Ελληνοχριστιανικός πολιτισμός, και δη βουκολικός

Κουίζ: ποιος ραδιοφωνικός σταθμός ξεκινά το πρόγραμμα της ημέρας με
[α] τα κουδουνάκια τού «Τσοπανάκος ήμουνα», ενός προκατακλυσμιαίου ραδιοφωνικού σήματος που δοξάστηκε ιδίως επί δικτατορίας, σήμα κατατεθέν πια της στρατοκρατούμενης, έτσι και αλλιώς, ΥΕΝΕΔ, πλάι στο περίφημο πουλί;
[β] την Κυριακή προσευχή, το «Πάτερ ημών», που το απαγγέλλει ένα παιδάκι [=η αθωότης δηλαδή, εκ στόματος νηπίων…, ή ελληνοχριστιανική διαπαιδαγώγησις εξ απαλών ονύχων…]
[γ] και τι άλλο πια, τον εθνικό ύμνο (συν μερικές στροφές παραπάνω), από παιδική (αν θυμάμαι καλά) χορωδία [σε μια άγευστη και κοινότοπη μάλιστα εκτέλεση –αλλά καμία σημασία αυτό…];

διαβάστε τη συνέχεια...

Ο ραδιοφωνικός σταθμός της Εκκλησίας της Ελλάδος; Ή της Πειραϊκής Εκκλησίας; Ή, μπας κι άνοιξε σταθμό ο Καρατζαφέρης; Ή ο Λιακόπουλος; Η Ελληνική Αγωγή του Άδωνη Γεωργιάδη;

Χάσατε! Το καλλιτεχνικό, το ανέκαθεν αυστηρά καλλιτεχνικών προδιαγραφών Τρίτο, από τις πιο μουχλιασμένες, μουσειακές, προχατζιδακικές μέρες του, ώς τις πιο ρηξικέλευθες βεβαίως του Χατζιδάκι, αλλά και έπειτα, επί ελληναραδισμού λόγου χάρη της εποχής Τσαγκάρη! Μήπως λοιπόν αυτής της εποχής κληρονομία είναι αυτό το άθλια μάλιστα σερβιρισμένο μπρέκφαστ;

Ξύπνησα λοιπόν που λέτε τις προάλλες, χρειάστηκε να ξυπνήσω στις εξίμισι, σπάνιο ευτυχώς πράγμα, μόνο καμιά φορά ξεμένω τέτοια ώρα δουλεύοντας, και τότε θολωμένος απ' το ξενύχτι ούτε που ξέρω τι ακούω, τώρα όμως φρέσκος [!] απ' τον ύπνο, έβαλα το Τρίτο, ίσα που πρόλαβα, ούτε που θυμάμαι τι άκουγα μηχανικά, πήγε εφτά ακριβώς, ξάφνου ψυχρολουσία κι ας έκανα μπάνιο με ζεστό νερό: κουδούνια, κουδουνάκια, γκλιν γκλιν γκλιν, μνήμες μαύρης εφταετίας, ο Τσοπανάκος της ΥΕΝΕΔ στο υψηλής κουλτούρας Τρίτο!

Πώς να κάνεις χαρακίρι με το «τηλέφωνο» του ντους; Δεν είσαι καν μες στην μπανιέρα να πνιγείς. Και πριν συνέλθεις, το σκασμένο το παιδάκι [μα τι φταίει αυτό, σου ’ρχεται όμως να το πνίξεις] με το "Πάτερ ημών"! Και «Σε γνωρίζω από την κόψη…»

Ω ναι, αυτό δυστυχώς, και από την κόψη, και από την όψη, το μαύρο πρόσωπο της μαύρης επταετίας το γνωρίσαμε καλά…

Δεν έχω παρακολουθήσει βεβαίως τα πρωινά ξυπνήματα του Τρίτου. Κάποιες δουλείες κληροδοτημένες από παλαιότερες εποχές, από τα πρώτα βήματα του κρατικού ραδιοφώνου, βολεύονταν έμμεσα, και πάντως με αυστηρά, κι εδώ, καλλιτεχνικά κριτήρια: κάποια εποχή λ.χ. το πρόγραμμα άρχιζε μ’ ένα ίσα ίσα ξεσηκωτικό ψαλτικό από τη χορωδία του Λυκούργου Αγγελόπουλου (α΄ στάση των τυπικών: «Ευλόγει η ψυχή μου τον Κύριο»), άλλοτε με δεκαπεντάλεπτη νομίζω εκπομπή βυζαντινής μουσικής, πάλι του Αγγελόπουλου, εκκλησιαστική δηλαδή μουσική μεν, απαιτήσεων δε, διάολε (ίσα ίσα, μια τέτοια εκπομπή εξορισμένη σε ώρα άσχετη, θα μπορούσε να πει κανείς!). Άλλοτε πάλι ακουγόταν μια πολύ ενδιαφέρουσα, καινούρια ερμηνεία του εθνικού ύμνου, δε θυμάμαι δυστυχώς από ποια χορωδία… Και πάντως ο Τσοπανάκος παρέμενε σήμα κατατεθέν της χουντικής ΥΕΝΕΔ.

Ποιο γ…μένο φολκλόρ, ή ποια –μητέρα πάσης αντιδραστικότητας– νοσταλγία τον ξαράχνιασε και μας τον κότσαρε πρωί πρωί -γιατί, καλά, δε θα μπορούσα να ισχυριστώ ότι ο εμπνευστής της επαναφοράς τού πιο πολύ γελοίου κι από χουντικού Τσοπανάκου είναι σώνει και καλά κάποιος νεοφασίστας ελληνορθόδοξος που άλωσε εκ των έσω το υψηλής κουλτούρας, όπως είπα, Τρίτο.

Τσοπανάκος, λοιπόν, προσευχή, και –λόχος! προοοοσοχή! Πάλι καλά που είναι ραδιόφωνο δηλαδή το Τρίτο, κι όχι κανάλι, να βλέπουμε παραταγμένους τους συνεργάτες του στην πρωινή προσευχή, ευλαβικά να κάνουν το σταυρό τους και έπειτα, κλαρίνο, να χαιρετούν –στρατιωτικά;– στην έπαρση της σημαίας!

Αλλά, ωχ μωρέ, ποιος τον θυμάται σήμερα τον Τσοπανάκο; Σαν πού να τον άκουσαν οι νεότεροι, τα σημερινά παιδιά; Ένα δημοτικό τραγούδι ήταν, σήμα ραδιοφωνικό και πριν από τη χούντα, στοιχείο της παράδοσής μας δηλαδή, άρα μόνο καλλιτεχνικά μπορεί να κριθεί σήμερα, και όχι στενά ιδεολογικά.

Πάσο.

Καλλιτεχνική παράσταση τότε και το πουλί, α, τι ωραίος φοίνικας που αναγεννιέται μέσ' από τις φλόγες! Και μην ξεχάσουμε και τη σβάστικα μεθαύριο (ή ίσως κι αύριο;), αφού κι αυτή από τους μυκηναϊκούς κιόλας χρόνους, αν όχι κι από πιο παλιά, απλό διακοσμητικό στοιχείο ήταν: ποιος [θα] τη θυμάται πια σαν σύμβολο ναζιστικό;