση των γυναικών», εσοδείας 1975, ίσον «εξεπαναστατισμός»; Μάλλον «επ-αναστάτωση» πλήρης!
Θα πάρουν λοιπόν κι εδώ τα πράγματα το δρόμο τους, λέξεις θα ’ρχονται και θα φεύγουν, όπως η αποχουντοποίηση που λέγαμε, κι εμείς, διόλου μοιρολάτρες, απλώς νηφάλιοι, ας προσπαθούμε να βρίσκουμε το μέτρο. Και πρώτα πρώτα ας γλιτώσουμε από την πεζή, την άμουση αυτή ποίηση, εκεί όπου υπάρχει ήδη λέξη άλλη, πέρα και από τα σύνθετα με την πρόθεση εκ που είδαμε ώς τώρα. Διαβάζω λ.χ.:
«πρέπει να αποτραπεί η ερημοποίηση της υπαίθρου», δηλαδή η ερήμωση, απλώς·
«οι εισαγωγές απειλούν με διαλυτικοποίηση του κλάδου», έλεος, με διάλυση·
η «γενικοποίηση των απεργιακών κινητοποιήσεων», αμάν, η γενίκευση·
«με την περίφημη Συμφωνία των Βάσεων η θαλασσοποίηση ήταν πλήρης», άντε το θαλάσσωμα, εφόσον προκρίνεται αυτό έστω το ύφος και ο τρόπος σύνταξης·
«η γλώσσα παγιοποιείται» αντί παγιώνεται·
η «παγοποίηση των χρεών» αντί για το πάγωμα· και
«ομοιοποιήθηκαν τα πρόσωπα...», άραγε εξομοιώθηκαν;
Θα τελειώσω σταχυολογώντας χαρακτηριστικές «νεοπλασίες», με την ευχή να λειτουργήσει το ανθολόγιο αυτό αποτρεπτικά. Τα παραδείγματα (όλα ασχολίαστα εδώ, με τα ελάχιστα συμφραζόμενά τους, αλλά χωρίς εισαγωγικά, για λόγους οικονομίας) τα αντλώ συχνότατα, όπως έχω σημειώσει και άλλες φορές, από δόκιμους χειριστές του λόγου, εκεί που φαίνεται απλώς ο κοινός φόρος τον οποίο καταβάλλουμε όλοι σε κυρίαρχες κατά εποχή τάσεις της γλώσσας, σε επιδράσεις ξένων γλωσσών κτλ.
Α.
-Η αγραμματοποίηση που μας φέρνει κάθε μέρα και πιο κοντά στο λατινικό αλφάβητο
-Το αδρανοποίημα ενός θεσμού
-Η αθηναιοποίηση της επαρχιακής πόλης· και: η αθηνοποίηση της Καλαμάτας
-Αιωνιοποίηση της κατοχής της εξουσίας
-Συνήθεια τέτοιων οικογενειών είναι να ακριβοποιούν τα υπάρχοντά τους
-Η αμιγοποίηση της γλώσσας
-Ανδροποίηση της γυναίκας
-Αν δεν ανηθικοποιήσουμε την πρόθεση, τι σημαίνει τότε λαϊκισμός;
-Η ταύτιση λοιπόν γνώσης και τέχνης που αξιωματοποιείται στην επιφυλλίδα τού Χ
-Αποαγγλοποίησε το ρόλο
-Αποαρχηγοποίηση της ηγεσίας της ΝΔ
-Αποβιολογικοποίηση των δεκαοκτώ χρόνων
-Απογεροντοποίηση από τα 45
-Η απόφασή της να απογραφικοποιήσει εντελώς την αλληγορία των λουλουδιών
-Να πατάξει τη διάχυτη (και αποεδαφικοποιημένη) τρομοκρατία
-Αποεκκλησιαστικοποίηση του μαθήματος των θρησκευτικών
-Το έρρινο [α] αποερρινοποιείται
-Η αποθεοποίηση του προεδρικού αξιώματος
-Το ραδιόφωνο πρέπει να αποκονσερβοποιηθεί
-Απολειτουργικοποίηση της τέχνης
-Απομαγοποίηση του κόσμου· και: απομαγοποιημένη συμπεριφορά
-Απομαζικοποίηση των συλλόγων
-Να απομπουργκιμποποιήσουμε την ελληνική TV [από τον Μπουργκίμπα]
-Απονασεροποιείται άνωθεν η Αίγυπτος
-Η Αλληλεγγύη σήμερα απονομιμοποιείται, μετά τη σύνοδο του Κοινοβουλίου
-Να αποοιδιποδοποιήσουμε τη φύση
-Αποσπουδαιοποίηση του τραγικού λόγου· και: αποσπουδαιοποίησε το ήθος του ακούσματος
-Αποστρατοποίηση των νησιών [=η εξέλιξη της αποστρατιωτικοποίησης, μετέπειτα αποστρατικοποίησης]
-Αποσυνειδησιοποίηση των φοιτητών
-Έξυπνη λύση για την απουσιοποίηση του χορού
-Αποχρονικοποιώντας και τον χώρο και τον χρόνο του έργου
-Αυστηροποίηση των σπουδών· και: να αυστηροποιηθούν οι διαδικασίες ελέγχου των μετεγγραφών
-Αφηρημενοποιεί τα προβλήματα
Β.
-Η βαλκανιοποίηση της Κέρκυρας μετατρέπεται σε ηγεμονικό αξιοθέατο
-Βιολογικοποίηση, βλ. απο-
Γ.
-Η γαλλοποίηση της θεματογραφίας
-Αποφεύχθηκε η γενικοποίηση των απεργιακών κινητοποιήσεων
-Να γενιτσαροποιήσει το κράτος
-Η γερμανοποίηση των Ελληνόπουλων
-Γεροντοποίηση, βλ. απο-
-Η γεφυροποίηση της Δεξιάς με τους χουντικούς
-Η εγχώρια γρανιτοποίηση των θεμάτων
-Να γραφικοποιήσει, βλ. απο-
-Γυναικοποιήθηκε η φτώχεια
Δ.
-Η απόφασή του να τους δεσποτοποιήσει
-Δημοσιογραφειοποίηση των παρουσιαστών
-Οι εισαγωγές απειλούν με διαλυτικοποίηση τον κλάδο
-Ο ΔΣΑ εναντίον δικηγοροποίησης τέως αστυνομικών
-Τα καλά αυτά έργα δεν δισκοποιούνται [=δισκογραφούνται]
-Η δογματοποίηση της βυζαντινής μουσικής
-Η δυσμενοποίηση των στόχων
Ε.
-Ο Λίο Σμιθ παρουσιάζει τάσεις εγκεφαλικοποίησης της προσφοράς του
-Εδαφικοποιημένη, βλ. απο-
-Τα αρχαία ελληνικά πρέπει να ειδικοποιηθούν ως μάθημα κατευθύνσεως στο Λύκειο
-Καλό ξεκίνημα για την ειλικρινοποίηση του δημοσίου βίου
-Εκκλησιαστικοποίηση, βλ. απο-
-Εκλαϊκοποιημένη δημοτική λαλιά
-Η δυνατότητα επαναστατικοποίησης των γυναικών
-Επιπεδοποίηση της ερμηνείας των μελετητών
-Ερρινοποιείται, βλ. απο-
-Είναι πρόωρη η ευσεβοποίηση του αρθρογράφου
-Ευτελοποίηση του καθ’ ημέραν βίου
Ζ.
-Οι αποζημιώσεις των Ελλήνων των οποίων οι περιουσίες ζαϊροποιήθηκαν [στο κοινό ανακοινωθέν της Μεικτής Επιτροπής Οικονομικής Συνεργασίας Ελλάδας-Ζαΐρ]
Θ.
-Με την περίφημη Συμφωνία των Βάσεων η θαλασσοποίηση ήταν πλήρης
Ι.
-Ιατρικοποίηση της ψυχικής νόσου
-Ιδεοποίηση της πραγματικότητας
-Ιστοριοποίηση του Πολυτεχνείου
Κ.
-Όταν προσπαθούσε να καθημερινοποιήσει την ηρωίδα
-Καλενδοποίηση της επισκέψεως του Καντάφι· και: χειροκρότησαν την καλενδοποίηση του κομματικού συνεδρίου
-Καταγγέλλω την καραγκιοζοποίηση της θ. λειτουργίας
-Κορυφαιοποίηση της Τροφού
-Την κυπριοποίηση του Λιβάνου επιδιώκουν οι ιμπεριαλιστές
Λ.
-Να λαστιχοποιήσουν το σίριαλ
-Λειτουργικοποίηση, βλ. απο-
-Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα λιβανοποιείται
Μ.
-Η μαγαζοποίηση των ισογείων
-Μαγοποίηση, βλ. απο-
-Μελαψοποίηση του κορμιού
-Η μνημειακοποίηση του τοπίου
-Ήρθα και μπουμπουνοποιήθηκα εις το μη περαιτέρω [χιουμοριστικών προθέσεων αυτό, ίσον χόντρυνα]
-Να μπουργκιμποποιήσουμε, βλ. απο-
Ο.
-Να οιδιποδοποιήσουμε, βλ. απο-
-Να ’χει οιδιπουποποιήσει τόσο πολύ το ζήτημα
-Η ομοιομορφοποίηση του λόγου και της πράξης
-Κάνω οραματοποίηση των ιδεών
-Ουσιαστικοποίηση του προεδρικού θεσμού
Π.
-Η γλώσσα παγιοποιείται σε μια θλιβερή νεοδημοτική
-Παγοποίηση των χρεών
-Η παζαροποίηση του χώρου μπροστά στο πανεπιστήμιο
-Το παιχνιδοποιήσανε το σκυλί
-Η παναγιοποίηση της Μάνας σαν ανάγκη της ψυχικής σταθερότητας του ανθρώπου
-Πανηγυροποίηση του Πολυτεχνείου
-Η ποιητικοποίηση ενός νεαρού επιστήμονα
-Πρασινοποίηση του κτιρίου του Πασά
-Η όξυνση της προβληματικοποίησης του ζητήματος αυτού
-Πληροφορίες προσιτοποιητικές
Σ.
-Η σαλατοποίηση της φετινής κινηματογραφικής περιόδου
-Βασίστηκε στην υπερκαρικατούρα του ρόλου κι όχι στη σατυρικοποίησή του
-Η σεξουαλικοποίηση των τίτλων
-Σπουδαιοποίηση, βλ. απο-
-Η σταδιοποίηση του καρκίνου
-Δεν πρέπει να στοχοποιούμε ένα χώρο· και: [από τη 17Ν] στοχοποιήθηκε ο Γ. Πέτσος
-Συνειδησιοποίηση, βλ. απο-
-Συνολικοποίηση του αγώνα
-Η γλώσσα δεν επιδέχεται συνταγοποίηση
-Συνεννόηση με την πολιτική έννοια σημαίνει επίσης και συνυπευθυνοποίηση
Τ.
-Διαδικασία τακτικοποιήσεως του έκτακτου προσωπικού
-Η τσεχοποίηση των επιθέτων των γυναικών
Υ.
-Υπογειοποίηση όλου του τμήματος της λεωφόρου Χ
-Η υφοποίηση αυτών των ομιλιών
Φ.
-Να φαιδροποιήσουν όλα τα θέματα
-Η πνευματική φελαχοποίηση των Νεοελλήνων
-Η τάση για τη φυσικοποίηση του κοινωνικού.
Όπου, λοιπόν, η «τάση για τη φυσικοποίηση του κοινωνικού» συντελεί στην «αποφυσικοποίηση» του γλωσσικού.
6 σχόλια:
Από τις 234 εγγραφές που βρήκα στο δικτυακό λεξικό της Πύλης για την ελληνική γλώσσα (http://www.greeklanguage.gr:8080/greekLang/modern_greek/tools/lexica/search.html?start=0&lq=%%CF%80%CE%BF%CE%AF%CE%B7%CF%83%CE%B7&dq=)
να συμπληρώσω με μερικές λέξεις, για να μη μείνουν ορφανά τα γράμματα που δεν είχαν:
ημιφωνοποίηση
νομιμοποίηση
ρευστοποίηση
χυμοποίηση
ωραιοποίηση
Για τα υπόλοιπα ας πούμε:
η ψευδοποιημένη ξενοποίηση.
Εγώ ειλικρινά δεν έχω καταλάβει καθόλου ποιο είναι το πρόβλημα. Και με δυσκολεύει και το επιχείρημα της "ευκολίας". Γιατί εδώ είναι κακό και αλλού είναι καλό πράμα;
Οπωσδήποτε κάποιος μπορεί να έχει αισθητικό πρόβλημα -απόλυτα θεμιτό- με τη χρήση ή την κατάχρηση κάποιων από αυτούς τους σχηματισμούς, κάποιοι από αυτούς όντως εμφανίζουν αποκλίνουσα, μη "ενδοκεντρική" ας πούμε, σχέση μορφής-νοήματος, αλλά τι στραβό έχει ένας μηχανισμός παραγωγής (και μάλιστα πολύ παραγωγικός), από τη στιγμή μάλιστα που υιοθετούμε μια περιγραφική προσέγγιση στα γλωσσικά; Γιατί το επίθημα -ισμός, σε συνδυασμό κιόλας με το πρόθημα εκ/εξ- είναι σε κάτι καλύτερο ή οικονομικότερο από το *επίσης επίθημα* -ποίηση; ("λέξη" το -ποίηση; όπως λέμε "ποίηση"; προφανώς όχι)
Τα αισθητικά κριτήρια στη γλώσσα είναι κατά τη γνώμη μου θεμιτά, όσο και σε άλλους χώρους, από τη μεριά του χρήστη (όπως και από τη μεριά του πολίτη στην πολιτική, ας πούμε). Δεν ξέρω όμως πόσο θεμιτά είναι για να αποδώσουμε και να αξιολογήσουμε (που από μόνο του δεν ξέρω πόσο θεμιτό είναι) την γλωσσική πραγματικότητα ή για να κάνουμε συστάσεις.
ολόκληρο απόλογο-υπεράσπιση της σύνθεσης αυτής είχα στο πρώτο κείμενο ["Η κατωτατοποίηση της ποίησης"], που δε φαντάζομαι πως δε θα το 'δες, τέττιξ, αλλά και στο παρόν δείχνω πόσο αναπόφευκτη μπορεί να είναι αυτή η σύνθεση, κάποτε μάλιστα και η μόνη πλέον νοητή και "νόμιμη" -και δίνω και αρκετά, νομίζω, παραδείγματα.
άρα εγώ δεν καταλαβαίνω τώρα ειλικρινά πού είναι το πρόβλημα
αλλά πάντως, και αφού διατρέξεις πάλι, σε παρακαλώ, τα δύο άρθρα, δε βρίσκεις να υπάρχει διαφορά [έως χάσμα] ανάμεσα στη "νόμιμη" σύνθεση και διάφορες παραγωγές που, όχι, δεν είναι "ευκολία", είναι απλούστατα ένας απόλυτα αβασάνιστος λόγος, κάποτε και ουσιαστική αδυναμία έκφρασης
αλλά ακόμα και "αισθητικά" [αν και ποτέ δεν είναι κάτι αμιγώς αισθητικό], η οιδιποδοποίηση και η απομπουργκιμποποίηση σε ποιους κανόνες σύνθεσης ανταποκρίνονται, μάλλον, λάθος: σε ποιους γενικότερους νόμους της γλώσσας υπακούουν;
τώρα για τα περί "θεμιτών" αξιολογήσεων και "συστάσεων" δεν ξέρω αν χτύπησες ακριβώς την κατάλληλη πόρτα, παρεκτός κι αν ανοίγαμε εδώ [αλλά όχι, θερμοπαρακαλώ!] την τεράστια συζήτηση περί ρύθμισης και μη ρύθμισης κττ.
υγ. ε ναι, στη συνείδηση του χρήστη, αυτού που μόλις προχτές έπλασε τη "στοχοποίηση" [η οποία αμέσως σταδιοδρόμησε, και όσο κι αν εμπίπτει στη γενικότερη κατηγορία της αναζήτησης/νοσταλγίας για μια συνθετότερη πια σύνταξη, είναι τουλάχιστον σωστή στην παραγωγή της, εκφράζει "σωστά" αυτό που θέλει να πει, αντίθετα με τα 2/3 σχεδόν από τα παραδείγματα που έχω αποδελτιώσει], στη συνείδηση λοιπόν του χρήστη η -ποίηση ταυτίζεται εξωτερικά με την "ποίηση": ποιο επίθημα του λες τώρα; με κατηγορήματα, με φωνήματα και επιθήματα δουλεύει ο χρήστης, για να μην πω η γλώσσα;
ποιο επίθημα του λες τώρα; με κατηγορήματα, με φωνήματα και επιθήματα δουλεύει ο χρήστης, για να μην πω η γλώσσα;
Μάλλον ναι. Εννοώντας τα βέβαια ως δομικά υλικά, ως πραγματικότητες, όχι ως ορολογίες.
Το σχόλιο μου πριν δεν το απηύθυνα σ'εσάς, αλλά σε όσους με αφορμή *και* αυτό το φαινόμενο κινδυνολογούν. Επίσης να πω ότι δεν πρόκειται μάλλον για "σύνθεση", αλλά για "παραγωγή", τουλάχιστον σύμφωνα με τα κριτήρια των περισσότερων μορφολόγων. Τέλος, είμαι σχετικά βέβαιος πως ο φυσικός ομιλητής που αναγνωρίζει, εκφωνεί ή και πλάθει (ως άπαξ λεγόμενα) πλήθος παράγωγα με το τέρμα -ποιώ/-ποίηση δεν έχει καθόλου κατά νου την "ποίηση" (κι ας μιλούσε, ο Πλωρίτης νομίζω, για μια "ποίηση διόλου ποιητική").
Επίσης νομίζω ότι πρέπει να διακρίνουμε πότε μιλάμε για "λάθη" σε τήρηση κανόνων και πότε μιλάμε για εκφραστικές αστοχίες, σημάδι -και όχι αιτία- των οποίων μπορεί να είναι και η καταφυγή σε αλλεπάλληλες ή εκ του προχείρου (στα δικά μας μάτια) -ποιήσεις. Γενικά δηλαδή απαιτείται και εδώ διάκριση ανάμεσα στο "σύστημα" και τη "χρήση". Ακόμα και η κουβέντα για περιγραφή και ρύθμιση νομίζω πως είναι εξόχως παρεξηγημένη από πολλές μεριές (κανείς δεν είναι αθώος) και πρέπει να ανοίξει καμιά φορά τολμηρά.
σε ποιους κανόνες σύνθεσης ανταποκρίνονται, μάλλον, λάθος: σε ποιους γενικότερους νόμους της γλώσσας υπακούουν;
Θα το αντέστρεφα κάπως στρεψόδικα: ποιους κανόνες παραβιάζουν; Πάντως εκ πρώτης όψεως δεν βλέπω κάποια απο αυτές τις λέξεις να μην μπορεί να προβλεφθεί από τους μορφοφωνολογικούς κανόνες της Ελληνικής.
Γενικά εκτιμώ κάθε προσπάθεια απενοχοποίησης του ομιλητή από τις αφ'υψηλού κρίσεις των σοφών, που όταν μες στην αλαζονεία τους αφεθούν ελεύθεροι κάνουν τα πιο τραγελαφικά "ολισθήματα", και τα δικά σας κείμενα είναι σταθερά προς αυτή την κατεύθυνση. Μόνο με κάποιες περιπτώσεις σαν τούτο εδώ (και λίγο με το "παιδί που δέγκωσε σκυλί" κ.τ.ό.) έχω τις ενστάσεις μου.
μπήκα για να διορθώσω την τελευταία μου [πριν απ' το υγ.] παράγραφο, αλλά είχες ήδη προσθέσει το σχόλιό σου, τέττιξ [σόρι για τον ενικό, αλλά ο πληθυντικός απέναντι σε ψευδώνυμα ή μικρά ονόματα -όπως κάνουν οι Γάλλοι- μου φαίνεται κάπως αστείος στα ελληνικά. παραταύτα, κι εγώ που -κατανάγκην, λόγω Νέων εννοώ- εμφανίζομαι εδώ με ονοματεπώνυμο, θα τον χαιρόμουν πολύ τον ενικό, αλλά αυτό είναι θέμα τού πώς νιώθει ο άλλος: δεν μπορώ να του επιβάλω εγώ την οικειότητα]:
διορθώνω λοιπόν πως, ναι, είμαι υπέρ των "αξιολογήσεων" και των "συστάσεων", όσο τραγικά ασαφή κι αν είναι τα όριά τους από την κινδυνολογία, έχοντας απολύτως την αίσθηση της ματαιότητας, ξέροντας πάντα πόσο ανεξάρτητα από τις δικές μας παρεμβάσεις κινείται και θα κινείται η γλώσσα: το 'χω πει δα χιλιάδες φορές αυτό, όσο και ότι σημασία έχει να ξέρουμε κάθε στιγμή τι αντιπροσωπεύει η κάθε αλλαγή, παρέκκλιση κτλ.
εννοώ πως, αν δουλειά του γλωσσολόγου-μη ρυθμιστή είναι η περιγραφή, δουλειά κάποιων άλλων [εγώ πιστεύω και του γλωσσολόγου, αν όχι κυρίως αυτού] είναι η ερμηνεία, και ερμηνεία σημαίνει συν τοις άλλοις και "αξιολόγηση" και "συστάσεις", για να το πω με τους δικούς σου όρους.
κάποτε δηλαδή η ιδεολογία μπορεί να έχει σημασία περισσότερο από τη γλώσσα καθαυτήν, αφού αυτή, είπαμε, δεν έχει την ανάγκη κανενός [=λαϊκό άσμα!]
αυτή την αίσθηση ματαιότητας να είσαι σίγουρος ότι την είχα και την έχω, αν όχι πάντοτε, σε πλείστες όσες περιπτώσεις: π.χ. στο "παιδί που δάγκωσε σκυλί" είμαι σχεδόν σίγουρος πως το παιχνίδι έχει κριθεί, και έχει χαθεί, τα κλιτικά είναι υπόθεση ξοφλημένη -το 'χω, δόξα στον γιαραμπή, πει κι αυτό, συγκεκριμένα για τα κλιτικά, και πως δε χάθηκε ο κόσμος δα
τώρα στα σύνθετα με το -ποίηση [που και βέβαια είναι επίθημα, λέω απλώς ότι ταυτίζεται με μια συγκεκριμένη λέξη, κι αυτό κάνει ακόμα πιο περίεργη, κατά τη γνώμη μου, την εμμονή στη μήτρα αυτή, όταν από την άλλη ευλόγως αποφεύγει κανείς π.χ. τα ομόηχα, κι όταν επιπλέον αυτή η γ...μένη λέξη έχει το φορτίο τού -ίι-, κι από μικρούς μας έχει ταλανίσει το π-ίι-μα, πληθυντικός τα π-ιί-ματα! εξού και το λαϊκό-προφορικό "πίμα"], στα σύνθετα λοιπόν με το -ποίηση ["παραγωγή" είναι η διαδικασία, έχεις φυσικά δίκιο] το θέμα δεν είναι η παραβίαση μορφοφωνολογικών κανόνων, όταν παραβιάζεται, ακόμα χειρότερα: δεν εκφράζεται καν, το νόημα
αλλά, παρεμπιπτόντως, αυτή η... πολυσυλλαβοποίηση και σιδηροδρομοποίηση των λέξεων πιο κοντά στα γερμανικά π.χ. μου κάνει παρά στα ελληνικά
κι ένα τελευταίο: τα λάθη, όχι η αδυναμία να αποδοθεί το νόημα, αλλά τα λάθη στην ίδια την παραγωγή, μαρτυρούν, από μιαν άλλη πλευρά, πόσο ξένη εντέλει είναι [ακόμα;] η διαδικασία αυτή, που υπακούει δηλαδή [το βιολί μου εγώ] σε μια προχειρότητα απλώς [ή μήπως, λέω τώρα, και σε μια ξιπασιά, μια εκζήτηση, σ' έναν άλλου τύπου φυσικά λογιοτατισμό;]. Μιλάω για λάθη όπως "δημοσιογραφΕΙοποίηση των παρουσιαστών", αντί τότε "δημοσιογραφοποίηση", άσε την "οιδιπουΠΟποίηση του ζητήματος"
Βρήκα αυτό:
http://www.dikigorein.eu/index.php?option=com_content&task=view&id=14
Δημοσίευση σχολίου